Meczet Proroka

Meczet Proroka
‏‏المسجد النبوي‎
Państwo	Arabia Saudyjska
Miejscowość	Medyna
Wyznanie	sunnizm
Rodzaj	meczet
	Historia
Data budowy	622
Data reaktywacji	707
	Dane świątyni
Styl	architektura islamu
	Położenie na mapie Arabii Saudyjskiej Meczet Proroka
	24°28′06″N 39°36′39″E/24,468333 39,610833
	Multimedia w Wikimedia Commons

Meczet Proroka (arab. ‏المسجد النبوي‎, Al-Masdżid an-Nabawi) – jeden z największych meczetów świata zbudowany przez proroka Mahometa w 622 r. w Medynie. Jest to także drugie po Mekce najświętsze miejsce islamu, do którego przybywają pielgrzymi odbywający hadżdż.

Miejsce, w którym dziś stoi świątynia, pierwotnie przylegało do domu Mahometa, który osiadł tam po ucieczce z Mekki. Podstawowy plan budynku został później zaadaptowany w innych meczetach na świecie.

Początkowo meczet służył również jako sąd i szkoła religijna, a z podwyższenia przemawiali ludzie nauczający Koranu. Późniejsi władcy muzułmańscy znacznie go rozbudowali i ozdobili. W 1909 r. było to pierwsze miejsce na Półwyspie Arabskim, gdzie korzystano ze światła elektrycznego^[1].

W południowo-wschodniej części budynku ulokowana jest zielona kopuła, pod którą znajdował się dom A’iszy oraz grobowiec Mahometa. W 1279 r. postawiono w tym miejscem kopułę, którą wielokrotnie przebudowywano i odnawiano. W 1837 r. pomalowano i ją na zielono i stąd wzięła się jej nazwa^[2].

Historia

Oryginalny budynek

Wnętrze meczetu

Oryginalny meczet został zbudowany przez Mahometa i jego towarzyszy obok domu, w którym zamieszkał po swoim przybyciu do Medyny w 622 r. Postawiony został na planie prostokąta o wymiarach 30 m na 35 m i wysokości 2 m. Ściany wykonane były z pni palmowych i błota, a dach pokrywały liście. Do środka prowadziły trzy wejścia: od strony południowej Bab ar-Rahma (Drzwi Miłosierdzia), od zachodu Bab Dżibril (Drzwi Gabriela), a od wschodu Bab an-Nisa (Drzwi Kobiet).

Wewnątrz Mahomet utworzył zacieniony obszar w południowej części budynku zwany suffah, a przestrzeń modlitewną skierował na północ w stronę Jerozolimy. Później, kiedy kibla, czyli kierunek modlitwy, został zmieniony w stronę Al-Kaby w Mekce, meczet także ukierunkowano na południe.

Siedem lat później w 629 r. meczet rozbudowano i zwiększono jego powierzchnię niemal dwukrotnie, żeby pomieścić wzrastającą liczbę wiernych. Otoczono go również 35 kolumnami.

Meczet pozostał w niezmienionym stanie do czasu rządów kalifa Umara, który powiększył jego obszar do 3575 m² i postawił drewniane kolumny.

Z kolei Usman ibn Affan dobudował kamienne arkady i otynkował budynek, jak również zmienił kolumny na kamienne.

Umajjadzi

Po śmierci Mahometa kolejni muzułmańscy przywódcy kontynuowali rozbudowę i upiększanie meczetu. W 707 r. umajjadzki kalif Al-Walid ibn Abd al-Malik wyburzył starą strukturę i zbudował w tym miejscu jeden duży meczet, w którym znalazł się również grobowiec Mahometa. Nowa świątynia mierzyła 84 m na 100 m i zbudowana była z kamieni oraz kamiennych kolumn. Ściany zaś zostały ozdobione mozaikami przez koptyjskich i greckich rzemieślników, a dziedziniec otoczono czterema minaretami.

Abbasydzi

W latach 778–781 abbasydzki kalif al-Mahdi usunął północną część meczetu w celu dalszej rozbudowy, oraz dodał dwadzieścia nowych wejść: po osiem od strony wschodniej i zachodniej i cztery od północnej.

Mamelukowie

Za rządów mameluckiego sułtana Kalawuna, nad grobowcem Mahometa wzniesiono kopułę i miejsce do rytualnego obmycia. Później inny sułtan An-Nasir Muhammad odbudował jeden z minaretów, który został wcześniej zniszczony.

Osmanowie

Meczet Proroka w XIX wieku

Osmańscy sułtani, którzy kontrolowali Medynę od 1517 r. do I wojny światowej również wprowadzili w meczecie wiele swoich zmian. Sułtan Sulejman ponownie przebudował zachodnie oraz wschodnie ściany meczetu i dobudował nowy minaret znany jako As-Sulajmanijja.

Gdy do władzy doszedł sułtan Abdülmecid I (1839–1861), meczet został całkowicie przekształcony (z wyjątkiem grobowca Mahometa oraz minaretu Sulajmana). Powiększono m.in. salę modlitewną oraz północną część świątyni, tak by w jej obszarze znalazło się miejsce do rytualnego obmycia. Na kopułach z kolei umieszczono cytaty z Koranu, a podłogę sali modlitewnej wyłożono marmurem i czerwonymi kamieniami. Dobudowano także piąty minaret^[3].

Przypisy

↑ Historia elektryczności na Półwyspie Arabskim. Al-Jazirah Corporation, 2001. [dostęp 2013-08-07]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-10-01)]. (arab.).
↑ Syed Ahmad Iskandar Ariffin: Architectural Conservation in Islam: Case Study of the Prophet's Mosque. Penerbit UTM, 2005, s. 88-89. ISBN 978-983-52-0373-2.
↑ Andrew Petersen: Dictionary of Islamic Architecture. Routledge, 2002, s. 183. ISBN 978-0-203-20387-3.

[1] Historia elektryczności na Półwyspie Arabskim. Al-Jazirah Corporation, 2001. [dostęp 2013-08-07]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-10-01)]. (arab.).

[2] Syed Ahmad Iskandar Ariffin: Architectural Conservation in Islam: Case Study of the Prophet's Mosque. Penerbit UTM, 2005, s. 88-89. ISBN 978-983-52-0373-2.

[3] Andrew Petersen: Dictionary of Islamic Architecture. Routledge, 2002, s. 183. ISBN 978-0-203-20387-3.

[1]

[2]

[3]