Mickey Rourke

amerykański aktor

Mickey Rourke, właśc. Philip Andre Rourke Jr.[1][2] (ur. 16 września 1952 w Schenectady) – amerykański aktor i scenarzysta, także bokser.

Mickey Rourke
Ilustracja
Mickey Rourke na Tribeca Film Festival (2009)
Imię i nazwisko

Philip Andre Rourke Jr.

Data i miejsce urodzenia

16 września 1952
Schenectady

Zawód

aktor, scenarzysta, bokser

Współmałżonek

Debra Feuer (1981–1989; rozwód)
Carré Otis (1992–1998; rozwód)

Lata aktywności

od 1979

Życiorys

edytuj

Wczesne lata

edytuj

Urodził się w Schenectady w stanie Nowy Jork w konserwatywnej rodzinie rzymskokatolickiej o korzeniach irlandzko-francuskich i niemieckich[3][4] jako jedno z trojga dzieci Ann Rourke i dozorcy Philipa Andre Rourke’a Sr., który amatorsko trenował kulturystykę[5]. Miał starszą siostrę Patty i brata Joeya (ur. 26 czerwca 1954, zm. 6 października 2004 na raka płuca)[6]. Kiedy miał siedem lat, jego ojciec opuścił rodzinę[7]. Niedługo później wraz z matką i dwójką rodzeństwa wyprowadził się do Liberty City, dzielnicy w północno-zachodnim Miami na Florydzie. W dzieciństwie zadawał się z ulicznymi chuliganami[8]. W 1963 jego matka wyszła ponownie za mąż za Gene’a Addisa, policjanta i ojca pięciu synów z poprzedniego małżeństwa, z którym później się rozwiodła.

Boks amatorski

edytuj

Uczył się samoobrony w Boys Club of Miami, należał do klubu bokserskiego Gritty. W wieku 12 lat wygrał swój pierwszy pojedynek bokserski w wadze do 118 funtów. W latach 1968–1971 jako bokser amator stoczył cztery zwycięskie walki, w 1971 zdobył Złote Rękawice na Florydzie, jednak doznał dwóch kontuzji i zrezygnował z dalszej kariery na ringu[9].

Początki kariery aktorskiej

edytuj

W 1971, jako uczeń w Miami Beach Senior High School w Miami Beach na Florydzie, grał niewielką rolę aktorską w szkolnym przedstawieniu The Serpent[10]. Do tej samej szkoły uczęszczał aktor Andy García, występujący z Rourke w drużynie baseballowej pod kierunkiem trenera J. Stanleya „Skipa” Bertmana. Wkrótce po tym, jak tymczasowo zrezygnował z boksu, przyjaciel z Uniwersytetu Miami opowiedział mu o sztuce Jeana Geneta Ścisły nadzór, którą reżyserował i o tym, jak mężczyzna grający rolę Zielonookiego zrezygnował, Rourke w wieku 19 lat dostał tę rolę i natychmiast zafascynował się aktorstwem[11]. Pożyczył 400 dol. od swojej siostry, zamieszkał w Greenwich Village, nowojorskiej dzielnicy artystów i podjął kurs aktorski Lee Strasberg Institute[12]. W tym czasie pracował m.in. jako kelner i ochroniarz w klubie nocnym[8], a później dorabiał także przy parkowaniu samochodów i kopaniu rowów. W tym okresie po raz pierwszy zetknął się z narkotykami, paląc marihuanę. Dzień przed egzaminem do Actors Studio trenerka aktorstwa Sandra Seacat zmotywowała Rourke’a do odnalezienia ojca, z którym był w separacji przez ponad 20 lat[13]; mężczyzna w następnym roku zapił się na śmierć. Podczas swojego występu w talk-show Za drzwiami Actors Studio gospodarz James Lipton ujawnił, że Rourke został wybrany do Actors Studio w swoim pierwszym przesłuchaniu, które według Elii Kazana było „najlepszym przesłuchaniem od 30 lat”.

W 1978 przeniósł się do Los Angeles i zadebiutował na dużym ekranie jako szeregowiec Reese w komedii wojennej Stevena Spielberga 1941 (1979)[14] u boku Dana Aykroyda i Johna Belushiego. Potem wystąpił w teledramacie ABC Miasto w strachu (City in Fear, 1980) w roli maniakalnego zabójcy, z udziałem Perry’ego Kinga, westernie Michaela Cimino Brama nieba (Heaven’s Gate, 1980) z Jeffem Bridgesem, Johnem Hurtem, Krisem Kristoffersonem, Christopherem Walkenem, Isabelle Huppert i Terrym O’Quinnem, dramacie telewizyjnym CBS Gwałt i małżeństwo: Sprawa Rideout (Rape And Marriage – The Rideout Case, 1980) z Lindą Hamilton, jako mąż oskarżony o zabójstwo żony oraz dreszczowcu Żar ciała (Body Heat, 1980)[15], jako młody piromaniak u boku Kathleen Turner i Williama Hurta. Rola Boogiego w tragikomedii Barry’ego Levinsona Diner (1982) przyniosła mu nagrodę krytyków w Chicago i National Society of Film Critics[16].

 
Rourke

Niedługo później znalazł się na planie dramatu Francisa Forda Coppoli Rumble Fish (1983), w którym zagrał rolę outsidera, którego idealizują podrostki z prowincjonalnego miasteczka. Swój występ w portrecie włosko-amerykańskiej mafii Papież Greenwich Village (The Pope of Greenwich Village, 1984) zadedykował zmarłemu aktorowi, Jamesowi Haydenowi (1953-1983)[17]. Następnie wystąpił w ambitnym dramacie Nicolasa Roega Eureka (1984). Stworzył fascynujący portret ostatniego sprawiedliwego w świecie moralnego upadku, przedwcześnie posiwiałego, brutalnego i egoistycznego policjanta wywodzącego się z polskiej emigracji, samotnie walczącego w Chińskiej Dzielnicy z wszechpotężną mafią, w dramacie kryminalnym Michaela Cimino Rok smoka (Year of the Dragon, 1985). Rozgłos przyniosła mu rola eleganckiego i nowoczesnego przedsiębiorcy szukającego na próżno sensu życia w perwersji wyzbytej miłości, w kontrowersyjnym melodramacie Adriana Lyne 9 1/2 tygodnia (Nine 1/2 Weeks, 1986) z Kim Basinger o niszczącym związku erotycznym dwojga ludzi. W mrocznym thrillerze Alana Parkera Harry Angel (1987) zagrał prywatnego detektywa podejmującego się odnalezienia muzyka jazzowego, uprowadzonego z kliniki psychiatrycznej. Za kreację alkoholika-pisarza zakochanego w pijaczce (Faye Dunaway) w dramacie Ćma barowa (Barfly, 1987) był nominowany do nagrody Independent Spirit Awards.

Był na okładkach magazynów, takich jak „Vanity Fair”, „Ekran”, „Esquire”, „Film”, „GQ”, „Interview” i „Entertainment Weekly[18].

W 1988 zadebiutował jako scenarzysta melodramatu sportowego Swój chłopak (Homeboy, 1988), w którym także zagrał główną rolę starzejącego się boksera Johnny’ego Walkera uzależnionego od alkoholu. W następnym rolu wywołał kontrowersje w Irlandii, gdy ujawniono, że część swoich wpływów za odtwarzaną rolę Franciszka z Asyżu w filmie Franciszek (Francesco, 1989) przekazał na finansową pomoc dla IRA; dwóch członków Parlamentu Brytyjskiego domagało się zakazu wprowadzania jego filmów w Anglii. Za postać bezwzględnego kryminalisty w dramacie kryminalnym Michaela Cimino Godziny rozpaczy (Desperate Hours, 1990) i rolę enigmatycznego milionera w melodramacie Dzika Orchidea (Wild Orchid, 1990) otrzymał nominację do Złotej Maliny dla najgorszego aktora[16].

Zawodowa kariera bokserska

edytuj

W 1991 wrócił do boksu. Debiutancką walkę stoczył w War Memorial Auditorium w Fort Lauderdale na Florydzie, gdzie przeciwnikiem był Steve Powell. Walka zakończyła się jednogłośnym zwycięstwem Rourke (punktacja 38–37, 38–37, 39–37), po walce Mickey stwierdził: „Nie widzę dla siebie przyszłości w zawodowym boksie, ale robię to, bo dobrze się bawię”. W latach 1991–1994 stoczył osiem walk na zawodowym ringu, z sześcioma zwycięstwami (cztery przez nokaut) i dwoma remisami. Walczył na arenie międzynarodowej w krajach, w tym w Hiszpanii, Japonii i Niemczech[19]. Podczas swojej kariery bokserskiej doznał wielu kontuzji, w tym złamanego nosa, palców u nóg i żeber, rozszczepionego języka i ściśniętej kości policzkowej. Cierpiał również na utratę pamięci krótkotrwałej. Ostatnią walkę stoczył 8 września 1994, przeciwnikiem był Sean Gibbons, walka zakończyła się remisem. Ogólny bilans walk na zawodowym ringu: 8 stoczonych walk, 2 remisy, 6 zwycięstw (5 KOs)[20].

Lista walk

6 zwycięstw (4 nokauty, 2 przez decyzję) – 0 porażek, 2 remisy[19]

Wynik Przeciwnik Runda / Czas Miejsce Data
Remis   Sean Gibbons 4 Davie (Floryda) 1994-09-08
Wygrana   Thomas McCay 3 (4) Hamburg 1993-11-20
Wygrana   Bubba Stotts 3 (4) Joplin (Missouri) 1993-07-24
Wygrana   Tom Bentley 1 (4) Kansas City (Missouri) 1993-03-30
Wygrana   Terry Jesmer 4 Oviedo 1992-12-12
Remis   Francisco Harris 4 Miami Beach 1992-04-25
Wygrana   Darrell Miller 1 (4), 2:14 Tokio 1991-06-23
Wygrana   Steve Powell 4 Fort Lauderdale 1991-05-23

Powrót do aktorstwa

edytuj
 
Rourke na Festiwalu Filmowym w Toronto (2008)

Kandydował do roli agenta FBI Jacka Crawforda w Milczeniu owiec (1991) i boksera Butcha Coolidge’a w Pulp Fiction (1994). Nakręcił rolę w Cienkiej czerwonej linii (1998), która ostatecznie została wycięta; podziękowano mu w napisach końcowych.

W połowie lat 90. w jego karierze nastąpił kryzys – po kłótniach z reżyserami, aktorami i menedżerami nie otrzymywał większych ról i z wielkiej willi przeniósł się do małego mieszkanka. W przetrwaniu pomogli mu najbliżsi przyjaciele, łożąc na jego utrzymanie. Po kryzysie, jaki przeszedł, chciał odratować swoją karierę filmową. Pomógł mu w tym Robert Rodriguez, angażując do roli Billy’ego w dreszczowcu Pewnego razu w Meksyku: Desperado 2 (Once Upon a Time in Mexico, 2003), a następnie obsadzając w głównej roli Marva w dramacie kryminalnym Franka Millera/Rodrigueza/Quentina Tarantino Miasto grzechu (Sin City, 2005), za którą otrzymał nagrodę Saturna, nagrodę krytyków w Chicago, nagrodę irlandzkiej publiczności i Online Film Critics Society Award.

Na Festiwalu Filmowym w Wenecji w 2008 film Zapaśnik (The Wrestler, 2008) otrzymał nagrodę dla najlepszego filmu, a grający w nim główną rolę Rourke został powszechnie uznany za najlepszego aktora, mimo iż ze względu na regulamin nie otrzymał oficjalnej nagrody. Na festiwalu doszło do skandalu – przewodniczący jury, Wim Wenders, tuż po wręczeniu nagród skrytykował zasady festiwalu, według których nie można temu samemu filmowi przyznać nagród za najlepszy film i dla najlepszego aktora. W styczniu 2009 Rourke został nominowany do Oscara jako najlepszy aktor pierwszoplanowy za rolę w Zapaśniku. W tym samym miesiącu odebrał Złoty Glob dla najlepszego aktora w filmie dramatycznym. Quentin Tarantino chciał obsadzić go w Bękartach wojny (2009), ostatecznie zrezygnował z tego pomysłu.

Życie prywatne

edytuj

Spotykał się z Terry Farrell[21]. Był dwukrotnie żonaty. 31 stycznia 1981 ożenił się z aktorką Debrą Feuer[22]. W 1989 doszło do rozwodu. 26 stycznia 1992 poślubił modelkę i aktorkę Carré Otis, rozwiedli się w 1995[23]. W 2009 związał się z o 33 lata młodszą rosyjską modelką Anastassiją Makarenko[24].

Filmografia

edytuj

Obsada

edytuj

filmy TV

edytuj
  • 1980: Miasto w strachu (City in Fear) jako Tony Pate
  • 1980: Sztuka miłości (Act of Love) jako Joseph Cybulkowski
  • 1980: Gwałt i małżeństwo: Sprawa Rideout (Rape And Marriage – The Rideout Case) jako John Rideout
  • 1981: Hardcase jako Perk Dawson
  • 1994: Ostatni żywy bandyta (The Last Outlaw) jako Graff
  • 1998: Lekcja życia (Thicker than blood) jako ojciec Frank Larkin

gry komputerowe

edytuj
  • 2005: True Crime: New York City jako Terrence Higgins (dubbing)

scenarzysta

edytuj

Nagrody

edytuj
Rok Nagroda Kategoria Film
2006 Nagroda Saturn Najlepszy aktor drugoplanowy[16] Sin City: Miasto grzechu (2005)
2008 Międzynarodowy Festiwal Filmowy „Złota Pomarańcza” w Antalyi Nagroda honorowa[16]
2009 Złoty Glob Najlepszy aktor w filmie dramatycznym[25] Zapaśnik (2008)
Nagroda BAFTA Najlepszy aktor pierwszoplanowy[25]
2010 Scream Awards Najlepszy czarny charakter Iron Man 2 (2010)

Przypisy

edytuj
  1. Personalidade: Mickey Rourke (EUA). InterFilmes.com. [dostęp 2017-05-09]. (port.).
  2. Mickey Rourke. Listal. [dostęp 2017-05-09]. (ang.).
  3. Mickey Rourke Bio. BuddyTV. [dostęp 2017-05-09]. (ang.).
  4. Mickey Rourke – What Nationality Ancestry Race. Ethnicity of Celebs. [dostęp 2020-04-10]. (ang.).
  5. Artista: Mickey Rourke (16 de Setembro de 1952). Filmow. [dostęp 2017-05-09]. (port.).
  6. Joey A. Rourke (1954-2004). Find a Grave Memorial. [dostęp 2017-05-09]. (ang.).
  7. Krzysztof Logan Tomaszewski: Supergwiazdy na walizkach. Polska Oficyna Wydawnicza Logan, 1993, s. 46. ISBN 83-900770-1-9.
  8. a b Krzysztof Logan Tomaszewski: Supergwiazdy na walizkach. Polska Oficyna Wydawnicza Logan, 1993, s. 46. ISBN 83-900770-1-9.
  9. Mickey Rourke. Rotten Tomatoes. [dostęp 2017-05-09]. (ang.).
  10. Mickey Rourke Biography. TheFamousPeople. [dostęp 2022-03-19]. (ang.).
  11. Carole Cadwalladr: 'I've been to hell. I’m not going back there'. „The Guardian”, 2008-11-28. [dostęp 2022-03-19]. (ang.).
  12. Mickey Rourke. MYmovies.it. [dostęp 2017-05-09]. (wł.).
  13. Brian Timoney: Mickey Rourke and his Dad. Brian Timoney Actors’ Studio, 2019-12-18. [dostęp 2022-03-19]. (ang.).
  14. 1941 (1979). Rotten Tomatoes. [dostęp 2017-05-09]. (ang.).
  15. Bruce Lawton: Mickey Rourke Biography. AllMovie. [dostęp 2017-05-09]. (ang.).
  16. a b c d Mickey Rourke Awards. FamousFix.com. [dostęp 2022-05-22]. (ang.).
  17. James Hayden (1953-1983). Find a Grave Memorial. [dostęp 2017-05-09]. (ang.).
  18. Mickey Rourke Magazines. FamousFix. [dostęp 2022-03-19]. (ang.).
  19. a b Mickey Rourke. BoxRec. [dostęp 2022-05-22]. (ang.).
  20. Interview: Mickey Rourke. Scotsman.com, 2009-01-09. [dostęp 2022-05-22]. (ang.).
  21. Terry Farrell w bazie Notable Names Database (ang.)
  22. Mickey Rourke Biography (1956-). Film Reference. [dostęp 2017-05-09]. (ang.).
  23. Carré Otis w bazie Notable Names Database (ang.)
  24. Helen Zhao, Alexa Rae Johnson: Mickey Rourke breaks down crying while out in LA with girlfriend Anastassija Makarenko. „Daily Mail”, 2015-02-16. [dostęp 2022-03-19]. (ang.).
  25. a b Mickey Rourke Awards. AllMovie. [dostęp 2022-03-14]. (ang.).

Linki zewnętrzne

edytuj