Konstanty Zakrzewski
Konstanty Zakrzewski (ur. 14 stycznia 1876 w Warszawie, zm. 19 stycznia 1948 w Krakowie) – polski fizyk.
Data i miejsce urodzenia |
14 stycznia 1876 |
---|---|
Data i miejsce śmierci |
19 stycznia 1948 |
Miejsce spoczynku | |
Małżeństwo | |
Dzieci | |
Krewni i powinowaci | |
Odznaczenia | |
Życiorys
edytuj- 1893 – aresztowany w Warszawie za udział w tajnej organizacji niepodległościowej, maturę zdał 1895 we Lwowie,
- 1895 – rozpoczął studia na Uniwersytecie Jagiellońskim,
- 1900 – doktorat pod kierownictwem prof. Augusta Witkowskiego,
- 1902–1904 – stypendium w Lejdzie u prof. Heike Kamerlingh-Onnesa,
- 1908 – habilitacja,
- 1911 – powołany na profesora nadzwyczajnego na Uniwersytecie Jagiellońskim (UJ),
- W latach 1911–1913 i od 1917 profesor UJ, kierownik katedry fizyki doświadczalnej,
- 1913–1917 – profesor Uniwersytetu Jana Kazimierza we Lwowie,
- 1920 – członek korespondent Polskiej Akademii Umiejętności,
- 1928–1929 – dziekan Wydziału Filozoficznego UJ.
- 1932 – członek czynny Polskiej Akademii Nauk,
- 1947 – inicjator Komisji Stacyj Badań Promieniowania Kosmicznego.
Jego żoną była Helena Zakrzewska (1880–1952), córką była Maria (1907–1987, działaczka harcerska), żona Henryka i matka Andrzeja[1].
Zmarł w Krakowie. Pochowany na cmentarzu Rakowickim (kwatera BB-wsch-po prawej Nowosielskich)[2].
Ordery i odznaczenia
edytuj- Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski (9 listopada 1932)[3]
- Złoty Krzyż Zasługi (11 listopada 1936)[4]
Opinie
edytujNa XXXV. Zjeździe Fizyków Polskich w Białymstoku prof. Andrzej Kajetan Wróblewski (Instytut Fizyki Doświadczalnej UW) przedstawił referat nt. „Fizyka w Polsce wczoraj, dziś i jutro” – krótką charakterystykę fizyki w Polsce XX w. Zaprezentował wskaźniki bibliometryczne, liczby dotyczące stopni i tytułów naukowych oraz liczby studentów fizyki. W podsumowaniu ocenił wkład Polaków do światowej fizyki XX w., wyodrębniając przede wszystkim – poza Marią Skłodowską-Curie (która w światowych zestawieniach jest wymieniana jako obywatelka francuska) – czterech fizyków, którzy dokonali odkryć na miarę Nagrody Nobla: Mariana Smoluchowskiego, Mariana Danysza, Jerzego Pniewskiego i Karola Olszewskiego. Wśród osiemnastu mniej zasłużonych, którzy jednak wnieśli bardzo poważny wkład do rozwoju fizyki i w pewnym okresie należeli do liderów światowej fizyki (których nazwiska są wymieniane w syntetycznych obcojęzycznych historycznych opracowaniach) znalazł się Konstanty Zakrzewski[a][5].
Uwagi
edytuj- ↑ W tej samej grupie prof. Andrzej Kajetan Wróblewski wymienił nazwiska: Czesław Białobrzeski, Tadeusz Godlewski, Leopold Infeld, Aleksander Jabłoński, Mieczysław Jeżewski, Marian Mięsowicz, Władysław Natanson, Henryk Niewodniczański, Arkadiusz Piekara, Stefan Pieńkowski, Wojciech Rubinowicz, Andrzej Sołtan, Leonard Sosnowski, Zdzisław Szymański, Ludwik Wertenstein, August Witkowski, Mieczysław Wolfke.
Przypisy
edytuj- ↑ Teresa Bętkowska. Przybliżyć Polakom świat – a światu Polskę. „Alma Mater”. 91, s. 18, 2007.
- ↑ Lokalizator Grobów - Zarząd Cmentarzy Komunalnych [online], zck-krakow.pl [dostęp 2019-12-07] .
- ↑ M.P. z 1932 r. nr 259, poz. 295 „za zasługi na polu pracy naukowej i pedagogicznej”.
- ↑ M.P. z 1936 r. nr 263, poz. 464 „za wybitne zasługi na polu nauki i wychowywania młodzieży w duchu patriotycznym położone w latach 1905–1918”.
- ↑ Andrzej Kajetan Wróblewski (Instytut Fizyki Doświadczalnej UW): Fizyka w Polsce wczoraj, dziś i jutro. labfiz.uwb.edu.pl. [dostęp 2012-08-31]. (pol.).
Bibliografia
edytuj- Tadeusz Piech, W 10 rocznicę śmierci profesora Konstantego Zakrzewskiego, Postępy Fizyki, zesz. 4, s. 371, Warszawa 1958.
- Wielka Encyklopedia Powszechna PWN, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa, t. 12, 1969, s. 620.
Linki zewnętrzne
edytuj- Prace Konstantego Zakrzewskiego dostępne w Sieci (Katalog HINT)
- Wybrane prace Konstantego Zakrzewskiego w serwisie Polona.pl