Kostrzewa łąkowa

Kostrzewa łąkowa
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	rośliny
Podkrólestwo	rośliny zielone
Nadgromada	rośliny telomowe
Gromada	rośliny naczyniowe
Podgromada	rośliny nasienne
Nadklasa	okrytonasienne
Klasa	Magnoliopsida
Nadrząd	liliopodobne (≡ jednoliścienne)
Rząd	wiechlinowce
Rodzina	wiechlinowate
Rodzaj	kostrzewa / życica
Gatunek	kostrzewa łąkowa
	Nazwa systematyczna
	Festuca pratensis Huds.; Fl. Angl.: 37 (1762)
	Multimedia w Wikimedia Commons

Kostrzewa łąkowa (Festuca pratensis Huds. lub Lolium pratense (Huds.) Darbysh.) – gatunek rośliny z rodziny wiechlinowatych o problematycznej pozycji systematycznej – tradycyjnie zaliczany do rodzaju kostrzewa Festuca, ale bliżej spokrewniony z rodzajem życica Lolium^[3]^[4]. Występuje jako gatunek rodzimy w strefie umiarkowanej Europy i Azji, a jako introdukowany także na obu kontynentach amerykańskich, w Australii i wschodniej Azji^[4]. W Polsce jest gatunkiem pospolitym^[5]. Jest rośliną uprawną.

Morfologia

Kwiatostan

Nasada liścia z ostrogami i otwartą pochwą liściową

Pokrój: Wieloletnia wysoka trawa luźno kępowa.
Łodyga: Słabo ulistnione źdźbło o wysokości do 1,2 m.
Liście: Długie (10–30 cm), zwisające, o wiotkiej blaszce, otwartej pochwie liściowej i dobrze widocznych nagich uszkach. W części odziomkowej pochwy liści mają charakterystyczny wygląd; są strzępiące się i brązowe. Górna strona blaszki ciemnozielona i błyszcząca. Szerokość blaszki 3–5 mm, języczek liściowy bardzo krótki.
Kwiaty: Zebrane w luźną i słabo rozgałęzioną wiechę o długości 10–20 cm, która w okresie kwitnienia staje się rozpierzchła, po przekwitnięciu znów ścieśnia się. Najniższa gałązka wiechy zawiera 4–6 kłosków, a jej odgałęzienia 1–3 kłoski. Kłoski mają długość ok. 1 cm i zawierają przeważnie 7–8 kwiatów o ostro zakończonych plewach, ale bez ości. Plewki dolne są sztywne, górna jest 3-nerwowa. Pylniki o długości ok. 3 mm są przeważnie żółte, znamiona słupka piórkowate. Kwitnie w końcu maja i w czerwcu.

Biologia i ekologia

Rośnie na łąkach i pastwiskach. W górach występuje po piętro kosówki. Hemikryptofit. W klasyfikacji zbiorowisk roślinnych gatunek charakterystyczny dla Cl. Molinio-Arrhenatheretea, Ass. Festuco pratensis-Plantaginetum^[6].

Zmienność

Tworzy mieszańce z k. czerwoną, kostrzewą olbrzymią, k. owczą, k. różnolistną, k. trzcinowatą^[7], życicą trwałą i wielokwiatową (zob. kostrzyca)^[8].

Zastosowanie

Kostrzewa łąkowa jest jedną z najlepszych traw pastewnych, stosowana jest także na pastwiskach. Zachowuje swoje wartości odżywcze również w sianie. Przeważnie bywa uprawiana w mieszankach z innymi gatunkami traw. Znajduje się w rejestrze roślin uprawnych Unii Europejskiej. Najlepiej rośnie na glebach wilgotnych i żyznych. Jest wytrzymała na mróz, źle znosi suszę i zacienienie.

Przypisy

↑ Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
↑ Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2011-01-02] (ang.).
↑ Cheng Yajuan, Zhou Kai, Humphreys Mike W., Harper John A., Ma Xiao, Zhang Xinquan, Yan Haidong, Huang Linkai. Phylogenetic Relationships in the Festuca-Lolium Complex (Loliinae; Poaceae): New Insights from Chloroplast Sequences. „Frontiers in Ecology and Evolution”. 4, 2016. DOI: 10.3389/fevo.2016.00089.
↑ ^a ^b Lolium pratense (Huds.) Darbysh., [w:] Plants of the World Online [online], Royal Botanic Gardens, Kew [dostęp 2024-04-18] .
↑ Atlas rozmieszczenia roślin naczyniowych w Polsce, AdamA. Zając, MariaM. Zając (red.), Kraków: Pracownia Chorologii Komputerowej Instytutu Botaniki Uniwersytetu Jagiellońskiego, 2001, s. 238, ISBN 83-915161-1-3, OCLC 831024957 .
↑ Matuszkiewicz Władysław. Przewodnik do oznaczania zbiorowisk roślinnych Polski. Wyd. Naukowe PWN, Warszawa, 2006. ISBN 83-01-14439-4.
↑ Rutkowski Lucjan. Klucz do oznaczania roślin naczyniowych Polski niżowej. Wyd. Naukowe PWN, 2006. ISBN 83-01-14342-8
↑ ZbigniewZ. Mirek ZbigniewZ. i inni, Vascular plants of Poland. An annotated checklist, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2020, s. 84, ISBN 978-83-62975-45-7 .

Bibliografia

D. Gayówna, Ewa Śliwińska: Rośliny łąk. Warszawa: PZWS, 1960.
Mała Encyklopedia Rolnicza, Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, Warszawa, 1964.
Rutkowski Lucjan. Klucz do oznaczania roślin naczyniowych Polski niżowej. Wyd. Naukowe PWN, 2006. ISBN 83-01-14342-8.

[ruggiero-1] Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).

[apweb-2] Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2011-01-02] (ang.).

[cheng-3] Cheng Yajuan, Zhou Kai, Humphreys Mike W., Harper John A., Ma Xiao, Zhang Xinquan, Yan Haidong, Huang Linkai. Phylogenetic Relationships in the Festuca-Lolium Complex (Loliinae; Poaceae): New Insights from Chloroplast Sequences. „Frontiers in Ecology and Evolution”. 4, 2016. DOI: 10.3389/fevo.2016.00089.

[powo-4] Lolium pratense (Huds.) Darbysh., [w:] Plants of the World Online [online], Royal Botanic Gardens, Kew [dostęp 2024-04-18] .

[5] Atlas rozmieszczenia roślin naczyniowych w Polsce, AdamA. Zając, MariaM. Zając (red.), Kraków: Pracownia Chorologii Komputerowej Instytutu Botaniki Uniwersytetu Jagiellońskiego, 2001, s. 238, ISBN 83-915161-1-3, OCLC 831024957 .

[6] Matuszkiewicz Władysław. Przewodnik do oznaczania zbiorowisk roślinnych Polski. Wyd. Naukowe PWN, Warszawa, 2006. ISBN 83-01-14439-4.

[7] Rutkowski Lucjan. Klucz do oznaczania roślin naczyniowych Polski niżowej. Wyd. Naukowe PWN, 2006. ISBN 83-01-14342-8

[checklist-8] ZbigniewZ. Mirek ZbigniewZ. i inni, Vascular plants of Poland. An annotated checklist, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2020, s. 84, ISBN 978-83-62975-45-7 .

[3]

[4]

[5]

[1]

[2]

[6]

[7]

[8]