Juana Inés de la Cruz

meksykańska pisarka

Juana Inés de la Cruz (ur. 12 listopada 1648 w Nepantla, zm. 17 kwietnia 1695 w Meksyku) – meksykańska pisarka.

Juana Inés de la Cruz
ilustracja
Data i miejsce urodzenia

12 listopada 1648
Nepantla

Data i miejsce śmierci

17 kwietnia 1695
Meksyk

Dziedzina sztuki

literatura

podpis

Życiorys

edytuj

Urodziła się w Nepantla, niedaleko miasta Meksyk[1] na terenie Nowej Hiszpanii. Już jako dziecko zaczęła pisać pierwsze utwory literackie; w wieku 14 lat stała się znana z powodu urody, wiedzy i talentu poetyckiego. Zaopiekowała się nią żona wicekróla Meksyku; gdy miała 16 lat wstąpiła do zakonu karmelitanek bosych, który jednak opuściła po 3 miesiącach. W 1669 wstąpiła do zakonu hieronimitek, w którym pozostała do śmierci. Miała wszechstronne zainteresowania naukowe, obserwowała gwiazdy. Głosiła, że poprzez poświęcenie nauce człowiek przybliża się do Boga. Pisała poezje i prozę (także dramaty i komedie), często występowała przeciwko poniżaniu kobiet przez mężczyzn; jej najważniejsze dzieła to: Neptuno Alegórico (1680), Carta Athenagórica (1690), esej autobiograficzny Respuesta a Sor Filotea de la Cruz (1691) i poemat Primer sueño. Jest uznawana za pierwszą wybitną autorkę w dziejach Ameryki[potrzebny przypis].

Od 1993 roku przyznawana jest nagroda literacka, której jest patronką: Premio Sor Juana Inés de la Cruz wyróżniająca powieści hiszpańskojęzyczną napisaną przez kobietę[2].

Jej wizerunek znajdował się na meksykańskich monetach obiegowych o nominale 1000 peso bitych w latach 1988-1992[3].

Przypisy

edytuj
  1. Frances Kennett, Sor Juana and the Guadalupe, „Feminist Theology”, 11 (3), 2003, s. 307–324, DOI10.1177/096673500301100305, ISSN 0966-7350 [dostęp 2024-06-20] (ang.).
  2. Premio de Literatura Sor Juana Inés de la Cruz - Detalle de Instituciones [online], Enciclopedia de la Literatura en México [dostęp 2022-05-29] (hiszp.).
  3. Meksyk 1000 peso, 1988-1992. ucoin.net. [dostęp 2024-06-07].

Bibliografia

edytuj
  • Leszek Engelking, Meksykański Feniks. “Literatura na Świecie” 1993, nr 12
  • Octavio Paz, Sor Juana Ines de la Cruz o las trampas de la fe, 1982

Linki zewnętrzne

edytuj