Niegolewo
Niegolewo (niem. Lindental) – wieś w Polsce położona w województwie wielkopolskim, w powiecie nowotomyskim, w gminie Opalenica, 7 km na północ od siedziby gminy.
| wieś | |
 Pałac w Niegolewie (2008) | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Powiat | |
| Gmina | |
| Liczba ludności (2022) |
312[2] |
| Strefa numeracyjna |
61 |
| Kod pocztowy |
64-330[3] |
| Tablice rejestracyjne |
PNT |
| SIMC |
0592265 |
Położenie na mapie gminy Opalenica  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa wielkopolskiego  | |
Położenie na mapie powiatu nowotomyskiego  | |
 52°22′09″N 16°25′59″E/52,369167 16,433056[1]
| |
| Strona internetowa | |
Wieś szlachecka położona była w 1580 roku w powiecie poznańskim województwa poznańskiego[4]. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa poznańskiego.
Pierwsza wzmianka pochodzi z 1388 roku, gdzie w dokumencie jest wymieniony Lancomir de Negolevo[5]. W latach 1389–1939 wieś należała do i była gniazdem rodowym Niegolewskich herbu Grzymała[6][7].
W okresie Wielkiego Księstwa Poznańskiego (1815-1848) Niegolewo należało do wsi większych w ówczesnym powiecie bukowskim, który dzielił się na cztery okręgi (bukowski, grodziski, lutomyślski oraz lwowkowski)[8]. Niegolewo należało do okręgu bukowskiego i było zarazem majętnością, której właścicielem był Andrzej Niegolewski[8]. W latach 1903–1987 przez wieś przebiegała wąskotorowa linia towarowa Opalenickiej Kolei Wąskotorowej do Sędzin. Na początku XX w. gospodarowali tu dziedzice Stanisław i Wanda z Wężyków Niegolewscy. W majątkach w Myjomicach i Niegolewie Wanda prowadziła ogrody warzywne, pasieki i parki[9][10]. W 1928 roku Niegolewo było wizytowane przez prezydenta II RP Ignacego Mościckiego. Według spisu urzędowego z 1837 roku wieś liczyła 405 mieszkańców i 40 dymów (domostw)[8].
Od 1874 do 1940 roku w parku w Niegolewie stał wystawiony przez Zygmunta Niegolewskiego jedyny w Polsce pomnik poświęcony szwoleżerom poległym 30 listopada 1808 roku w bitwie pod Somosierrą[5][6][7]. Zasłużonym uczestnikiem tego wydarzenia był Andrzej Niegolewski, późniejszy powstaniec listopadowy i działacz narodowy[6][7].
Zabytki
edytujW rejestrze zabytków Narodowego Instytutu Dziedzictwa widnieje:
- zespół pałacowy, na który składają się:
- piętrowy pałac z 1896, wybudowany na planie prostokąta, kryty dachem czterospadowym z lukarnami, od frontu ryzalit z głównym wejściem pod balkonem. Ryzalit zwieńczony frontonem z herbami: Grzymała Zygmunta Niegolewskiego i Drogosław jego żony Zofii Skórzewskiej.
- zabytkowy park krajobrazowy o powierzchni 10,38 ha ze stawami
- piętrowy bielony spichlerz z 1835
- kaplica św. Anny wybudowana w 1920, spalona w 1945 i odbudowana w 1947[5][11].
- inne
- grobowiec
- gorzelnia z końca XIX w.,
- pozostałości wieży ciśnień[5].
- grodzisko stożkowate o wysokości 4 m i średnicy 35 m, otoczone fosą, położone na północny wschód od wsi[5][7].
-
Pałac w Niegolewie w czasach świetności -
Pomnik poległych szwoleżerów w bitwie pod Somosierrą -
Herb Grzymała Z. Niegolewskiego -
Herb Drogosław Zofii Skórzewskiej
Przypisy
edytuj- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 86717
- ↑ NSP 2021: Ludność w miejscowościach statystycznych [online], Bank Danych Lokalnych GUS, 19 września 2022 [dostęp 2022-10-06].
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 821 [zarchiwizowane 2022-10-26].
- ↑ Adolf Pawiński, Polska XVI wieku pod względem geograficzno-statystycznym, t. I, Wielkopolska, Warszawa 1883, s. 6.
- ↑ a b c d e Paweł Anders: 700-lecie m. Buk. XXXVIII Ogólnopolski Rajd Przyjaźni Polsko-Radzieckiej. Poznań: Centralny Ośrodek Informacji Turystycznej. Oddział w Poznaniu, 1989, s. 47.
- ↑ a b c Niegolewo. opalenica.pl. [dostęp 2013-08-11]. [zarchiwizowane z tego adresu (2 sierpnia 2013)].
- ↑ a b c d Zdzisław Linkowski, Franciszek Zierke: Nowy Tomyśl i okolice. Poznań: Wojewódzki Ośrodek Informacji Turystycznej, 1972, s. 25.
- ↑ a b c Leon Plater: Opisanie historyczno-statystyczne Wielkiego Ksie̜stwa Poznańskiego. Lipsk: Ksie̜garnia Zagraniczna (Librairie Étrangère), 1846, s. 198-201.
- ↑ Wanda Niegolewska [online], CSW2020 [dostęp 2021-12-29] (pol.).
- ↑ Agnieszka Krygier-Łączkowska, Wanda Niegolewska, Bytyń - siedziba rodzinna [online], Region Szamotulski [dostęp 2021-12-29] (pol.).
- ↑ Wykaz zabytków nieruchomych wpisanych do rejestru zabytków na terenie województwa wielkopolskiego. Narodowy Instytut Dziedzictwa. s. 129. [dostęp 2013-08-11].
Linki zewnętrzne
edytuj- Historia Niegolewa. niegolewo.info. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-08-19)].