Moryń (gmina)

Moryń
	gmina miejsko-wiejska
	Herb
Państwo	Polska
Województwo	zachodniopomorskie
Powiat	gryfiński
TERC	2406063
Burmistrz	Sławomir Jasek
Powierzchnia	124,86 km²
Populacja (31.12.2016); • liczba ludności	; 4331
• gęstość	34,7 os./km²
Urbanizacja	37,3%
Nr kierunkowy	91
Tablice rejestracyjne	ZGR
	Adres urzędu:pl. Wolności 1; 74-503 Moryń
Szczegółowy podział administracyjny
Liczba sołectw	9
Liczba miejscowości	18
	Położenie na mapie powiatu;
	52°51′34″N 14°23′37″E/52,886344 14,393611
	Multimedia w Wikimedia Commons
	Strona internetowa
	Biuletyn Informacji Publicznej

Moryń – gmina miejsko-wiejska w południowo-zachodniej części województwa zachodniopomorskiego, w powiecie gryfińskim, położona na Pojezierzu Myśliborskim i Równinie Gorzowskiej. Siedzibą gminy jest miasto Moryń.

Według danych z 31 grudnia 2016 r. gmina miała 4331 mieszkańców^[1].

Położenie

Gmina znajduje się w południowo-zachodniej części województwa zachodniopomorskiego, w południowej części powiatu gryfińskiego.

W latach 1975–1998 znajdowała się w województwie szczecińskim.

Demografia

Dane z 31 grudnia 2005^[2]:

Opis	Ogółem		Kobiety		Mężczyźni
jednostka	osób	%	osób	%	osób	%
populacja	4396	100	2258	51,4	2138	48,6
gęstość zaludnienia (mieszk./km²)	35,2		18,1		17,1

Liczba ludności:
- w wieku przedprodukcyjnym: 917
- w wieku produkcyjnym: 2 855
- w wieku poprodukcyjnym: 518
Saldo migracji: -8 (osób)
Przyrost naturalny: -1,6‰ (-7 osób)
Stopa bezrobocia: 16,5% (2006)

Rok	Liczba ludności^[2]
1995	4 516
1996	4 509
1997	4 498
1998	4 488
1999	4 501
2000	4 414
2001	4 416
2002	4 443
2003	4 441
2004	4 410
2005	4 396

Gminę zamieszkuje 5,2% ludności powiatu.

Piramida wieku mieszkańców gminy Moryń w 2014 roku^[3].

Przyroda i turystyka

Gmina leży na Pojezierzu Myśliborskim i Równinie Gorzowskiej. Fragment północnej oraz południowej części gminy zajmuje Cedyński Park Krajobrazowy. W granicach miasta Morynia znajduje się duże jezioro Morzycko. Przez gminę prowadzi niebieski szlak turystyczny z Mieszkowic nad Odrę w okolicach wsi Piasek. Tereny leśne zajmują 26% powierzchni gminy, a użytki rolne 59%.

Komunikacja

Przez wschodnie peryferia gminy prowadzi droga krajowa nr 31 łącząca wieś Witnicę przez Wierzchlas (5 km) z Mieszkowicami (9 km) oraz z Chojną (11 km), a także droga wojewódzka nr 125 z Morynia do Wierzchlasu (9 km) i Cedyni (15 km).

Gmina Moryń uzyskała połączenie kolejowe w 1876 r. po wybudowaniu odcinka Kostrzyn–Chojna na Magistrali Nadodrzańskiej Wrocław–Szczecin. Rok później ukończona była już cała linia. W 1985 r. zelektryfikowano ostatni odcinek linii z Rzepina do Nowego Czarnowa (Dolnej Odry). Do miasta (przystanek Przyjezierze Moryń) linię doprowadzono w 1892 r. z Godkowa do Siekierek. W 1991 r. linia ta została zamknięta. Obecnie w gminie czynne są 2 stacje: Witnica Chojeńska i Bielin.

W gminie czynny jest 1 urząd pocztowy: Moryń (nr 74-503).

Zabytki

Kościół pw. Świętego Ducha: XIII-wieczny kościół granitowy, który jest romańską bazyliką trójnawową na planie krzyża. Wieża pochodzi z XV wieku wolno stojąca z przejazdem. Górna część wieży z latarnią z 1756 roku. Na szczytach kościoła widoczne są liczne rozety, półkoliste i ostrołukowe blendy. W środku znajduje się starszy od kościoła ołtarz datowany na XII w. Zbudowany z kostki granitowej (jeden z nielicznych w Polsce). Ambona barokowa z 1711 r. rzeźbiona przez Heinricha Bernarda Hattenkerella. W ścianę wmurowano epitafium z 1750 roku z portretem Schoneberka.
Mury miasta Moryń: Mury obronne z granitu i kamienia polnego z około XV w. otaczają miasto kołem o średnicy ok. 300 m.
Ruiny średniowiecznego zamczyska z ok. XIII w.

Administracja i samorząd

W 2016 r. wykonane wydatki budżetu gminy Moryń wynosiły 14,5 mln zł, a dochody budżetu 14,2 mln zł. Zobowiązania samorządu (dług publiczny) według stanu na koniec 2016 r. wynosiły 3,3 mln zł, co stanowiło 23,2% poziomu dochodów^[4].

Na terenie gminy utworzono 9 sołectw: Bielin, Dolsko, Gądno, Klępicz, Mirowo, Nowe Objezierze, Przyjezierze, Stare Objezierze, Witnica. Ponadto gmina Moryń utworzyła jednostkę pomocniczą – „Miasto Moryń”^[5].

Miejscowości

Bielin, Dolsko, Gądno, Klępicz, Mirowo, Nowe Objezierze, Przyjezierze, Stare Objezierze, Witnica, Macierz, Mierno, Młynary, Moryń-Dwór, Niwka, Skotnica, Wisław, Witniczka

Przypisy

↑ ^a ^b Ludność. Stan i struktura ludności oraz ruch naturalny w przekroju terytorialnym w 2016 r. (Stan w dniu 31 XII 2016 r.). Warszawa: Główny Urząd Statystyczny, 2017-05-30. ISSN 2451-2087.
↑ ^a ^b Bank Danych Regionalnych – Strona główna. GUS. [dostęp 2010-09-14]. (pol.).
↑ Gmina Moryń w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2016-03-18] , liczba ludności na podstawie danych GUS.
↑ Działalność informacyjno-szkoleniowa » Analizy budżetów jednostek samorządu terytorialnego » Archiwum » 2016 r. » Analizy budżetów JST » Wykonanie budżetów jst IV kwartał 2016 r. /Tabele: 5, 6, 7. Regionalna Izba Obrachunkowa w Szczecinie. [dostęp 2017-08-19].
↑ Uchwała XX/166/2004 Rady Miejskiej w Moryniu z dnia 20 października 2004 r. (Dz. Urz. Woj. Zachodniopomorskiego z 2004 r. Nr 85, poz. 1579)

Linki zewnętrzne

[GUS_populacja_2016-12-1] Ludność. Stan i struktura ludności oraz ruch naturalny w przekroju terytorialnym w 2016 r. (Stan w dniu 31 XII 2016 r.). Warszawa: Główny Urząd Statystyczny, 2017-05-30. ISSN 2451-2087.

[pl-bdr-2] Bank Danych Regionalnych – Strona główna. GUS. [dostęp 2010-09-14]. (pol.).

[populacja2016-3] Gmina Moryń w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2016-03-18] , liczba ludności na podstawie danych GUS.

[4] Działalność informacyjno-szkoleniowa » Analizy budżetów jednostek samorządu terytorialnego » Archiwum » 2016 r. » Analizy budżetów JST » Wykonanie budżetów jst IV kwartał 2016 r. /Tabele: 5, 6, 7. Regionalna Izba Obrachunkowa w Szczecinie. [dostęp 2017-08-19].

[5] Uchwała XX/166/2004 Rady Miejskiej w Moryniu z dnia 20 października 2004 r. (Dz. Urz. Woj. Zachodniopomorskiego z 2004 r. Nr 85, poz. 1579)

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]