Karl Renner

Karl Renner
	; Karl Renner (1905)
Data i miejsce urodzenia	14 grudnia 1870 ; Unter Tannowitz
Data i miejsce śmierci	31 grudnia 1950 ; Wiedeń
	Kanclerz Austrii
Okres	od 30 października 1918; do 7 lipca 1920
Przynależność polityczna	Socjaldemokratyczna Partia Austrii (SPÖ)
Poprzednik	brak
Następca	Michael Mayr
	Kanclerz Austrii
Okres	od 27 kwietnia 1945; do 20 grudnia 1945
Przynależność polityczna	Socjaldemokratyczna Partia Austrii (SPÖ)
Poprzednik	Arthur Seyss-Inquart (przed Anschlussem)
Następca	Leopold Figl
	Prezydent Austrii
Okres	od 20 grudnia 1945; do 31 grudnia 1950
Przynależność polityczna	Socjaldemokratyczna Partia Austrii (SPÖ)
Poprzednik	–
Następca	Theodor Körner
	Multimedia w Wikimedia Commons

Karl Renner (^ⓘ[kaʁl ˈʀɛnɐ]; ur. 14 grudnia 1870 w Unter Tannowitz, zm. 31 grudnia 1950 w Wiedniu) – austriacki polityk, socjolog prawa, jeden z teoretyków austromarksizmu i reformizmu^[1].

Życiorys

Był prawicowym socjaldemokratą. Od 1907 był członkiem Izby Posłów. Od 30 października 1918 do 7 lipca 1920 był pierwszym kanclerzem republikańskiej Austrii (trzy gabinety) i od 26 lipca 1919 był też ministrem spraw zagranicznych. Na stanowisku szefa dyplomacji pozostał do 22 października 1920 w gabinecie kanclerza Mayra. W latach 1920–1934 był również posłem i od 1930 do 1933 przewodniczącym Rady Narodowej.

Jako wieloletni zwolennik zjednoczenia Austrii i Niemiec Renner nawoływał do poparcia Anschlussu w zorganizowanym przez nazistów referendum z 10 kwietnia 1938 roku^[2].

Od 27 kwietnia do 20 grudnia 1945 stał na czele czwartego rządu, zostając pierwszym kanclerzem po wojnie. Następnie do śmierci w dniu 31 grudnia 1950 był prezydentem Austrii^[3]^[1].

Pochowany na Cmentarzu Centralnym w Wiedniu w krypcie prezydenckiej.

Przypisy

↑ ^a ^b Encyklopedia Powszechna PWN. Tom 4, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa, 1976, s. 11
↑ JerzyJ. Kozeński JerzyJ., Zabór Austrii w 1938 r. i przezwyciężenie idei Anschlussu po II wojnie światowej, „Przegląd Zachodni” (3), Poznań: Instytut Zachodni, 1968, s. 86 .
↑ Bogdan Koszel, Renner Karl [w:] Stanisław Sierpowski (red.), Leksykon historii powszechnej 1900-1945, Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza, Poznań, 1996, ISBN 83-232-0712-7, s.369

[encyklopedia-1] Encyklopedia Powszechna PWN. Tom 4, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa, 1976, s. 11

[2] JerzyJ. Kozeński JerzyJ., Zabór Austrii w 1938 r. i przezwyciężenie idei Anschlussu po II wojnie światowej, „Przegląd Zachodni” (3), Poznań: Instytut Zachodni, 1968, s. 86 .

[3] Bogdan Koszel, Renner Karl [w:] Stanisław Sierpowski (red.), Leksykon historii powszechnej 1900-1945, Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza, Poznań, 1996, ISBN 83-232-0712-7, s.369

[1]

[2]

[3]