Kaczka labradorska
Kaczka labradorska (Camptorhynchus labradorius) – gatunek wymarłego ptaka z rodziny kaczkowatych (Anatidae). Występował niegdyś we wschodniej części Kanady i północno-wschodniej części Stanów Zjednoczonych. Kaczka labradorska uważana jest za pierwszy wymarły gatunek ptaka na terenie Ameryki Północnej w czasach historycznych (po 1500 r.). Uznaje się, że ostatni osobnik został zastrzelony na wyspie Long Island w 1875 r. Choć przypuszcza się, że ostatnia obserwacja miała miejsce w miejscowości Elmira w stanie Nowy Jork 12 grudnia 1878. Przypuszczalnie gniazdowała w kanadyjskim regionie Labrador, jednak nigdy nie opisano żadnego gniazda; zimowała od Nowej Szkocji aż po Zatokę Chesapeake na południu. Kaczka labradorska była, podobnie jak edredon zwyczajny, intensywnie czarno-biała. Była jedynym przedstawicielem rodzaju Camptorhynchus[5][6].
| Camptorhynchus labradorius[1] | |||
| (Gmelin, 1789) | |||
 Wypchany okaz samca. Amerykańskie Muzeum Historii Naturalnej | |||
 Wypchany młodociany samiec. Amerykańskie Muzeum Historii Naturalnej | |||
| Systematyka | |||
| Domena | |||
|---|---|---|---|
| Królestwo | |||
| Typ | |||
| Podtyp | |||
| Gromada | |||
| Podgromada | |||
| Infragromada | |||
| Rząd | |||
| Rodzina | |||
| Podrodzina | |||
| Plemię | |||
| Rodzaj | |||
| Gatunek |
kaczka labradorska | ||
| Synonimy | |||
|
| |||
| Kategoria zagrożenia (CKGZ)[4] | |||
 | |||
| Zasięg występowania | |||
 Historyczny zasięg występowania kaczki labradorskiej | |||
Pożywienie
edytujKaczka labradorska żywiła się małymi mięczakami, a struktura jej dzioba znacznie różniła się od większości kaczek, był on bowiem szeroki i spłaszczony na wierzchołku i posiadał wewnątrz liczne blaszki rogowe. W ten sposób byłaby ekologicznym odpowiednikiem północnopacyficznego/północnoazjatyckiego birginiaka (Polysticta stelleri). Inny, zupełnie niespokrewniony gatunek kaczki z podobnym, ale nawet bardziej wyspecjalizowanym morfologicznie dziobem – australijski łopatonos (Malacorhynchus membranaceus), żywi się głównie planktonem, ale także mięczakami.
Wymarcie
edytujPrzyczyny wymarcia kaczki labradorskiej nie są pewne. Chociaż odławiano ją dla mięsa, to uważano mięso kaczki za złe w smaku i szybko psujące się, wskutek czego polowanie na kaczki labradorskie nie było dochodowe. Zatem nie polowano masowo na te kaczki. Przypuszczalnie jednak masowo zbierano jaja kaczki, za cenne uważano także jej pióra. Innym możliwym czynnikiem wymarcia tej kaczki jest zmniejszenie populacji małży i innych drobnych owoców morza, którymi – jak się uważa – żywiła się w porze zimowej, w okresie wzrostu liczby ludności i przemysłu na wschodnim wybrzeżu Ameryki Północnej. Chociaż wszystkie morskie gatunki kaczek chętnie jadły mięczaki strefy płytkich wód, to prawdopodobnie kaczka labradorska była najbardziej uzależniona od tego typu pokarmu ze wszystkich zachodnioatlantyckich gatunków kaczek[7].
Galeria
edytuj-
Drzeworyt ilustrujący samca i samicę (w tle) -
Obraz autorstwa Louisa Agassiza Fuertesa -
Portret wypchanego okazu C. labradorius, w Redpath Museum (Montreal). W dziobie widoczne lamelle -
Ilustracja Johna Gerrarda Keulemansa
-RedpathMuseumMontreal-June6-08.png)
Przypisy
edytuj- ↑ Camptorhynchus labradorius, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
- ↑ Camptorhynchus, [w:] Integrated Taxonomic Information System [dostęp 2013-11-28] (ang.).
- ↑ a b Denis Lepage: Kaczka labradorska (Camptorhynchus labradorius) (Gmelin, 1789). Avibase. [dostęp 2013-11-28].
- ↑ BirdLife International, Camptorhynchus labradorius, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species 2016, wersja 2019-2 [dostęp 2019-11-10] (ang.).
- ↑ Systematyka i nazwy polskie za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Plemię: Mergini Rafinesque, 1815 (wersja: 2019-10-12). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2019-11-10].
- ↑ Frank Gill, David Donsker (red.): Screamers, ducks, geese, swans. IOC World Bird List: Version 9.2. [dostęp 2019-11-10]. (ang.).
- ↑ Phillips, John C. (1922–1926): A Natural History of Ducks. Boston: Houghton-Mifflin, volume 4, pp. 57-63.
Bibliografia
edytuj- Christopher Cokinos: Hope is the thing with feathers : a personal chronicle of vanished bird. New York: J.P. Tarcher/Putnam, 2000, s. 281–304. ISBN 1-58542-006-9.
- William Dutcher. The Labrador Duck – another specimen, with additional data respecting extant specimens. „Auk”. 11, s. 4–12, 1894.
- Edward Howe Forbush: A History of the Game Birds, Wild-Fowl and Shore Birds of Massachusetts and Adjacent States. Boston: Massachusetts State Board of Agriculture, 1912, s. 411–416.
- Errol Fuller: Extinct birds. Ithaca, N.Y.: Comstock Pub., 2001, s. 85–87. ISBN 0-8014-3954-X.
- Steve Madge, Hilary Burn: Waterfowl : an identification guide to the ducks, geese, and swans of the world. Boston: Houghton Mifflin, 1988, s. 265–266. ISBN 0-395-46727-6.