Kolarstwo

konkurencja sportowa z wykorzystaniem rowerów

Kolarstwosport rowerowy, jazda rowerem w charakterze sportowym; Bardzo szeroki termin, odnoszący się do wielu dyscyplin sportowych, zawsze jednak związanych z korzystaniem z roweru[1][2].

Kolarstwo
Ilustracja
Wyścig kolarski
Główna organizacja

Union Cycliste Internationale (UCI)

Popularność
Dyscyplina olimpijska

od 1896 roku (z przerwami)

Zawody kolarskie Cross-Country

Nazwa wywodzi się od słowa „koło”[3], jak początkowo nazywano w Polsce rower[4][5]. Dawniej w Polsce jazdę na rowerze ogólnie nazywano kolarstwem, a z czasem dla rozróżnienia poszczególnych form zaczęto używać dookreśleń: kolarstwo sportowe, kolarstwo wyczynowe, kolarstwo użytkowe, kolarstwo turystyczne, a samo słowo kolarstwo, jak i kolarz, zaczęło być kojarzone wyłącznie ze sportem[6][7].

Osobny artykuł: Jazda na rowerze.

Dyscypliny kolarskie

edytuj

Część z dyscyplin została zatwierdzona przez Międzynarodową Unię kolarską (UCI). Zatwierdzone przez ową instytucję dyscypliny należą do kolarstwa klasycznego[potrzebny przypis]. Istnieje szereg „wariacji” na temat sportu rowerowego, uprawianych przez amatorów na całym świecie, które nie są oficjalnie zatwierdzone – jednakże do nich również odnosi się termin – kolarstwo.

W skład kolarstwa klasycznego wchodzą:

 
Downhill
 
BMX
 
Stunt rowerowy

poddyscypliny olimpijskie:

pozostałe dyscypliny:

  • kolarstwo przełajowe – jazda po leśnych bezdrożach;
  • cyklotrial – w skład którego wchodzą:
    • trial rowerowy – wykonywany w nieprzystępnym terenie, oprócz jazdy po podłożu wykonywane są skoki,
    • tube jumping – „skakanie na rowerze w rurze”, podobne do wykonywanego na rolkach, deskach,
    • dirt jumping – skoki ze specjalnego ziemnego nasypu z wykonywaniem ewolucji;
  • kolarstwo artystyczne – rowerowy „taniec”, wykonywanie różnych figur;
  • piłka rowerowa;
  • stunt rowerowy – akrobacje rowerowe wykonywane głównie na jednym kole, na równej nawierzchni.

Każdej z dyscyplin jest przypisany rodzaj sprzętu, na którym powinny być one wykonywane. Owe regulacje dotyczą m.in. rozmiaru kół, dopuszczalnych przełożeń czy kształtu ramy.

Kolarstwo jest też sportem w triatlonie.

Parakolarstwo (paracycling) – to termin odnoszący się do dyscyplin uprawianych przez zawodników niepełnosprawnych. Zawodnicy są podzieleni na grupy w zależności od używanego sprzętu:

Wpływ jazdy na rowerze na zdrowie

edytuj
Zobacz też: Rower.

Wiele naukowych opracowań dowodzi, że ludzie regularnie jeżdżący na rowerze mają mniejsze skłonności do otyłości, cukrzycy, udarów, chorób serca i różnych rodzajów raka[8]. Rowerzyści nie tylko zyskują kilka lat życia, ale mają też większe szanse pozostać mobilnymi i niezależnymi w podeszłym wieku, czy uniknąć demencji[8]. U ludzi, którzy jeździli do pracy rowerem, istnieje o 40% mniejsze ryzyko zgonu w czasie 15 lat badania niż pozostałych[8]. Kolarstwo znacznie poprawia kondycję układu sercowo-naczyniowego[8].

Zobacz też

edytuj

Przypisy

edytuj
  1. kolarstwo, [w:] Encyklopedia PWN [online], Wydawnictwo Naukowe PWN [dostęp 2023-02-20].
  2. kolarstwo - definicja, synonimy, przykłady użycia [online], sjp.pwn.pl [dostęp 2023-02-20] (pol.).
  3. KOLARZ, KOLAŻ - Ciekawostki językowe PWN [online], sjp.pwn.pl [dostęp 2023-02-20] (pol.).
  4. Z cyklu "Wielkopolskie gadanie" – kołowiec i kołownik [online], Z cyklu "Wielkopolskie gadanie" – kołowiec i kołownik [dostęp 2023-02-20].
  5. Marc, Koło po śląsku - słówka [online], Antryj: przedsionek dla tych, którzy chcą poznać Górny Śląsk, 11 listopada 2022 [dostęp 2023-02-20] (pol.).
  6. CYKLISTA, ROWERZYSTA, KOLARZ | Narodowe Centrum Kultury [online], | Narodowe Centrum Kultury [dostęp 2023-04-27] (pol.).
  7. Franciszek Szymczyk, Kolarstwo użytkowe i turystyczne, Wydawnictwo "Prasa Wojskowa", 1948 (pol.).
  8. a b c d To nie jazda na rowerze jest niebezpieczna, [w:] Peter Walker, Jak rowery mogą uratować świat, Kraków: Wysoki Zamek, ISBN 978-83-950387-4-7.

Linki zewnętrzne

edytuj