Wikipedia

Lars Christensen

Lars Christensen (ur. 6 kwietnia 1884 w Sandar, zm. 10 grudnia 1965 w Nowym Jorku) – norweski przedsiębiorca, przemysłowiec, właściciel przedsiębiorstw wielorybniczych i transportu morskiego; wspierał eksplorację Antarktyki – zorganizował dziewięć wypraw badawczych, uczestnicząc w czterech z nich.

Lars Christensen
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

6 kwietnia 1884
Sandar

Data i miejsce śmierci

10 grudnia 1965
Nowy Jork

Zawód, zajęcie

przedsiębiorca, przemysłowiec, polarnik

Odznaczenia

Życiorys

edytuj

Lars Christensen urodził się 6 kwietnia 1884 roku w Sandar[1]. Jego ojcem był przedsiębiorca w sektorze stoczniowym i wielorybniczym Christen Christensen (1845–1923), syn armatora Sørena Lorentza Christensena (1810–1862), a matką – córka armatora Larsa Christensena, Augusta Frederikke Christensen (1851–1888)[2].

Po ukończeniu szkoły średniej w 1899 roku pracował jako pracownik biurowy w firmie rodzinnej w Sandefjord[1]. Następnie kształcił się w szkołach handlowych w Niemczech i Wielkiej Brytanii, gdzie później odbył również praktykę zawodową w stoczniach[1]. Po powrocie do Norwegii zaczął pracować w firmie rodzinnej, która zaangażowała się w rozwój wielorybnictwa na obszarach Antarktyki[1]. Swoja własną firmę założył w 1907 roku, jednak przez wiele lat kierował spółkami rodzinnymi we współpracy z ojcem i braćmi[1]. Wówczas działalność Christensenów skupiała się na eksploracji nowych obszarów dla wielorybnictwa, przede wszystkim na zachodnim wybrzeżu Ameryki Północnej i Południowej[1]. W 1910 roku poślubił Ingrid Dahl (1891–1976) – córkę Thora Dahla (1862–1920) – największego przedsiębiorcy w branży wielorybniczej w Sandefjord[1]. Od 1909 roku Christensen był zastępcą konsula Danii w Sandefjord, a od 1937 roku konsulem Danii[1].

Po śmierci ojca i teścia na początku lat 20. XX w. roku przejął większą część ich działalności[1]. Rozwinął firmę teścia A/S Thor Dahl, która stała się jednym z najbardziej znaczących przedsiębiorstw w branży wielorybniczej na świecie[1].

Podczas II wojny światowej przebywał w Stanach Zjednoczonych, gdzie przewodniczył komitetowi ds. wielorybnictwa przedsiębiorstwa Nortraship[1]. Współpracował również z ambasadą Norwegii w Waszyngtonie jako doradca finansowy[1]. Działał na rzecz marynarzy, finansując m.in. działalność kościoła marynarzy w San Pedro w Kalifornii[1].

Po wojnie grupa Thor Dahl pod kierownictwem Christensena odzyskała pozycję jednego z liderów w branży wielorybniczej i zaczęła zwiększać udziały w firmach transportu morskiego oraz żeglugi liniowej[1].

Eksploracja Antarktyki

edytuj

Christensen aktywnie wspierał eksplorację Antarktyki[1]. Sfinansował dziewięć wypraw badawczych, biorąc osobiście udział w czterech z nich[3]. W ekspedycjach towarzyszyła mu żona Ingrid[3]. Dzięki Christensenowi zorganizowano m.in.[4]:

  • pierwszą ekspedycję antarktyczną na statku „Norvegia” w latach 1927–1928 na Wyspę Bouveta
  • drugą ekspedycję antarktyczną na statku „Norvegia” w latach 1928–1929 na Wyspę Bouveta i Wyspę Piotra I
  • czwartą ekspedycję antarktyczną na statku „Norvegia” w latach 1930–1931 do Ziemi Królowej Maud
  • badania z powietrza wschodniej części Antarktydy w latach 1936–1937

Głównym celem tych wypraw było znalezienie łowisk wielorybów, oszacowanie ich populacji i tras migracji[1]. Jednocześnie ekspedycje zajmowały się badaniami topograficznymi i mapowaniem terenów Antarktydy[1]. Dzięki wyprawom Christensena Norwegia zajęła Wyspę Bouveta (1927), Wyspę Piotra I (1929) i Ziemię Królowej Maud (1939)[1].

W 1929 roku Christensen wprowadził do swojej floty wielorybniczej samoloty, zmodyfikował statek „Norvegia” i wyposażył go w dwa wodnoloty[5]. Czwarta wyprawa norweska w latach 1930–1931 zbadała z powietrza Ziemę Królowej Maud – loty zwiadowcze prowadzili Hjalmar Riiser-Larsen (1890–1965) (kierownik wyprawy) i Finn Lützow-Holm (1890–1950)[5].

Działalność charytatywna

edytuj

Christensen aktywnie angażował się na rzecz rodzinnego miasta Sandefjord[1]. W 1917 roku ufundował Muzeum Wielorybnictwa, a w kolejnych latach sfinansował m.in. budowę pomnika wielorybnictwa (norw. Hvalfangstmonumentet) i kaplicy św. Olafa[1]. W 1957 roku ufundował Sjøfartsmuseeet (pol. „muzeum morskie”)[3]. Hojnie wsparł prace nad odrestaurowaniem statku „Fram”, który brał udział w trzech wielkich norweskich ekspedycjach polarnych: Fridtjofa Nansena (1893–1896), Ottona Sverdrupa (1898–1902) i Roalda Amundsena (1910–1912)[6].

Christensen zmarł 10 grudnia 1965 roku w Nowym Jorku[1].

Publikacje

edytuj
  • 1935 – Til Sydishavet[1]
  • 1935 – Such is the Antarctic[7]
  • 1938 – Min siste ekspedisjon til Antarktis 1936–37[7]
  • 1939 – Recent reconnaissance flights in the Antarctic. The course of Antarctic exploration between longitudes 20° W and 110° E[7]
  • 1942 – An outline for Norwegian post-war reconstruction together with proposals for prepeace action[7]

Odznaczenia, członkostwa i nagrody

edytuj

Upamiętnienie

edytuj

Na cześć Christensena nazwano:

Przypisy

edytuj
  1. ↑ a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t u v w x y z aa ab ac ad Basberg 2009 ↓.
  2. ↑ Norsk biografisk leksikon – Basberg 2009 ↓.
  3. ↑ a b c d e f polarhistorie.no ↓.
  4. ↑ Mills 2003 ↓, s. xvii.
  5. ↑ a b Riffenburgh 2007 ↓, s. 114.
  6. ↑ Frammuseet: Museum History. [w:] frammuseum.no [on-line]. [dostęp 2022-02-06]. (ang.).
  7. ↑ a b c d Store norske leksikon 2020 ↓.
  8. ↑ David Livingstone Centenary Medal. [w:] americangeo.org [on-line]. [dostęp 2022-02-06]. (ang.).
  9. ↑ United States Gazetteer – Lars Christensen Coast ↓.
  10. ↑ United States Gazetteer – Lars Christensen Peak ↓.
  11. ↑ Norwegian Polar Institute – Larsøya ↓.
  12. ↑ Norwegian Polar Institute – Christensenbreen ↓.

Bibliografia

edytuj
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Lars_Christensen&oldid=74110484”