Wikipedia

Kill ’Em All

album Metalliki

Kill ’Em All – debiutancki album studyjny amerykańskiego zespołu muzycznego Metallica. Wydany został 25 lipca 1983 roku nakładem wytwórni Megaforce Records. Zespół podpisał kontrakt z tą wytwórnią po zagraniu paru koncertów na Wschodnim Wybrzeżu USA, które zorganizował jej założyciel, Jon Zazula, po usłyszeniu dema grupy, No Life ’Til Leather.

Kill ’Em All
Wykonawca albumu studyjnego
Metallica
Wydany

25 lipca 1983

Nagrywany

10 maja–27 maja 1983

Gatunek

thrash metal
speed metal

Długość

51:15
62:41 (1988–1992: USA i Kanada; 1989–1992: Argentyna)

Wydawnictwo

Megaforce, Elektra (USA),
Music for Nations (UK),
Roadrunner Records (Holandia)[1]

Producent

Jon Zazula, Paul Curcio

Oceny
Album po albumie
— Kill ’Em All
(1983) 		Ride the Lightning
(1984)
Single z albumu Kill ’Em All
  1. „Whiplash”
    Wydany: 1983
  2. „Jump in the Fire”
    Wydany: 20 stycznia 1984

W ocenie krytyków, album jest klasyką gatunku oraz przyczynił się do powstania thrash metalu, a James Hetfield swoją grą na albumie ustanowił nowe standardy siły, precyzji i wytrzymałości. Kill ’Em All został sklasyfikowany przez personel serwisu Metal-Rules.com na 20. miejscu wśród 100 Najlepszych Albumów Heavymetalowych. Jest to jedyny album Metalliki, którego współkompozytorem nie jest Kirk Hammett oraz jeden z dwóch albumów (innym jest Death Magnetic z 2008 r.) niewyprodukowanych przez członków zespołu. W samych Stanach Zjednoczonych album sprzedał się w sumie w 3 milionach egzemplarzy.

W Polsce nagrania uzyskały status platynowej płyty[6].

Kompozycje

edytuj

Kill ’Em All to jedyny album Metalliki, na którym zamieszczone utwory były praktycznie w całości gotowe do nagrania przed rozpoczęciem sesji nagraniowej. Pierwszym skomponowanym utworem był otwierający album „Hit the Lights”, nagrany pod koniec 1981[7] na potrzeby pierwszego oficjalnego wydawnictwa na którym znalazł się zespół, Metal Massacre wydanego 14 czerwca 1982. Wydawnictwo znane również jest z tego, że nazwa grupy została źle napisana (Mettallica), jak i nazwisko basisty Rona McGovneya (McGouney) oraz imię gitarzysty Lloyda Granta (Llyod) grających oryginalnie w utworze[8]. Według listy utworów zagranych na debiutanckim występie zespołu z 14 marca 1982, drugim skomponowanym utworem zespołu był najprawdopodobniej „Jump in the Fire”, (oraz pierwszym, którego współautorem był Dave Mustaine) który razem z „Hit the Lights” i dwiema nowymi kompozycjami – „The Mechanix” i „Motorbreath” – wypełnił demo zespołu nagrane 24 kwietnia 1982, pt. Power Metal[8][9].

„The Mechanix” jest utworem, który skomponował sam Mustaine, ale po wyrzuceniu go w kwietniu 1983 z Metalliki James Hetfield i Lars Ulrich zmodyfikowali ten utwór dzięki czemu stał się dłuższy, miał inny tekst i tytuł – „The Four Horsemen”. Sam Mustaine zamieścił „The Mechanix” pod tytułem „Mechanix” na debiutanckim albumie swojego zespołu, Megadeth – Killing Is My Business...And Business Is Good! (z 1985). Na następnym demie grupy, No Life ’Til Leather (nagranym 6 lipca 1982), oprócz czterech poprzednich kompozycji zamieszczone zostały trzy nowe: „Seek & Destroy”, „Metal Militia” i „Phantom Lord”[8]. W grudniu 1982 do zespołu dołączył basista Cliff Burton, który już wcześniej skomponował solowy utwór na gitarze basowej pod tytułem „(Anesthesia) Pulling Teeth”. 16 marca 1983 nagrane zostały ostatnie dwa utwory – „Whiplash” i „No Remorse” – na tzw. Megaforce Demo, które są zarazem jedynymi utworami wspólnie nagranymi z Mustaine’em i Burtonem w składzie[10].

Nagrywanie

edytuj

Inicjatywa nagrania albumu powstała z powodu Jona Zazuli, który był promotorem oraz właścicielem sklepu Rock ’n’ Roll Heaven w New Jersey. Gdy usłyszał demo Metalliki, No Life ’Til Leather, postanowił skontaktować się z zespołem w lutym 1983, aby zaproponować grupie parę występów na Wschodnim Wybrzeżu Stanów Zjednoczonych. Zespół przyjął propozycję i wyruszył z San Francisco pod koniec marca 1983 w trasę długą na ponad 3 tysiące kilometrów, podczas której Dave Mustaine był niemal bez przerwy pijany, co doprowadziło do wielu kłótni z pozostałymi członkami zespołu, wypadku samochodowego, oraz znacznego zmniejszenia się jego umiejętności gry na gitarze[11][12]. Gdy już zespół dotarł na miejsce, 1 kwietnia skontaktowano się z Kirkiem Hammettem gitarzystą zespołu Exodus[13], a dziesięć dni później Mustaine został wyrzucony z zespołu i zastąpiony tego samego dnia przez Hammetta[11]. W okresie gdy zespół dostał już propozycję zagrania trasy koncertowej na wschodzie USA, Zazula próbował załatwić kontrakt nagraniowy grupie, co jednak mu się nie udało, więc w ostateczności założył 1 kwietnia 1983 razem z żoną Marshą własną wytwórnię płytową Megaforce Records[9][14]. Miesiąc po tym – 3 maja 1983 – Metallica (jako pierwszy zespół) podpisała kontrakt z jego wytwórnią[13][9].

Siedem dni później Metallica rozpoczęła 17-dniowe nagrywanie albumu w Music America Recording Studios w Rochester w stanie Nowy Jork[13][15]. Produkcją zajęli się Jon Zazula i Paul Curcio, którego Lars Ulrich określił „żłopaczem kawy,”, a według Kirka Hammetta „głównie siedział w kącie i bazgrał coś w notesie. No i robił kawę zespołowi.”[9] Ulrich tak wspomina miejsce w którym nagrywał:

Samo studio znajdowało się w piwnicy dużego klubu starego typu kolonialnego. Na drugim piętrze znajdowała się duża sala balowa, która była idealna dla osiągnięcia dobrego dźwięku perkusji. Jedynym problemem było to, że to miejsce było cholernie nawiedzone, więc musiałem z kimś tam być cały czas w trakcie nagrywania. Moje talerze zaczynały wirować, i tym podobne rzeczy. To było straszne, ale z chęcią nagrywałbym tam z powrotem[16].

Ulrich wspomina również nieprzyjemną sytuację, która miała miejsce pod koniec realizacji albumu:

Razem z Jamesem [Hetfieldem] chcieliśmy zostawać w studiu przy ostatecznych miksach. Z racji dość niskiego budżetu nie pozwalano nam w tym uczestniczyć, pewnie w obawie, że zbyt wiele będziemy chcieli zmieniać – a na to już nie było czasu. Pamiętam jak Cliff [Burton] dobijał się do tego pieprzonego studia słysząc z domofonu, że „Niestety, teraz nie może wejść”, a w tle słychać było jak pracują nad naszym materiałem[9].

Tytuł

edytuj

Członkowie zespołu chcieli, aby album miał inny tytuł, o czym James Hetfield wypowiada się tak:

Doskonale pamiętam moment, kiedy siedzieliśmy razem i próbowaliśmy wymyślić tytuł dla płyty, która ostatecznie została nazwana Kill ’Em All. Był pomysł, by na okładce umieścić znak drogowy oznaczający ograniczenie szybkości, a płytę zatytułować: No Speed Limit. Chcieliśmy też użyć sloganu Metal Up Your Ass, który towarzyszył nam od pierwszego dnia działalności. Założyliśmy Metallikę, aby wbijać we wszystkich metal siłą. A wbijać go przez tyłek to najbardziej brutalny sposób. Uważaliśmy, że to świetny tytuł dla płyty. Chodziło o to, że naprawdę zależy nam, by nasza muzyka przemówiła do innych. My sami nie widzieliśmy w nim nic niestosownego. Nasz menadżer nie widział w nim nic niestosownego. I nasza wytwórnia naprawdę nie widziała w nim nic niestosownego. Zaprotestowali dystrybutorzy i sprzedawcy, a więc ci, od których najbardziej zależy los płyty. Powiedzieli, że nie będą sprzedawać albumu, który nosi tytuł Metal Up Your Ass. A ponieważ chodziło przecież o to, by dotrzeć z naszą muzyką do ludzi, natomiast tytuł Metal Up Your Ass w tym przeszkadzał, uznaliśmy, że należy go zmienić. A zmieniliśmy go na Kill ’Em All, adresując te słowa do tych wszystkich ludzi. Było w tym więc wiele ironii. Sprzedawali album, nie wiedząc, że jego tytuł odnosi się właśnie do nich...[17]

Przyjęcie albumu

edytuj

Kill ’Em All został wydany 25 lipca 1983 przez wytwórnię Megaforce[13] i spowodował „prawdziwe narodziny thrashu,”[18] zaś „dziś uznawany jest za klasykę”[14]. Do dziś album został sprzedany w ponad 3 milionach egzemplarzy w Stanach Zjednoczonych[19], a od 20 czerwca 1995 dostępny jest w wersji zremasterowanej[20].

Według recenzenta, Steve’a Hueya z AllMusic, na albumie, „Metallica zjednoczyła powikłane riffowanie takich zespołów Nowej Fali Brytyjskiego Heavy Metalu jak Judas Priest, Iron Maiden, czy Diamond Head z szybkością Motörhead i hardcore'owego punku. Wysoce techniczny styl grania na gitarze rytmicznej Jamesa Hetfielda napędza większość albumu, ustanawiając nowe standardy siły, precyzji, i wytrzymałości”, a „reszta zespołu jest równie wprawiona, grając ze ściśle kontrolowaną furią nawet w najbardziej absurdalnie szybkich tempach”. Huey podsumował album następująco: „Przerażający, strasznie inspirujący i absolutnie bezlitosny, Kill ’Em All jest szczerze niszczycielską energią, dokonaną z powodującymi opadanie szczęki poziomami naukowej precyzji.”[18]

Recenzent magazynu Teraz Rock, Igor Stefanowicz, następująco określa styl w jakim zespół gra na albumie: „Szybkie, dość skomplikowane, precyzyjnie grane riffy, zresztą dość często się zmieniające, podobnie jak tempa. Wielka inwencja rytmiczna, sporo akcentów, przełomów aranżacyjnych, wirtuozerskie solówki grane z niewiarygodną prędkością. A przy tym całym zamieszaniu kompozycje z Kill ’Em All nadal są piosenkami – z melodią, z dramaturgią, z refrenami. Cholernie szczere, naładowane pięknie brzydką energią.”[21].

Personel serwisu Metal-Rules.com sklasyfikował album na 20. pozycji listy 100 Najlepszych Albumów Heavymetalowych[22], a personel serwisu IGN nie zakwalifikował albumu wśród 25 Najlepszych Albumów Metalowych, ale umieścił go na liście honorowej[23].

Trasa koncertowa

edytuj

Dzięki albumowi, Metallica dostała propozycje koncertów w Europie, ale zespół miał już zaplanowaną trasę koncertową po Stanach Zjednoczonych z brytyjskim zespołem Raven, który również w 1983 wydał swój album All for One[14]. W tę trasę oba zespoły wyruszyły dwa dni po wydaniu Kill ’Em All. Trasa trwała do 3 września 1983, a jej nazwa – Kill ’Em All for One Tour – powstała z połączenia nazw albumów obu zespołów, które promowały. Dzięki tej trasie, Metallica została okrzyknięta zespołem grającym najostrzej, najgłośniej i najszybciej[24]. Zespoły podróżowały po Stanach starym autokarem, który tak wspomina James Hetfield:

Pierwszą prawdziwą trasą było Raven i Metallica podróżujący w Winnebago z Wschodniego Wybrzeża do Zachodniego. Były naprawdę okropne zapachy w tym autokarze gdyż było tam bez przerwy wiele picia, wymiotowania i pieprzenia. Mógłbyś się tam upić i zasnąć na tych rzeczach, co było przerażające. Zawsze się biliśmy o najlepsze łóżko. Klimatyzator zepsuł się gdzieś w Teksasie, więc było tam jakieś 200 stopni gdy się budziłeś[16].

Występ z tej trasy w Chicago, który odbył się 12 sierpnia 1983 był nagrywany i wykonania dwóch utworów – „No Remorse” i „Metal Militia” – znaleźć można na filmie Cliff ’Em All! z 1987. Pomiędzy oboma utworami został zamieszczony urywek w którym Kirk Hammett gra (będąc samemu na scenie) solówkę na gitarze i w pewnym momencie wystawia gitarę nad ręce fanów, którzy złapali i zabrali mu ją. Zaraz po tym kilku członków ekipy technicznej (bądź ochrony) wskoczyło w tłum by odzyskać gitarę, która została zniszczona.

Z tego albumu przede wszystkim „Seek & Destroy” jest sztandarowym utworem granym na wszystkich (lub prawie wszystkich) koncertach. Innymi często granymi utworami są „The Four Horsemen” oraz „Whiplash”. „(Anesthesia) Pulling Teeth” była często obecna na setlistach aż do śmierci Cliffa Burtona w 1986. Na kolejne wykonanie trzeba było czekać aż do 2011 roku, kiedy to z okazji 30-lecia zespołu improwizację na temat „Anesthesii” zagrał Robert Trujilo. Reszta utworów jest raczej sporadycznie grana na koncertach.

Lista utworów

edytuj
Strona A
NrTytuł utworuAutorzyDługość
1.„Hit the Lights”James Hetfield, Lars Ulrich4:15
2.„The Four Horsemen”Hetfield, Ulrich, Dave Mustaine7:12
3.„Motorbreath”Hetfield3:07
4.„Jump in the Fire”Hetfield, Ulrich, Mustaine4:41
5.„(Anesthesia) Pulling Teeth”Cliff Burton4:14
6.„Whiplash”Hetfield, Ulrich4:08
27:37
Strona B
NrTytuł utworuAutorzyDługość
1.„Phantom Lord”Hetfield, Ulrich, Mustaine5:01
2.„No Remorse”Hetfield, Ulrich6:26
3.„Seek & Destroy”Hetfield, Ulrich6:54
4.„Metal Militia”Hetfield, Ulrich, Mustaine5:11
23:32

Reedycja albumu (1988 re-release)

edytuj
NrTytuł utworuAutorzyDługość
1.„Am I Evil?”Brian Tatler, Sean Harris7:50
2.„Blitzkrieg”Jim Sirotto, Ian Jones, Smith3:36
11:26
  • W nawiasach wymienieni są kompozytorzy danych utworów.
  • Utwory „Am I Evil?” i „Blitzkrieg” zawarte były jedynie na reedycjach albumu wydawanych w Stanach Zjednoczonych i Kanadzie przez wytwórnię Elektra od 1988 do 1992, oraz w Argentynie od 1989 do 1992 razem przez wytwórnie PolyGram i Vertigo. Utwory te pochodzą z singla „Creeping Death” (1984), znalazły się również na kompilacji Garage, Inc. (1998).

Single

edytuj
  • „Whiplash” – wydany w 1983 w Stanach Zjednoczonych przez wytwórnię Megaforce na 12-calowym winylu[25][26].

Twórcy

edytuj

Wykonawcy

edytuj

Produkcja

edytuj
  • Album nagrywany i miksowany był od 10 do 27 maja 1983 w Music America Recording Studios w Rochester, USA[13]
    • Producent wykonawczy: Jon Zazula
    • Producent: Paul Curcio
    • Inżynier: Chris Bubacz
    • Asystent inżyniera: Andy Wroblewski
  • Mastering: Bob Ludwig
  • Projekt przedniej i tylnej okładki: Gary L. Heard, GLH Studios
  • Fotografie z wkładki: Kevin Hodapp
  • Grafiki, projekt, i układ: Shari i Harold Risch

Wydania albumu

edytuj
Na podstawie encycmet.com.[30]

12-calowa płyta winylowa

edytuj
Kraj wydania Wydawca Rok wydania Numer katalogowy Opis
Anglia Music for Nations 1983 MFN-7 Czerwono-żółte etykiety
Argentyna PolyGram/Vertigo 1989 29194 Dodatkowe utwory „Am I Evil?”, „Blitzkrieg”
Brazylia PolyGram/Vertigo 1990 838-142-1 Brak wkładki
Brazylia Young/RGE 1987 320-7006 Srebrne etykiety, wkładka z tekstami utworów
Europa Phoogram/Vertigo 1989 838-142-1 Żółte etykiety
Francja Bernett 1983 SB-18007 Brak wkładki
Francja New Electric Way 1983 2326 Etykiety New Electric Way lub Music for Nations
Francja Music for Nations 1983 MFN 7 Pierwsze tłoczenie bez kodu kreskowego
Francja Music for Nations 1983 MFN 7 Drugie tłoczenie z kodem kreskowym, etykiety podają Francję jako kraj produkcji, okładka – Anglię
Grecja PolyGram/Vertigo 1992 838-142-1 Brak wkładki
Hiszpania Phonogram/Vertigo 1989 838-142-1 Brak wkładki
Holandia Roadrunner 1983 RR-9902 Bez logo Music for Nations na okładce
Holandia Roadrunner 1983 RR-9902 Z logo Music for Nations na okładce
Japonia Nexus 1984 K25P-438 Wkładka z tekstami utworów, pasek OBI
Kanada Banzai 1983 BRC-1901 Białe etykiety i wkładka
Kanada Elektra 1988 96 07661 Dodatkowe utwory „Am I Evil?”, „Blitzkrieg”
Kanada Banzai 1983 BRC-1901 Czarne etykiety
Kolumbia Philips/Vertigo 1990 838-142-1 Czarno-biała tylna okładka
Korea Phonogram/Vertigo 1990 SEL-RP-2002 Wkładka z tekstami utworów
Meksyk PolyGram/Vertigo 1990 LPR-23067 Nazwy utworów w języku angielskim i hiszpańskim
Rosja Phonogram/PolyGram 1994 838-142-1 Błędy językowe na etykietach
Stany Zjednoczone Elektra 1988 e1-60766 Wydanie Columbia House
Stany Zjednoczone Eletkra 1988 9-60766-1 Czerwono-czarne lub szare etykiety, dodatkowe utwory „Am I Evil?”, „Blitzkrieg”
Stany Zjednoczone Megaforce 1983 MRI 069 Część egzemplarzy z tekstami utworów, część bez
Unia Europejska Vertigo 2001 838-142-1 Powtórne wydanie na 180-gramowej płycie winylowej, we wkładce wspomniana oficjalna strona internetowa zespołu
Wenezuela PolyGram/Vertigo 1993 210-199 Inna okładka

Podwójna 12-calowa płyta winylowa

edytuj
Kraj wydania Wydawca Rok wydania Numer katalogowy Opis
Anglia Music for Nations 1986 MFN 7DM Na okładce napis „Made in France”, na płytach – „Made in England"
Francja Music for Nations 1986 MFN 7DM Brak kraju produkcji na etykietach
EU (?) Universal Music Group 2008 0600753085271 Wydanie na 180-gramowym winylu.

Wydanie promocyjne na 12-calowej płycie winylowej

edytuj
Kraj wydania Wydawca Rok wydania Numer katalogowy Opis
Argentyna PolyGram/Vertigo 1989 29194 Promocyjne etykiety, hiszpańskie tytuły utworów, dodatkowe utwory „Am I Evil?”, „Blitzkrieg”
Brazylia Young/RGE 1987 320-7006 Złota naklejka promocyjna w języku portugalskim
Kanada Elektra 1988 96-70661 Złota naklejka z tyłu wydania, dodatkowe utwory „Am I Evil?”, „Blitzkrieg”
Stany Zjednoczone Elektra 1988 9-60766-1 Złota naklejka

12-calowa płyta winylowa z nadrukiem

edytuj
Kraj wydania Wydawca Rok wydania Numer katalogowy Opis
Anglia Music for Nations 1986 MFN 7P Niebieski tytuł, pierwsze tłoczenie bez kodu kreskowego
Anglia Music for Nations 1986 MFN 7P Niebieski tytuł, drugie tłoczenie z kodem kreskowym
Stany Zjednoczone Megaforce 1983 MRI-069 Numerowana płyta z nadrukiem, czerwony tytuł

Płyta kompaktowa

edytuj
Kraj wydania Wydawca Rok wydania Numer katalogowy Opis
Anglia Music for Nations 1983 CD-MFN 7 Pierwsze tłoczenie
Anglia Music for Nations 1983 CD-MFN 7 Drugie tłoczenie z kodem kreskowym z tyłu okładki
Australia PolyGram/Vertigo 1983 838-142-2 Edycja związana z trasą w Australii i Azji
Brazylia PolyGram/Vertigo 1989 838-142-2
Europa Phonogram/Vertigo 1989 838-142-2 Brak wymienionego kraju produkcji
Francja Music for Nations 1983 CD-MFN-7 Trzecie tłoczenie z kodem kreskowym
Francja Phonogram/Vertigo 1989 838-142-2
Japonia Sony 1992 SRCS-5777 Pasek OBI, teksty utworów
Kanada Elektra 1995 CD-60766 Edycja poddana ponownemu masteringowi
Korea PolyGram/Vertigo 1992 DP-0688 Czerwona płyta
Stany Zjednoczone Elektra 1988 9 60766-2 Błędy typograficzne, dwukrotnie wymieniony utwór „Whiplash”
Stany Zjednoczone Elektra 1988 9 60766-2 Pierwsze tłoczenie z okładką z prostokątnego pudełka, dodatkowe utwory „Am I Evil?”, „Blitzkrieg”
Stany Zjednoczone Elektra/Asylum 1988 E2-60766 Błędnie wydrukowane wydanie Columbia House
Stany Zjednoczone Elektra 1992 9-60766-2 10 ścieżek audio w prostokątnym pudełku
Stany Zjednoczone Megaforce 1983 MRI-CD-069 Biała tylna okładka, brak tekstów utworów

Promocyjne wydanie CD

edytuj
Kraj wydania Wydawca Rok wydania Numer katalogowy Opis
Brazylia PolyGram/Vertigo 1989 838-142-2 Promocyjna naklejka na okładce

Tłoczenia próbne

edytuj
Kraj wydania Wydawca Rok wydania Numer katalogowy Opis
Anglia Music for Nations 1986 MFN-7P Białe tłoczenie próbne płyty z nadrukiem
Brazylia Young/RGE 1987 320-7006 Białe etykiety
Brazylia PolyGram/Vertigo 1990 838-142-1 Tłoczenie próbne z białymi etykietami

Przypisy

edytuj
  1. ↑ Discogs: Metallica – Kill 'Em All. discogs.com. [dostęp 2020-09-25]. (ang.).
  2. ↑ allmusic ((( Kill ’Em All > Overview )))
  3. ↑ The Daily Vault Music Reviews : Kill ’Em All
  4. ↑ Jon Dolan. How to Buy Heavy Metal (METALLICA, Kill ’Em All). „Spin”. Nr 8. 22, s. 78, sierpień 2006. New York: SPIN Media LLC. ISSN 0886-3032. [dostęp 2024-01-24]. (ang.). 
  5. ↑ Teraz Rock
  6. ↑ Platynowe płyty CD przyznane w 2021 roku [online], ZPAV [dostęp 2021-09-29].
  7. ↑ Ron McGovney Interview 1997. Metallica World.co.uk. (ang.).
  8. ↑ a b c Metallica: History – 1981-82. I Like That.com. [dostęp 2007-07-30]. [zarchiwizowane z tego adresu (2007-07-03)]. (ang.).
  9. ↑ a b c d e Metallica > Dyskografia > Kill ’Em All. Overkill.pl, 22 września 2004. [dostęp 2007-07-30]. [zarchiwizowane z tego adresu (2007-06-02)].
  10. ↑ Metallica Demo Tracks. Metallica World.co.uk. [dostęp 2007-08-09]. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-05-03)]. (ang.).
  11. ↑ a b Historia Metalliki 1980–1983. Overkill.pl. [dostęp 2007-07-30]. [zarchiwizowane z tego adresu (2007-06-03)].
  12. ↑ Info – History. All Metallica.com. (ang.).
  13. ↑ a b c d e Metallica > Band > Timeline 1983 Events. Metallica.com. [dostęp 2007-04-10]. [zarchiwizowane z tego adresu (2007-09-30)]. (ang.).
  14. ↑ a b c Historia Metalliki 1983–1985. Overkill.pl. [dostęp 2007-07-30]. [zarchiwizowane z tego adresu (2007-10-13)].
  15. ↑ Edycja albumu wydana przez wytwórnię Vertigo w 1989, numer katalogowy: 838 142-2. discogs.com.
  16. ↑ a b Metallica: History – 1983-84. I Like That.com. [dostęp 2007-07-30]. [zarchiwizowane z tego adresu (2007-09-28)]. (ang.).
  17. ↑ Zew Ktulu (2). Metallica Fans.pl.
  18. ↑ a b Steve Huey: ((( Kill ’Em All > Review ))). AllMusic. (ang.).
  19. ↑ Recording Industry Association of America: Searchable Database. (ang.).
  20. ↑ Metallica > Band > Timeline 1995 Events. Metallica.com. [dostęp 2007-07-30]. [zarchiwizowane z tego adresu (2007-09-30)]. (ang.).
  21. ↑ Igor Stefanowicz: Recenzja Kill ’Em All. Teraz Rock, 1 czerwca 2003.
  22. ↑ Personel Metal-Rules.com: The Top 100 Heavy Metal Albums. Metal-Rules.com. [dostęp 2007-07-30]. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-01-28)]. (ang.).
  23. ↑ Spence D. i Ed T.: Top 25 Metal Albums. IGN. [dostęp 2007-07-30]. [zarchiwizowane z tego adresu (2010-07-14)]. (ang.).
  24. ↑ Kill ’Em All for One [online], Overkill.pl [dostęp 2007-07-30] [zarchiwizowane z adresu 2007-12-11].
  25. ↑ „Whiplash”. Encycmet.com. (ang.).
  26. ↑ Edycja singla „Whiplash” wydana przez wytwórnię Megaforce w 1984, numer katalogowy: MRS-04. discogs.com.
  27. ↑ Metallica > Band > Timeline 1984 Events. Metallica.com. [dostęp 2007-07-30]. [zarchiwizowane z tego adresu (2009-02-17)]. (ang.).
  28. ↑ Edycja singla „Jump in the Fire” wydana przez wytwórnię Music for Nations w 1984, numer katalogowy: 12KUT 105. discogs.com.
  29. ↑ „Jump in the Fire”. Encycmet.com. (ang.).
  30. ↑ Kill ’Em All [online], Encycmet.com [zarchiwizowane z adresu 2017-02-13] (ang.).

Linki zewnętrzne

edytuj
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Kill_’Em_All&oldid=74349118”