Kawiaczka

Kawiaczka
	Microcavia
	H. Gervais & Ameghino, 1880
	; Przedstawiciel rodzaju – kawiaczka górska (M. australis)
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	strunowce
Podtyp	kręgowce
Nadgromada	żuchwowce
Gromada	ssaki
Infragromada	łożyskowce
Rząd	gryzonie
Podrząd	jeżozwierzowce
Infrarząd	jeżozwierzokształtne
Rodzina	kawiowate
Podrodzina	kawie
Rodzaj	kawiaczka
	Typ nomenklatoryczny
	Microcavia typus H. Gervais & Ameghino, 1880 (= Cavia australis I. Geoffroy Saint-Hilaire & d’Orbigny, 1833)
Synonimy
	Caviops Ameghino, 1908; Caviella Osgood, 1915; Monticavia O. Thomas, 1916; Nanocavia O. Thomas, 1925; Microavia: Cabrera, 1953;
	Caviops Ameghino, 1908; Caviella Osgood, 1915; Monticavia O. Thomas, 1916; Nanocavia O. Thomas, 1925; Microavia: Cabrera, 1953;
Gatunki
	10 gatunków (w tym 4 wymarłe) – zobacz opis w tekście
	10 gatunków (w tym 4 wymarłe) – zobacz opis w tekście
	Systematyka w Wikispecies
	Multimedia w Wikimedia Commons

Kawiaczka^[7] (Microcavia) – rodzaj ssaków z podrodziny kawi (Caviinae) w obrębie rodziny kawiowatych (Caviidae).

Zasięg występowania

Rodzaj obejmuje gatunki występujące w Ameryce Południowej (Boliwia, Chile i Argentyna)^[8]^[9]^[10].

Morfologia

Długość ciała 170–245 mm, długość tylnej stopy 34–50 mm, długość ucha 13–22 mm; masa ciała 141–380 g^[9]^[11].

Systematyka

Rodzaj zdefiniował w 1880 roku francuski zoolog Henri Frédéric Paul Gervais oraz argentyński przyrodnik, paleontolog, antropolg i zoolog Florentino Ameghino w publikacji Les mammifères fossiles de l’Amérique du Sud^[1]. Na gatunek typowy autorzy wyznaczyli (oryginalne oznaczenie) kawiaczkę górską (M. australis).

Etymologia

Microcavia (Microavia): gr. μικρος mikros ‘mały’; rodzaj Cavia Pallas, 1766 (kawia)^[12].
Caviops: rodzaj Cavia Pallas, 1766 (kawia); ωψ ōps, ωπος ōpos ‘wygląd, oblicze’^[13]. Gatunek typowy: Ameghino wymienił dwa gatunki – †Caviops chapalmalensis Ameghino, 1908 (= †Caviops duplicatus Ameghino, 1908) oraz †Caviops duplicatus Ameghino, 1908 – z których typem nomenklatorycznym jest †Caviops chapalmalensis Ameghino, 1908 (= †Caviops duplicatus Ameghino, 1908).
Caviella: rodzaj Cavia Pallas, 1766 (kawia); łac. przyrostek zdrabniający -ella^[14]^[3]. Gatunek typowy (oryginalne oznaczenie): Cavia australis I. Geoffroy Saint-Hilaire & d’Orbigny, 1833.
Monticavia: łac. mons, montis ‘góra’^[15]; rodzaj Cavia Pallas, 1766 (kawia)^[4]. Gatunek typowy (oryginalne oznaczenie): Cavia niata O. Thomas, 1898.
Nanocavia: gr. ναννος nannos ‘karzeł’^[16]; rodzaj Cavia Pallas, 1766 (kawia)^[5]. Gatunek typowy (oryginalne oznaczenie): Nanocavia shiptoni O. Thomas, 1925.

Podział systematyczny

Do rodzaju należą następujące występujące współcześnie gatunki^[8]^[11]^[17]^[7]:

Microcavia australis (I. Geoffroy Saint-Hilaire & d’Orbigny, 1833) – kawiaczka górska
Microcavia maenas (O. Thomas, 1898)
Microcavia jayat Teta, R.A. Ojeda, Lucero & D’Elía, 2017
Microcavia niata (O. Thomas, 1898) – kawiaczka andyjska
Microcavia shiptoni (O. Thomas, 1925) – kawiaczka skalna
Microcavia sorojchi Teta, Jayat & Ortiz, 2021

Opisano również gatunki wymarłe^[18]:

Microcavia chapalmalense Ameghino, 1908^[19] (Argentyna; pliocen)
Microcavia criolloensis Ubilla, Piñeiro & Quintana, 1999^[20] (Urugwaj; plejstocen)
Microcavia duplicata (Ameghino, 1908)^[2] (Argentyna; pliocen)
Microcavia robusta H. Gervais & Ameghino, 1880^[21] (Argentyna; plejstocen)

Uwagi

↑ Niepoprawna późniejsza pisownia Microcavia H. Gervais & Ameghino, 1880.

Przypisy

↑ ^a ^b Gervais i Ameghino 1880 ↓, s. 50.
↑ ^a ^b Ameghino 1908 ↓, s. 426.
↑ ^a ^b W.H. Osgood. New mammals from Brazil and Peru. „Publication. Field Museum of Natural History. Zoological series”. 10, s. 194, 1915. (ang.).
↑ ^a ^b O. Thomas. On the classification of the Cavies. „The Annals and Magazine of Natural History”. Eight Series. 18, s. 303, 1916. (ang.).
↑ ^a ^b O. Thomas. A new genus of cavy from Catamarca. „The Annals and Magazine of Natural History”. Ninth Series. 15, s. 419, 1925. DOI: 10.1080/00222932508633224. (ang.).
↑ Á. Cabrera. Los roedores Argentinos de la familia Caviidae. „Facultad de Agronomía y Veterinaria, Universidad de Buenos Aires”. 6, s. 20, 1953. (hiszp.).
↑ ^a ^b Nazwy polskie za: W. Cichocki, A. Ważna, J. Cichocki, E. Rajska-Jurgiel, A. Jasiński & W. Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 289. ISBN 978-83-88147-15-9. (pol. • ang.).
↑ ^a ^b C.J. Burgin, D.E. Wilson, R.A. Mittermeier, A.B. Rylands, T.E. Lacher & W. Sechrest: Illustrated Checklist of the Mammals of the World. Cz. 1: Monotremata to Rodentia. Barcelona: Lynx Edicions, 2020, s. 552. ISBN 978-84-16728-34-3. (ang.).
↑ ^a ^b T. Lacher, Jr: Family Caviidae (Cavies, Capybaras and Maras). W: D.E. Wilson, T.E. Lacher, Jr & R.A. Mittermeier (redaktorzy): Handbook of the Mammals of the World. Cz. 6: Lagomorphs and Rodents I. Barcelona: Lynx Edicions, 2016, s. 434–435. ISBN 978-84-941892-3-4. (ang.).
↑ D.E. Wilson & D.M. Reeder (redaktorzy): Microcavia. [w:] Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. [dostęp 2019-10-26].
↑ ^a ^b Class Mammalia. W: Lynx Nature Books: All the Mammals of the World. Barcelona: Lynx Edicions, 2023, s. 356. ISBN 978-84-16728-66-4. (ang.).
↑ T.S. Palmer. Index Generum Mammalium: a List of the Genera and Families of Mammals. „North American Fauna”. 23, s. 420, 1904. (ang.).
↑ Jaeger 1959 ↓, s. 175.
↑ Jaeger 1959 ↓, s. 90.
↑ Jaeger 1959 ↓, s. 176.
↑ Jaeger 1959 ↓, s. 163.
↑ N. Upham, C. Burgin, J. Widness, M. Becker, C. Parker, S. Liphardt, I. Rochon & D. Huckaby: Treeview of Mammalian Taxonomy Hierarchy. [w:] ASM Mammal Diversity Database (Version 1.11) [on-line]. American Society of Mammalogists. [dostęp 2023-10-16]. (ang.).
↑ J.S.J.S. Zijlstra J.S.J.S., Microcavia Gervais & Ameghino, 1880, Hesperomys project (Version 23.8.1), DOI: 10.5281/zenodo.7654755 [dostęp 2023-10-16] (ang.).
↑ Ameghino 1908 ↓, s. 425.
↑ M. Ubilla, G. Piñeiro & C.A. Quintana. A new extinct species of the genus Microcavia (Rodentia, Caviidae) from the Upper Pleistocene of the Northern Basin of Uruguay, with paleobiogeographic and paleoenvironmental comments. „Studies on Neotropical Fauna and Environment”. 34 (3), s. 145, 1999. DOI: 10.1076/snfe.34.3.141.8914. (ang.).
↑ Gervais i Ameghino 1880 ↓, s. 52.

Bibliografia

H. Gervais & F. Ameghino: Les mammifères fossiles de l’Amérique du Sud. Paris: F. Savy, 1880, s. 1–225. (hiszp.).
F. Ameghino. Las formaciones sedimentarias de la región litoral de Mar del Plata y Chapalmalán. „Anales del Museo Nacional de Buenos Aires”. Serie III. 10, s. 343–428, 1908. (hiszp.).
E.C. Jaeger: Source-book of biological names and terms. Wyd. 3 (Revised second printing). Springfield: Charles C. Thomas, 1959, s. 1–316. (ang.).

[6] Niepoprawna późniejsza pisownia Microcavia H. Gervais & Ameghino, 1880.

[CITEREFGervaisAmeghino1880[https://biodiversitylibrary.org/page/40470413_50]-1] Gervais i Ameghino 1880 ↓, s. 50.

[CITEREFAmeghino1908[https://www.biodiversitylibrary.org/page/14595383_426]-2] Ameghino 1908 ↓, s. 426.

[Osgood-3] W.H. Osgood. New mammals from Brazil and Peru. „Publication. Field Museum of Natural History. Zoological series”. 10, s. 194, 1915. (ang.).

[Thomas1916-4] O. Thomas. On the classification of the Cavies. „The Annals and Magazine of Natural History”. Eight Series. 18, s. 303, 1916. (ang.).

[Thomas1925-5] O. Thomas. A new genus of cavy from Catamarca. „The Annals and Magazine of Natural History”. Ninth Series. 15, s. 419, 1925. DOI: 10.1080/00222932508633224. (ang.).

[cab-7] Á. Cabrera. Los roedores Argentinos de la familia Caviidae. „Facultad de Agronomía y Veterinaria, Universidad de Buenos Aires”. 6, s. 20, 1953. (hiszp.).

[Cichocki&inni-8] Nazwy polskie za: W. Cichocki, A. Ważna, J. Cichocki, E. Rajska-Jurgiel, A. Jasiński & W. Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 289. ISBN 978-83-88147-15-9. (pol. • ang.).

[Burgin&inni-9] C.J. Burgin, D.E. Wilson, R.A. Mittermeier, A.B. Rylands, T.E. Lacher & W. Sechrest: Illustrated Checklist of the Mammals of the World. Cz. 1: Monotremata to Rodentia. Barcelona: Lynx Edicions, 2020, s. 552. ISBN 978-84-16728-34-3. (ang.).

[Lacher-10] T. Lacher, Jr: Family Caviidae (Cavies, Capybaras and Maras). W: D.E. Wilson, T.E. Lacher, Jr & R.A. Mittermeier (redaktorzy): Handbook of the Mammals of the World. Cz. 6: Lagomorphs and Rodents I. Barcelona: Lynx Edicions, 2016, s. 434–435. ISBN 978-84-941892-3-4. (ang.).

[Wilson&Reeder-11] D.E. Wilson & D.M. Reeder (redaktorzy): Microcavia. [w:] Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. [dostęp 2019-10-26].

[amw-12] Class Mammalia. W: Lynx Nature Books: All the Mammals of the World. Barcelona: Lynx Edicions, 2023, s. 356. ISBN 978-84-16728-66-4. (ang.).

[Palmer-13] T.S. Palmer. Index Generum Mammalium: a List of the Genera and Families of Mammals. „North American Fauna”. 23, s. 420, 1904. (ang.).

[CITEREFJaeger1959[https://babel.hathitrust.org/cgi/pt?id=wu.89043220607&seq=215_175]-14] Jaeger 1959 ↓, s. 175.

[CITEREFJaeger1959[https://babel.hathitrust.org/cgi/pt?id=wu.89043220607&seq=130_90]-15] Jaeger 1959 ↓, s. 90.

[CITEREFJaeger1959[https://babel.hathitrust.org/cgi/pt?id=wu.89043220607&seq=216_176]-16] Jaeger 1959 ↓, s. 176.

[CITEREFJaeger1959[https://babel.hathitrust.org/cgi/pt?id=wu.89043220607&seq=203_163]-17] Jaeger 1959 ↓, s. 163.

[mdd-18] N. Upham, C. Burgin, J. Widness, M. Becker, C. Parker, S. Liphardt, I. Rochon & D. Huckaby: Treeview of Mammalian Taxonomy Hierarchy. [w:] ASM Mammal Diversity Database (Version 1.11) [on-line]. American Society of Mammalogists. [dostęp 2023-10-16]. (ang.).

[zij-19] J.S.J.S. Zijlstra J.S.J.S., Microcavia Gervais & Ameghino, 1880, Hesperomys project (Version 23.8.1), DOI: 10.5281/zenodo.7654755 [dostęp 2023-10-16] (ang.).

[CITEREFAmeghino1908[https://www.biodiversitylibrary.org/page/14595382_425]-20] Ameghino 1908 ↓, s. 425.

[ubi&inni-21] M. Ubilla, G. Piñeiro & C.A. Quintana. A new extinct species of the genus Microcavia (Rodentia, Caviidae) from the Upper Pleistocene of the Northern Basin of Uruguay, with paleobiogeographic and paleoenvironmental comments. „Studies on Neotropical Fauna and Environment”. 34 (3), s. 145, 1999. DOI: 10.1076/snfe.34.3.141.8914. (ang.).

[CITEREFGervaisAmeghino1880[https://biodiversitylibrary.org/page/40470453_52]-22] Gervais i Ameghino 1880 ↓, s. 52.

[7]

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[a]

[6]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

[14]

[15]

[16]

[17]

[18]

[19]

[20]

[21]