Mirosław Czyżykiewicz
Mirosław Andrzej Czyżykiewicz (Mirek Czyżykiewicz[a]; ur. 1 marca 1961 w Gorlicach) – polski pieśniarz, gitarzysta, poeta, kompozytor, artysta grafik. Członek Akademii Fonograficznej ZPAV (Sekcja Muzyki Rozrywkowej)[1][2] i Stowarzyszenia Artystów Wykonawców Utworów Muzycznych i Muzyczno-słownych (SAWP). Przedstawiciel nurtu polskiej piosenki literackiej i poezji śpiewanej, w swojej twórczości prezentuje refleksyjne podejście do życia.
Mirosław Czyżykiewicz (2011) | |
Imię i nazwisko |
Mirosław Andrzej Czyżykiewicz |
---|---|
Data i miejsce urodzenia |
1 marca 1961 |
Instrumenty | |
Typ głosu |
baryton |
Gatunki |
piosenka autorska, piosenka literacka, piosenka poetycka, poezja śpiewana, piosenka rozrywkowa |
Zawód |
pieśniarz, gitarzysta, poeta, kompozytor, artysta grafik, lektor |
Wydawnictwo |
Warner Music Poland |
Powiązania |
Jerzy Satanowski, Adam Opatowicz, Jan Wołek, Hanna Banaszak, Jacek Bończyk, |
Współpracownicy | |
Magdalena Czyżykiewicz-Janusz, zespół Kameleon, Hadrian Filip Tabęcki, Tadeusz Mieczkowski | |
Instrument | |
gitara Teryksa | |
Zespoły | |
Ostatnia Wieczerza w Karczmie Przeznaczonej do Rozbiórki | |
Strona internetowa |
Życiorys
edytujJest synem Janiny z Dąbrowskich i Zbigniewa Czyżykiewiczów. Oboje rodzice byli muzykalni: ojciec grał na akordeonie, a matka śpiewała w chórze zakładowym[3]. Wychowywał się w Gorlicach[3].
Grę na gitarze rozpoczął mając czternaście lat[4]. Jako muzyk (wokalista i gitarzysta) debiutował w rodzinnym mieście w zespole Ostatnia Wieczerza w Karczmie Przeznaczonej do Rozbiórki. Z tym zespołem w 1981 trafił na Ogólnopolskie Spotkania Zamkowe „Śpiewajmy Poezję” w Olsztynie[5]. Obecnie artysta podkreśla swój mocny związek z tym festiwalem oraz samym miastem, do którego często wracał, zdobywając nowe doświadczenia muzyczne[4][5].
Uczęszczał do I Liceum Ogólnokształcącego im. Marcina Kromera w Gorlicach. Ukończył „grafikę użytkową” na Wydziale Grafiki Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie[6][7] (1984-87[8]), przy czym studia rozpoczynał w ASP w Krakowie[6][7] na specjalności „grafika warsztatowa” (1981-83[8]). W latach 80. działał w studenckim ruchu artystycznym[6][7]. Pierwsze wiersze Mirosława Czyżykiewicza zostały opublikowane w „Radarze” w roku 1986[6][7].
Związany był z Programem 3 Polskiego Radia i audycją Macieja Zembatego „Zgryz”[6] (1986-1987[7]), do której trafił dzięki Andrzejowi Garczarkowi. Debiutancka płyta Mirosława Czyżykiewicza pt. Autoportret I była pierwszą z dwóch[9][c] wydanych w 1989 roku w ramach akcji „Płyta dla autora” organizowanej przez Program 3 Polskiego Radia przy wsparciu Tygodnika Akademickiego „ITD”, Akademickiego Biura Kultury i Sztuki ZSP „Alma Art” oraz P.P. „Polskie Nagrania”. Drugą wydaną w tej serii była Płyta Andrzeja Garczarka, gdzie w utworze otwierającym, zatytułowanym „Zamojszczyzna”, Mirosław Czyżykiewicz zagrał na harmonijce.
Dwa kolejne albumy Czyżykiewicza zostały nagrane w studiach Polskiego Radia. Wiosną 1993 w studiu emisyjnym M-3 zarejestrowano program „Świat widzialny” oparty na wierszach Josifa Brodskiego (głównie przekłady autorstwa Stanisława Barańczaka)[10]. Materiał znany był już publiczności XIX Ogólnopolskich Spotkań Zamkowych „Śpiewajmy Poezję” – w ich ramach, 3 lipca 1992 „Świat widzialny, czyli siedemnaście wierszy Josifa Brodskiego” został zaprezentowany w formie recitalu w Teatrze im. Jaracza w Olsztynie[11]. Efekty sesji nagraniowych prezentowano na antenach Programów 2 i 3 Polskiego Radia[10]. Mimo entuzjazmu publiczności oraz wsparcia Polskiego Radia nie udało się w tamtym czasie znaleźć wytwórni płytowej zainteresowanej wydaniem tego programu. „Świat widzialny” ukazał się dopiero w sierpniu 2000 roku na albumie Superata, odświeżony w Studiu S-4[10] Polskiego Radia.
Superatę poprzedziła płyta Ave nagrana w październiku 1997 w Muzycznym Studiu Polskiego Radia im. Agnieszki Osieckiej a wydana niemal dwa lata później, tj. w lipcu 1999. Na album złożyły się wiersze Mirosława Czyżykiewicza, Josifa Brodskiego, Thomasa Hardy’ego i Konstantego Ildefonsa Gałczyńskiego. Krytycy zauważyli w wykonanych przez artystę interpretacjach osobiste widzenie otoczenia, oryginalną publicystykę komentującą teraźniejszość, subtelne erotyki według własnych i cudzych tekstów, dopełnione autoironicznym stosunkiem do własnego nieporadnego wchodzenia w emocjonalną dojrzałość.
W 1993 roku Mirosław Czyżykiewicz reprezentował Polskę na międzynarodowym Przeglądzie Form Teatralnych w Antwerpii (Belgia) w 1993 roku[6][7]. W 1995 i 1996 wziął udział w koncercie „Kraina Łagodności” w ramach Krajowego Festiwalu Piosenki Polskiej w Opolu[6][7]. Stale współpracuje z Ogólnopolskimi Spotkaniami Zamkowymi „Śpiewajmy Poezję” w Olsztynie oraz Studenckim Festiwalem Piosenki w Krakowie[7].
Użyczył swojego głosu w telewizyjnych spektaklach „Dziady” (1997) w reżyserii Jana Englerta oraz w „Dybuku” (1999) w reżyserii Agnieszki Holland[11][7][12][13]. Współpracuje stale z Jerzym Satanowskim, udzielając się jako wokalista w jego w projektach muzycznych i literacko-muzycznych[11][7]. Niektóre z wykonań Czyżykiewicza, zarejestrowanych na potrzeby tej współpracy, znalazły się na albumach sygnowanych nazwiskiem Satanowskiego – pomijając rozmaite wznowienia tych nagrań w różnych formach były to płyty: Dziękuję za świat: piosenki A. Osieckiej (1997, rejestracja premiery spektaklu „Nie żałuję” w Teatrze Atelier w Sopocie 5 lipca 1997, z okazji nadania tej instytucji imienia Agnieszki Osieckiej; później tytuł „Nie żałuję” zmieniono na „Ostatnie bolero”[11]), Zanim będziesz u brzegu (2001, piosenki ze spektaklu „Zanim będziesz u brzegu” Teatru Atelier w Sopocie), Satanorium (2004, gala PPA 2002), Konie narowiste (2007, koncert z 2 lipca 2005 ku pamięci Włodzimierza Wysockiego w 25 rocznicę śmierci, XXXII OSZ „Śpiewajmy Poezję”) oraz Biała lokomotywa / Na błękicie jest polana (2011, teksty Edwarda Stachury).
Wziął udział w projekcie Antoniego Murackiego Świat według Nohavicy (2008) oraz w nagrywaniu albumu Szukamy stajenki (2008) złożonego z kolęd i pastorałek autorstwa Jacka Kaczmarskiego w aranżacjach Zbigniewa Łapińskiego i jego syna Dariusza. Na wydanej w 2014 roku serii słuchowisk Thorgal (produkcja: Sound Tropez) artysta wystąpił w roli narratora.
Wspiera młodych muzyków udzielając się w ich projektach: na debiutanckim albumie Cicho (2007) olsztyńskiej aktorki Marty Andrzejczyk podjął się recytacji fragmentów poezji[14], na płycie Rozmowa z piramidami (2011) Piotra Kajetana Matczuka z zespołem zaśpiewał wiersz „Testament mój” J. Słowackiego. Na potrzeby innych artystów komponuje również muzykę. Na wydanym w 2001 roku z okazji setnej rocznicy nadania Sopotowi praw miejskich albumie Sopocki Nokturn z tekstami Grażyny Orlińskiej znalazły się trzy utwory z muzyką autorstwa Mirosława Czyżykiewicza: tytułowy „Sopocki Nokturn”, „Atelier” oraz „To tylko cyrk” (wszystkie zaśpiewane przez Marka Richtera)[15]. Do artystów wielokrotnie sięgających w swoich dyskografiach po piosenki Mirosława Czyżykiewicza należy Marek Dyjak.
Życie prywatne
edytujKilkukrotnie żonaty. Od 2019[potrzebny przypis] jego żoną jest Magdalena Czyżykiewicz-Janusz - malarka, gitarzystka i kompozytorka z Bielska - Białej(ur. 6 stycznia 1988[16]), z którą wspólnie wydał płytę Piano (2021)[17].
Z pierwszego małżeństwa ma córkę – Olgę Czyżykiewicz (ur. 15 stycznia 1984[18]), która zajmuje się reżyserią teledysków[19][20].
Nagrody i nominacje (wybór)
edytuj- laureat Festiwalu Artystycznego Młodzieży Akademickiej (FAMA) w Świnoujściu w 1986 i 1987 roku[6][7]
- laureat „Mateusza” – nagrody muzycznej Programu 3 Polskiego Radia w 1990 roku[6][7][21]
- nominacja do Nagrody Muzycznej „Fryderyk” 2001 w kategorii „Album roku: piosenka poetycka” – za album Zanim będziesz u brzegu z utworami do spektaklu Jerzego Satanowskiego, zaśpiewanymi przez Hannę Banaszak i Mirosława Czyżykiewicza
- pierwszy w historii laureat Nagrody Kapituły im. Jacka Kaczmarskiego podczas Studenckiego Festiwalu Piosenki w Krakowie w 2004 roku[7][22]
- nominacja do Nagrody Muzycznej „Fryderyk” 2005 w kategorii „Album roku: piosenka poetycka” za album Allez!
Publikacje książkowe
edytujW 1999 roku, przed premierą płyty Ave, nakładem Wydawnictwa Książkowego „Twój Styl”, w ramach serii „Biblioteka Bardów” ukazał się tomik tekstów piosenek i wierszy artysty ilustrowany biało-czarnymi reprodukcjami grafik i obrazów jego autorstwa (ISBN 83-7163-165-0). W 2011 roku Mirosław Czyżykiewicz obchodził 50 urodziny oraz „30-lecie pracy twórczej”. Z tej okazji Wydawnictwo „Skorpion” opublikowano w limitowanym nakładzie tomik „Parlando” zawierający teksty i czarno-białe grafiki lat 1980-2005 (ISBN 978-83-86466-67-2, ISBN 9788386466677).
Dyskografia
edytujData wydania |
Tytuł | Wytwórnia płytowa | Pozycja na liście | ||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
POL | |||||||||
1989[7][23] | Autoportret I | Polskie Nagrania[7][23] | – | ||||||
1999-07-10[23] | Ave | Pomaton EMI[7] | – | ||||||
2000-08-19[23][24] | Superata (Świat widzialny / Autoportret I) | Pomaton EMI[7] | – | ||||||
2001-03-24[25] | Zanim będziesz u brzegu (J. Satanowski, H. Banaszak, M. Czyżykiewicz) |
Polskie Radio SA[26] | – | ||||||
2005-08-22[27] | Allez! | Pomaton EMI[7] | 7[28] | ||||||
2008-11-17 | Raj (J. Bończyk, M. Czyżykiewicz, H. Tabęcki) |
MTJ | – | ||||||
2013-05-28 | Ma chérie | EMI Music Poland | 24[29] | ||||||
2015-04-20[30][31] | Muzyka wieczorem | MTJ[30][31] | – | ||||||
2015-11-06[32] | Odchodzę wracam | Warner Music Poland | – | ||||||
2018-10-19[33] | Pretekst Live (M. Czyżykiewicz & W. Cisło) |
MTJ[33] | – | ||||||
2021-08-16[34] | Piano (Mirek i Magdalena Czyżykiewicz) |
M&M Czyżykiewicz[34] | – | ||||||
2023-06-23[35] | Czy? Sześć stopni oddalenia (Czyżyki czyli Mirosław Czyżykiewicz, Magdalena Czyżykiewicz-Janusz i Grzegorz Bukowski) |
Wydawnictwo Muzyczne Radia Poznań[35] | – | ||||||
"–" pozycja nie była notowana. |
Uwagi
edytuj- ↑ Podpisano w ten sposób albumy studyjne Superata (2000), Allez! (2005), Ma chérie (2013), Odchodzę wracam (2015), Piano (2021), kompilację Kolekcja 20-lecia Pomatonu (2010) oraz tomik „Parlando” (2011).
- ↑ Koncert 30 sierpnia 2015 w Teatrze im. Aleksandra Sewruka w Elblągu. Wystąpili: Mirosław Czyżykiewicz (śpiew, gitara), Jacek Bończyk (śpiew, gitara), Hadrian Filip Tabęcki (fortepian), Sebastian Perłowski (dyrygent), elbląski Chór Cantata, Elbląska Orkiestra Kameralna
- ↑ Planowano wydanie pięciu płyt. Na zmianę planów wpłynęła zmiana ustroju politycznego w Polsce.
Przypisy
edytuj- ↑ Akademia fonograficzna. [w:] Nagroda muzyczna – Fryderyk [on-line]. Związek Producentów Audio-Video. [zarchiwizowane z [brak tego adresu] (2019-11-21)].
- ↑ wyszukiwarka Członkowie Akademii. Związek Producentów Audio-Video (fryderyki.pl). [dostęp 2022-06-21].
- ↑ a b Mirosław Czyżykiewicz w Biurze Myśli Znalezionych (audio i wideo) – wywiad przeprowadzony przez Marcina Zaborskiego, Program 3 Polskiego Radia, emisja 22 marca 2015
- ↑ a b Mirosław Czyżykiewicz: Moim mistrzem jest Josif Brodski – wywiad z Mirosławem Czyżykiewiczem przeprowadzony 21 lutego 2014 przez Monikę Szczygło, Radio Olsztyn, audycja Przy kawie wyemitowana ok. 5 marca 2014
- ↑ a b Piotr Szauer: Wywiad – Mirosław Czyżykiewicz. 8 lutego 2009. [dostęp 2016-02-26]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-02-26)].
- ↑ a b c d e f g h i notka biograficzna zamieszczona na okładce tomiku „Biblioteka Bardów: Mirosław Czyżykiewicz”, Wydawnictwo Książkowe „Twój Styl”, 1999, ISBN 83-7163-165-0.
- ↑ a b c d e f g h i j k l m n o p q r biografia. czyzykiewicz.com – oficjalna strona www Mirosława Czyżykiewicza. [zarchiwizowane z [brak tego adresu] (2016-07-25)].
- ↑ a b grafika i malarstwo. Czyzykiewicz.com (Mirosław Czyżykiewicz - oficjalny serwis internetowy). [zarchiwizowane z [brak tego adresu] (2016-07-25)].
- ↑ Gęsta cisza. [w:] Dziennik Polski (dziennikpolski24.pl) [on-line]. Polska Press Sp. z o.o., 2001-05-26. [dostęp 2023-12-10].
- ↑ a b c Superata. Czyzykiewicz.com (Mirosław Czyżykiewicz - oficjalny serwis internetowy). [zarchiwizowane z [brak tego adresu] (2016-03-04)].
- ↑ a b c d Satanowski opowiadany przez Czyżykiewicza: z Mirosławem Czyżykiewiczem rozmawia Marta Jachnik. „Piosenka”. Nr 3-4, grudzień 2006. s. 12-14. Jan Poprawa – redaktor naczelny. ISSN 1896-7108. Rozmowa miała miejsce 14 czerwca 2004.
- ↑ Dybuk w bazie filmpolski.pl
- ↑ Dziady w bazie filmpolski.pl
- ↑ Płyty : cicho. andrzejczyk.strefa.pl – oficjalna strona www Marty Andrzejczyk. [dostęp 2016-05-09].
- ↑ Sopocki Nokturn. Grażyna Orlińska – strona oficjalna (orlinska.pl). [dostęp 2015-11-21].
- ↑ Bio. ArtOfMag (Magdalena Czyżykiewicz -Janusz). [dostęp 2022-07-24].
- ↑ Łukasz Dębowski: Mirek i Magdalena Czyżykiewicz – “PIANO” (recenzja). Polska Płyta / Polska Muzyka (polskaplyta-polskamuzyka.pl), 5 października 2021. [dostęp 2022-07-24].
- ↑ Jump Production : Twórcy : Olga Czyżykiewicz. [w:] jumpproduction.pl [on-line]. Jump Production (Ola Cywka). [dostęp 2017-01-06]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-01-06)].
- ↑ CGM.pl/info prasowe: "Serce jest twoje" – singiel promujący najnowszy album Mirka Czyżykiewicza. cgm.pl (Codzienna Gazeta Muzyczna), 20 sierpnia 2015. [dostęp 2015-11-03]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-11-03)].
- ↑ The Voice of Poland 3: Olga Czyżykiewicz, córka znanego barda przechodzi dalej!. Eska.pl / Grupa ZPR Media, 2013-10-07. [dostęp 2022-07-19].
- ↑ Mateusz 2010 dla Strachów na Lachy!. Polskie Radio SA / Trójka, 17 listopada 2010. [dostęp 2015-10-14].
- ↑ Nagroda Kapituły im. Jacka Kaczmarskiego. Fundacja Studencki Festiwal Piosenki. [dostęp 2016-09-20]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-09-20)].
- ↑ a b c d Czyżykiewicz Mirosław – biografie na empik.com. empik.com. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-10-13)]. [dostęp 13 października 2015]
- ↑ Superata (Reedycja Autoportretu Bonus). [w:] Katalog płyt – Muzyka – WP.PL [on-line]. Wirtualna Polska. [dostęp 2015-10-13]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-10-13)].
- ↑ Zanim będziesz u brzegu. [w:] Katalog płyt – Muzyka – WP.PL [on-line]. Wirtualna Polska. [dostęp 2015-10-13]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-10-13)].
- ↑ Zanim będziesz u brzegu – Jerzy Satanowski. [w:] Strefa Piosenki (dział „Płyty”) [on-line]. Teresa Drozda – redaktor naczelny. [wersja z 13 października 2015]
- ↑ Allez! – Mirosław Czyżykiewicz. [w:] Strefa Piosenki (dział „Płyty”) [on-line]. Teresa Drozda – redaktor naczelny. [wersja z 3 września 2015]
- ↑ OLiS – sprzedaż w okresie 29.08.2005 – 04.09.2005. olis.onyx.pl. [dostęp 2013-10-28].
- ↑ OLiS – sprzedaż w okresie 03.06.2013 – 09.06.2013. olis.onyx.pl. [dostęp 2013-10-28].
- ↑ a b Mirosław Czyżykiewicz: album 'Muzyka Wieczorem'. [w:] Wydawnictwa [on-line]. MTJ. [dostęp 2015-10-13]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-02-07)].
- ↑ a b [informacja prasowa] Czyżykiewicz śpiewa Iwaszkiewicza. [w:] Strefa Piosenki (dział „Płyty”) [on-line]. Teresa Drozda – redaktor naczelny. [wersja z 13 października 2015]
- ↑ Mirek Czyżykiewicz – Wieniczka [Official Music Video]. oficjalny kanał Mirosława Czyżykiewicza na YouTube, 13 października 2015. [dostęp 2015-10-13].
- ↑ a b Pretekst live – Czyżykiewicz Mirosław. [w:] Empik.com [on-line]. Empik. [dostęp 2018-10-23].
- ↑ a b Mirek i Magdalena Czyżykiewicz - Piano. AsfaltShop.pl. [dostęp 2021-08-06].
- ↑ a b Jacek Butlewski: Premiera płyty "Czy? Sześć stopni oddalenia" formacji Czyżyki!. Radio Poznań SA (radiopoznan.fm), 2023-06-23. [dostęp 2023-11-17].
- ↑ Po dłuższej nieobecności - bo ponad miesięcznej ! Przypominamy się Państwu (…). Mirek Czyżykiewicz Official Fanpage, 2023-06-16. [dostęp 2023-06-20].
- ↑ Czyżyki – Czy? Sześć stopni oddalenia (CD). [w:] kultowenagrania.pl [on-line]. GAD Records. [dostęp 2023-06-20].
Linki zewnętrzne
edytuj- Mirek Czyżykiewicz Official Fanpage
- www.czyzykiewicz.com. czyzykiewicz.com. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-12-22)]. – stara, oficjalna strona www Mirosława Czyżykiewicza zarchiwizowana w Internet Archive
- Mirosław Czyżykiewicz w Biurze Myśli Znalezionych (audio i wideo) – wywiad przeprowadzony przez Marcina Zaborskiego, Program 3 Polskiego Radia, emisja 22 marca 2015