Król królów

Król królów – tradycyjny tytuł używany przez monarchów aspirujących do władzy uniwersalnej lub zwierzchnictwa nad innymi władcami. Stosowany głównie na Bliskim Wschodzie, a także w dawnej Abisynii. Po raz pierwszy formuła ta pojawiła się w starożytnej Mezopotamii, gdzie jeden z władców dynastii akadyjskiej nosił imię Šar-kali-šarrī, co w języku akadyjskim oznacza król wszystkich królów.

Herb szachów perskich

Persja

Władcy Persji używali tytułu Szachinszach (dosł. „król królów”, z perskiego szach – król). Po podbiciu Mezopotamii w 539 p.n.e. królem królów ogłosił się władca Persji, Cyrus II Wielki, a jego następcy z dynastii Achemenidów stosowali go konsekwentnie aż do momentu upadku ich imperium. Tytuł wskrzesili, po opanowaniu Iranu i Mezopotamii, królowie Partów, Arsacydzi, i odtąd (II w. p.n.e.) był kojarzony głównie z tradycją irańską. W języku staroperskim, używanym za Achemenidów, formuła „król królów” brzmiała Xšâyaθiya Xšâyaθiyânam, w średnioperskim (od czasów Partów) przybrała znane po dziś dzień brzmienie Szachin-Szach. Po zajęciu terenów dzisiejszego Iranu przez Arabów w VII w. n.e. szachinszachami tytułowali się różni władcy, m.in. w Indiach, Afganistanie i Iraku.

W XX wieku tytułu tego używała panująca w Iranie dynastia Pahlawich.

Cesarstwo Etiopii

Tradycyjnie władców Etiopii określa się błędnie mianem cesarzy. W Etiopii tytuł ten brzmiał nyguse negest (nəgusä nägäst), tj. król królów.

Imperium Osmańskie

Sułtanowie osmańscy używali tytułu o podobnym znaczeniu – padyszach (pad-e szach), tj. pan królów.

Król królów w tradycji judeochrześcijańskiej

„Chrystus jako Król Królów”. Rosyjska ikona z Muromia (1690)

Judaizm

W judaizmie „Król Królów” (hebr. Melech ha-M'lachim) to wyrażenie odnoszące się do Boga, którego imię nie może być wypowiedziane. Zwykle oddaje się je jako Melech Malchei Ha-M'lachim (Król Królów Królów), mówiąc o wyższym tytule od tego noszonego przez władców babilońskich i perskich wspomnianych w Biblii (konkretnie w Księdze Daniela).

Chrześcijaństwo

Jezus Chrystus jest nazywany „Królem Królów” w biblijnej Apokalipsie świętego Jana.

Zobacz też

• Maharadża