Obniżenie Ścinawskie

Obniżenie Ścinawskie – mezoregion fizycznogeograficzny (318.43) w południowo-zachodniej Polsce.

Obniżenie Ścinawskie

Megaregion	Pozaalpejska Europa Środkowa
Prowincja	Niż Środkowoeuropejski
Podprowincja	Niziny Środkowopolskie
Makroregion	Wał Trzebnicki
Mezoregion	Obniżenie Ścinawskie
Zajmowane jednostki administracyjne	Polska woj. dolnośląskie

Lokalizacja

Obniżenie Ścinawskie (Ścinawski Przełom Odry, Kotlina Ścinawska), położone jest w południowo-zachodniej Polsce, w środkowo-północnej części województwa dolnośląskiego, w środkowej części Wału Trzebnickiego. W centralnej części obniżenia położona jest miejscowość Ścinawa. Od północy graniczy z Pradoliną Głogowską, od wschodu z Wzgórzami Trzebnickimi, od południa z Pradoliną Wrocławską, od południowego wschodu z Wysoczyzną Roscisławską i od północnego zachodu z Wzgórzami Dalkowskimi.

Opis

Jest to region naturalny, fragment doliny Odry wraz z jej prawobrzeżnym dopływem Jezierzycą, leżący wzdłuż Odry. Stanowi przełomową dolinę Odry, przecinającą w połowie Wał Trzebnicki. Obniżenie o szerokości od 6-7 km i długości ok. 33 km w kształcie prostokąta o powierzchni ponad 200 km² jest niecką położoną na wysokości ok. 90 m n.p.m., która, będąc podjednostką Wału Trzebnickiego, stanowi teren o podobnym charakterze. Cechuje się asymetrią poprzeczną – Odra płynie po zachodniej stronie dna doliny, wschodnią część dna doliny zajmuje rozbudowany system teras rzecznych. Południową część zajmują tereny leśne, północna część ma charakter rolniczy pokryty łąkami i polami uprawnymi, poprzecinana jest w części zalewowej starorzeczami.

Krajobraz

Krajobraz obniżenia przedstawia krajobraz nizinny. Najwyższe położenie terenu nie przekraczają 110 m n.p.m. Cały obszar jest lekko pofałdowany, poprzecinany w części zalewowej starorzeczami. Jest to teren częściowo zalesiony, znacznie zaludniony o charakterze rolniczym. Większość obszaru zajmują pola uprawne. Krajobraz jest przeobrażony, znacznie zurbanizowany. Obszar obniżenia jest ciekawy krajobrazowo, o rozległych widokach. Występują niewielkie pasy zieleni z drzew liściastych wzdłuż koryt rzek oraz w formie przydomowych nasadzeń.

Budowa

Obniżenie zajmuje południowy fragment monokliny przedsudeckiej, zbudowanej z kompleksu skał permu i triasu przykrytego utworami trzeciorzędowymi i czwartorzędowymi. Osady trzeciorzędu zalegają niezgodnie grubą warstwą, na utworach triasu. Występują tu utwory zaliczone do górnych pięter paleogenu, wykształcone w postaci piasków szarych, różnoziarnistych i mułowców z wkładkami węgla i lignitów. Wyższe piętra trzeciorzędu budują iły, mułki, piaski i węgiel brunatny. Budowa geologiczna obniżenia jest zróżnicowana. W części położonej w obrębie doliny Odry pod warstwą gleby występują w warstwach dochodzących do kilkudziesięciu metrów, czwartorzędowe holoceńskie i plejstoceńskie piaski, pospółki i żwiry, leżące na trzeciorzędowych iłach i piaskach, pochodzenia lodowcowego.

Klimat

Obniżenie położone jest w obszarze klimatycznym strefy klimatu przejściowego Europy Środkowej pod średnim wpływem klimatu oceanicznego oraz słabym wpływem klimatu górskiego. Panujące warunki klimatyczne nie są zbyt sprzyjające do rozwoju i wegetacji roślin. Duży wpływ na zróżnicowanie klimatu ma położenie. Cechą klimatu jest duża nieregularność, zmienność oraz aktywność atmosferyczna. Największa zmienność klimatu występuje w zimie. Najbardziej zmienne jest ciśnienie atmosferyczne, temperatura i wilgotność powietrza. Przeciętne opady atmosferyczne regionu wynoszą od 600 do 700 mm. Średnio w roku występuje ponad 110 dni deszczowych, w tym największe nasilenie opadów występuje we wrześniu. Klimat jest umiarkowany ciepły, o dużej wilgotności naturalnej powietrza i łagodnej temperaturze, warunki ekstremalne występują sporadyczne. Zima trwa od 50 do 70 dni, a lato od 90 do 110 dni. Średnia roczna temperatura wynosi 8,4 °C, średnia temperatura lipca waha się między 17 a 19 °C, a średnia temperatura stycznia między −3 a −1 °C. Przeważają dni pochmurne oraz wiatry zachodnie i północno-zachodnie, przeważnie dość silne i porywiste.

Wody

Obniżenie należy do zlewiska Morza Bałtyckiego, położone jest w dorzeczu Odry. Największą rzeką jest Odra, zbierająca wraz ze swoimi dopływami wody z obniżenia.