Nowy Sącz (stacja kolejowa)

stacja kolejowa

Nowy Sącz – główna stacja kolejowa[3] w Nowym Sączu, w województwie małopolskim. Według klasyfikacji PKP ma kategorię dworca regionalnego[4].

Nowy Sącz
Zabytek: nr rej. A-653 z 19 grudnia 1991
Ilustracja
Państwo

 Polska

Województwo

 małopolskie

Miejscowość

Nowy Sącz

Data otwarcia

1876[1]

Poprzednie nazwy

Neu Sandec (1876–1918)
Nowy Sącz (1918–1939)
Neu Sandez (1939–1945)

Dane techniczne
Liczba peronów

2[2]

Liczba krawędzi
peronowych

3[2]

Kasy

T

Linie kolejowe
Położenie na mapie Nowego Sącza
Mapa konturowa Nowego Sącza, w centrum znajduje się punkt z opisem „Nowy Sącz”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole nieco na prawo znajduje się punkt z opisem „Nowy Sącz”
Położenie na mapie województwa małopolskiego
Mapa konturowa województwa małopolskiego, blisko centrum po prawej na dole znajduje się punkt z opisem „Nowy Sącz”
Ziemia49°36′24″N 20°42′09″E/49,606667 20,702500

Ruch pasażerski

edytuj
Rok Wymiana pasażerska na dobę
2017[5] 700-999
2022[6] 1 400

Historia

edytuj

Stacja posiada 2 tory zasadnicze i 7 dodatkowych oraz nastawnię dysponującą i 2 nastawnie wykonawcze. W czasie okupacji wykorzystywany przez armię niemiecką. W przeddzień wyparcia sił niemieckich przez oddziały Armii Czerwonej, 15 stycznia 1945 roku o godzinie 12:50 grupa złożona z 14 samolotów IŁ-2 z 525. Pułku lotnictwa szturmowego zaatakowała stację kolejową oraz stojące na peronach składy, powodując tylko niewielkie straty[7]. Wnętrze dworca straciło jednak swój pierwotny charakter podczas przebudowy dokonanej w latach 80. XX wieku. Przed stacją, na początku al. Batorego, w grudniu 2009 stanął naturalnej wysokości pomnik „Sądecki kolejarz” autorstwa miejscowego artysty rzeźbiarza – Adama Janczego. Pomnik sfinansowany w całości przez miasto[8]. Pomnik przedstawia kolejarza idącego do pracy, trzymającego w ręku charakterystyczny kuferek.

We wrześniu 2013 rozpoczął się remont budynku dworca[9]. Podczas remontu dworca, zostało wymienione pokrycie dachowe, wykonano także nową elewację. Zamontowano również nowe okna i drzwi oraz zmodernizowano część podłóg. Obiekt został także przystosowany do potrzeb osób niepełnosprawnych. 18 grudnia 2014 odnowiony dworzec został oficjalnie otwarty[10].

Budynek dworca

edytuj

Obecny budynek stacji pochodzi z 1909 kiedy to zastąpiono zbyt mały dla potrzeb ruchu stary dworzec. Został przebudowany i zmodernizowany w latach 1977–1983. Wyburzono wtedy ściany i pomieszczenia wewnętrzne, dokonując nowego podziału przestrzeni, poprzez wykonanie antresoli na piętrze, gdzie znalazła miejsce poczekalnia. Wzniesiony w stylu secesyjnym (projekt związany ze „szkołą wiedeńską”) na planie wydłużonego prostokąta, pięcioczęściowy z ryzalitami bocznymi i wysokim ryzalitem środkowym[11]. Budynek podzielony jest trzema piętrowymi pawilonami, z których środkowy – stanowiący główne wejście dworcowe – zwieńczony jest łamanym dachem. Elewacja frontowa dworca zdobiona jest sztukaterią. Od strony peronów zachowało się pulpitowe zadaszenie wsparte na ozdobnych, żeliwnych słupach. Taka bryła budynku z secesyjnym detalem architektonicznym, jest często spotykana na terenach byłej Galicji, gdzie prowadzono budowę według ujednoliconych projektów austriackich władz kolejowych.

Galeria

edytuj

Przypisy

edytuj
  1. Ogólnopolska Baza Kolejowa [online], www.bazakolejowa.pl [dostęp 2023-03-26] (pol.).
  2. a b 2.18. Wykaz peronów przy liniach kolejowych zarządzanych przez PKP Polskie Linie Kolejowe S.A.. [w:] Regulamin sieci 2023/2024 [on-line]. plk-sa.pl. [dostęp 2023-12-12].
  3. 2.6. Wykaz posterunków ruchu i punktów ekspedycyjnych. [w:] Regulamin sieci 2023/2024 [on-line]. plk-sa.pl. [dostęp 2023-12-12].
  4. Wykaz stacji pasażerskich wraz z ich kategoryzacją oraz określeniem dostępności do obiektu, l.p. 286
  5. Największe i najmniejsze stacje w Polsce. [w:] utk.gov.pl [on-line]. [dostęp 2019-12-18].
  6. Urząd Transportu Kolejowego: Wymiana pasażerska - Dane o stacjach 2022. [dostęp 2023-09-17].
  7. l, 1945: wkroczenie Armii Czerwonej do Sącza i wysadzenie zamku - Twój Sącz, „Twój Sącz”, 21 lutego 2016 [dostęp 2017-05-30] (pol.).
  8. Nowy Sącz: pomnik kolejarza przed dworcem - Nowy Sącz - NaszeMiasto.pl [online], nowysacz.naszemiasto.pl [dostęp 2017-11-25] (pol.).
  9. Nowy Sącz: ruszył remont dworca PKP. gazetakrakowska.pl, 2013-09-28. [dostęp 2015-12-11].
  10. Nowy Sącz: Dworzec oficjalnie otwarty!. miastons.pl, 2014-12-18. [dostęp 2015-12-11]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-12-22)].
  11. Leszek Zakrzewski, Gazeta parafialna „Bethania”, listopad 2013.

Linki zewnętrzne

edytuj
Nowy Sącz
Linia 96 TarnówLeluchów (88,190 km)
   
Nowy Sącz Gorzków
odległość: 2,136 km
 
odległość: 2,010 km
Linia 104 Chabówka – Nowy Sącz (76,651 km)
   
Nowy Sącz Miasto
odległość: 2,260 km