Małgorzata Manowska
Małgorzata Manowska z domu Soporek (ur. 22 września 1964 w Warszawie[3]) – polska prawniczka, procesualistka cywilna, sędzia, doktor habilitowana nauk prawnych, profesor uczelni w Uczelni Łazarskiego.
 Małgorzata Manowska (2024) | |
| Data i miejsce urodzenia |
22 września 1964 |
|---|---|
| Doktor habilitowany nauk prawnych | |
| Specjalność: postępowanie cywilne | |
| Alma Mater | |
| Doktorat |
2001 – prawo |
| Habilitacja |
2010 – prawo |
| Dyrektor Krajowej Szkoły Sądownictwa i Prokuratury | |
| Okres spraw. | |
| Poprzednik | |
| Następca |
p.o. Adam Sęk |
| Pierwsza Prezes Sądu Najwyższego Przewodnicząca Trybunału Stanu | |
| Okres spraw. |
od 26 maja 2020 |
| Poprzednik | |
W 2007 podsekretarz stanu w Ministerstwie Sprawiedliwości, w latach 2016–2020 dyrektor Krajowej Szkoły Sądownictwa i Prokuratury, od 2018 sędzia Sądu Najwyższego, od 2020 pierwsza prezes Sądu Najwyższego i z urzędu przewodnicząca Trybunału Stanu.
Życiorys
edytujWychowała się na warszawskiej Pradze[4]. W 1992 ukończyła studia prawnicze na Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu Warszawskiego, gdzie w 2001 na podstawie rozprawy pt. „Postępowanie nakazowe w procesie cywilnym” uzyskała stopień naukowy doktora nauk prawnych. Tam też została w 2010 doktorem habilitowanym nauk prawnych na podstawie dorobku naukowego oraz monografii pt. „Wznowienie postępowania w procesie cywilnym”. Była nauczycielem akademickim na macierzystym wydziale Uniwersytetu Warszawskiego. W 2013 została wykładowcą na Uczelni Łazarskiego. Autorka publikacji z zakresu postępowania cywilnego, rodzinnego i opiekuńczego oraz prawa pracy[5].
W 1994 zdała z wynikiem celującym egzamin sędziowski, po czym orzekała kolejno w: Sądzie Rejonowym Warszawa-Praga, Sądzie Okręgowym w Warszawie i od 2004 w Sądzie Apelacyjnym w Warszawie. Od 30 marca do 27 listopada 2007 sprawowała funkcję podsekretarza stanu w Ministerstwie Sprawiedliwości, odpowiedzialnego za nadzór nad sądownictwem[6]. W 2016 została dyrektorem Krajowej Szkoły Sądownictwa i Prokuratury[7], gdzie była wykładowcą i egzaminatorem na egzaminie sędziowskim. Przez wiele lat wykładała i egzaminowała także aplikantów radcowskich, adwokackich i notarialnych[5].
Sąd Najwyższy
edytujW lipcu 2018 w trakcie kryzysu wokół Sądu Najwyższego w Polsce była wymieniana przez media oraz polityków Prawa i Sprawiedliwości jako kandydatka na stanowisko Pierwszej Prezes Sądu Najwyższego[8][9]. Zgłosiła wówczas swoją kandydaturę na sędziego Izby Cywilnej Sądu Najwyższego[10]. 10 października 2018 prezydent Andrzej Duda powołał ją do pełnienia urzędu sędziego Sądu Najwyższego[11].
Postanowieniem z 25 maja 2020 prezydent Andrzej Duda powołał ją na stanowisko I Prezesa Sądu Najwyższego spośród pięciu kandydatów wskazanych przez Zgromadzenie Ogólne SN (Manowska otrzymała 25 głosów, co było drugim wynikiem spośród kandydatów – Włodzimierza Wróbla poparło 50 głosujących[12]), z dniem 26 maja 2020[13][14].
Kontrowersje
edytujLegalność nominacji Manowskiej na sędziego Sądu Najwyższego oraz sposobu wyboru na stanowisko Pierwszej Prezes Sądu Najwyższego jest przedmiotem kontrowersji w środowisku sędziowskim i wśród przedstawicieli nauki prawa[15][16][17][18][19]. W styczniu 2024 grupa 37 najdłużej orzekających sędziów Sądu Najwyższego zaapelowała do Manowskiej o ustąpienie ze stanowiska Pierwszego Prezesa Sądu Najwyższego i powstrzymanie się od orzekania[20].
Aktualnie (listopad 2024) wobec Manowskiej toczy się pięć postępowań prokuratorskich:
- w kierunku popełnienia przez nią czynu z artykułu 231 kodeksu karnego, czyli niedopełnienia obowiązków służbowych – dotyczy zlekceważenia nakazu nałożonego przez Sąd Okręgowy w Olsztynie w dniu 10 maja 2021 roku i niewykonania orzeczenia sądu[21],
- w kierunku popełnienia przez nią czynu z artykułu 231 kodeksu karnego, czyli niedopełnienia obowiązków służbowych – dotyczy bezprawnego zawieszenia w obowiązkach orzeczniczych sędziego Piotra Gąciarka z Sądu Okręgowego w Warszawie[22],
- w kierunku popełnienia przez nią czynu z artykułu 231 kodeksu karnego, czyli przekroczenie uprawnień – dotyczy jednostronnego uznania, że nieobecni na głosowaniach członkowie Kolegium SN (którzy uprzednio oficjalnie oświadczyli, że nie będą głosować) oddali głos jako wstrzymujący się[23],
- w kierunku niedopełnienia obowiązków szefa Trybunału Stanu, w związku z uzasadnionym podejrzeniem przestępstwa – dotyczy niezwołania przez Manowską Trybunału Stanu na wniosek grupy jego sędziów[24].
- w kierunku przekroczenia uprawnień lub niedopełnienia obowiązków służbowych (art. 231 kk) oraz ukrywania dokumentów (art. 276 kk), w związku z zablokowaniem rozpoznania precedensowych pozwów przeciwko neosędziom SN o ustalenie, że nie są oni sędziami, oraz nieuprawnionym przejęciem akt tych spraw[25].
Życie prywatne
edytujMa córkę Annę[26].
Przypisy
edytuj- ↑ Dr hab. Małgorzata Manowska – nowym Dyrektorem KSSiP. Prawo.pl, 2016-01-22. [dostęp 2020-06-22].
- ↑ Komunikat nr 29/2020 Dyrektora Krajowej Szkoły Sądownictwa i Prokuratury z dnia 5 czerwca 2020 r. w sprawie odwołania Dyrektora Krajowej Szkoły Sądownictwa i Prokuratury oraz powierzenia pełnienia obowiązków Dyrektora KSSiP | Krajowa Szkoła Sądownictwa i Prokuratury. www.kssip.gov.pl. [dostęp 2020-06-22].
- ↑ Oświadczenie majątkowe. sa.gov.pl. [dostęp 2018-07-21].
- ↑ Manowska o zmianach w sądownictwie: Wychowałam się na Pradze, nie będę uciekała przed rosłymi panami [online], gazetapl, 9 listopada 2023 [dostęp 2023-11-09] (pol.).
- ↑ a b Kierownictwo Krajowej Szkoły Sądownictwa i Prokuratury. kssip.gov.pl. [dostęp 2018-07-21].
- ↑ Nowa wiceminister sprawiedliwości. rp.pl, 4 kwietnia 2007. [dostęp 2018-07-21].
- ↑ Dr hab. Małgorzata Manowska – nowym Dyrektorem KSSiP. lex.pl, 22 stycznia 2016. [dostęp 2018-07-21].
- ↑ Małgorzata Manowska najpoważniejszą kandydatką do objęcia stanowiska I prezesa Sądu Najwyższego. dziennik.pl, 21 lipca 2018. [dostęp 2018-07-21].
- ↑ Małgorzata Kryszkiewicz: Kompromis przed burzą. Sąd Najwyższy ma dwoje prezesów. gazetaprawna.pl, 3 lipca 2018. [dostęp 2018-07-21].
- ↑ Lista kandydatów do Sądu Najwyższego, których zgłoszenia wpłynęły do Krajowej Rady Sądownictwa do 1 sierpnia 2018 r.. www.krs.pl. [dostęp 2018-08-02].
- ↑ Prezydent powołał nowych sędziów Sądu Najwyższego. prezydent.pl, 10 października 2018. [dostęp 2018-10-10].
- ↑ Protokół głosowania na kandydatów na stanowisko Pierwszego Prezesa SN. Sąd Najwyższy, 2020-05-23. [dostęp 2020-05-27].
- ↑ [https://www.prezydent.pl/aktualnosci/nominacje/art,171,malgorzata-manowska-i-prezes-sadu-najwyzszego.html Małgorzata Manowska powołana na stanowisko I Prezesa Sądu Najwyższego prezydent.pl].
- ↑ Małgorzata Manowska powołana na stanowisko I Prezesa SN. prezydent.pl, 2020-05-25. [dostęp 2020-05-25].
- ↑ Magdalena Gałczyńska: „Dublerzy” w Sądzie Najwyższym dopuszczani do orzekania? Rzecznik SN: faktycznie, to może być trudne do wyjaśnienia. onet.pl, 31 października 2018. [dostęp 2018-10-31].
- ↑ Prof. Małgorzata Manowska I prezes SN. Pierwsze komentarze do decyzji prezydenta. Onet Wiadomości, 2020-05-25. [dostęp 2020-05-25].
- ↑ Uchwała składu połączonych Izb: Cywilnej, Karnej oraz Pracy i Ubezpieczeń Społecznych Sądu Najwyższego z dnia 23 stycznia 2020 r. [online], sadnajwyzszy [dostęp 2020-05-25] (pol.).
- ↑ 50 sędziów SN apeluje do prezydenta o namysł nad powołaniem nowego I prezesa [online], prawo.gazetaprawna.pl [dostęp 2020-05-27].
- ↑ Andrzej Duda reaguje na kontrowersje wokół decyzji ws. I prezes SN. WP Wiadomości, 2020-05-26. [dostęp 2020-05-27].
- ↑ Apel 37 sędziów Sądu Najwyższego. Chodzi o przywrócenie praworządności [online], Onet Wiadomości, 30 stycznia 2024 [dostęp 2024-01-30] (pol.).
- ↑ Mariusz Jałoszewski: Jest pierwsze śledztwo przeciwko Manowskiej z SN. Za niewykonanie orzeczenia ws. sędziego Juszczyszyna. oko.press, 2022-11-11. [dostęp 2024-08-23]. (pol.).
- ↑ Mariusz Jałoszewski: Jest śledztwo za represje wobec sędziego Gąciarka. Prokuratura rozliczy Schaba, Manowską, nominatkę Ziobry. oko.press, 2024-07-05. [dostęp 2024-08-23]. (pol.).
- ↑ Mariusz Jałoszewski: Prokuratura Krajowa wszczęła śledztwo w sprawie Manowskiej z SN. oko.press, 2024-08-22. [dostęp 2024-08-23]. (pol.).
- ↑ Tomasz Skory: Śledztwo ws. I Prezes Sądu Najwyższego. Chodzi o Trybunał Stanu. rmf24.pl, 2024-09-06. [dostęp 2024-09-06]. (pol.).
- ↑ Mariusz Jałoszewski: Jest piąte śledztwo ws. Manowskiej. Za zablokowanie pozwów przeciwko neosędziom SN. oko.press, 13 listopada 2024. [dostęp 2024-11-14]. (pol.).
- ↑ Paulina Szewioła: Małgorzata Manowska nowym dyrektorem KSSiP: Sędzia, która lubi wyzwania. gazetaprawna.pl, 9 lutego 2016. [dostęp 2018-07-21].
Bibliografia
edytuj- Dr hab. Małgorzata Manowska, [w:] baza „Ludzie nauki” portalu Nauka Polska (OPI PIB) [dostęp 2018-07-21].