Joanna Senyszyn
Joanna Senyszyn z domu Raulin (ur. 1 lutego 1949 w Gdyni) – polska ekonomistka, nauczycielka akademicka, działaczka polityczna i społeczna, publicystka.
| |
| Data i miejsce urodzenia |
1 lutego 1949 |
|---|---|
| Profesor nauk ekonomicznych | |
| Specjalność: marketing, teoria konsumpcji, teoria potrzeb | |
| Alma Mater | |
| Doktorat |
1975 – nauki ekonomiczne |
| Habilitacja |
1992 – nauki ekonomiczne |
| Profesura |
16 grudnia 1996 |
| Nauczyciel akademicki | |
| Uczelnia | |
| Wydział | |
| Stanowisko |
profesor zwyczajny |
| Dziekan | |
| Okres spraw. |
1996–2002 |
| Odznaczenia | |
 
| |
Profesor nauk ekonomicznych, profesor zwyczajny Uniwersytetu Gdańskiego, w latach 1996–2002 dziekan Wydziału Zarządzania Uniwersytetu Gdańskiego, w latach 1994–1995 rektor Wyższej Szkoły Administracji i Biznesu w Gdyni. Posłanka na Sejm IV, V, VI i IX kadencji (2001–2009, 2019–2023), deputowana do Parlamentu Europejskiego VII kadencji (2009–2014).
Życiorys
edytujWykształcenie, działalność naukowa i publicystyczna
edytujAbsolwentka III Liceum Ogólnokształcącego im. Marynarki Wojennej RP w Gdyni[1]. W 1972 ukończyła studia z zakresu międzynarodowych stosunków ekonomicznych na Uniwersytecie Gdańskim. W 1975 uzyskała stopień doktora na Wydziale Ekonomiki Produkcji UG, w 1992 habilitowała się na podstawie rozprawy pod tytułem Konsumpcja żywności w świetle potrzeb i uwarunkowań. W 1996 otrzymała tytuł profesora nauk ekonomicznych[2].
Po studiach została asystentką na macierzystej uczelni, na UG doszła do stanowiska profesora zwyczajnego[2]. W latach 1994–1995 była pierwszym rektorem Wyższej Szkoły Administracji i Biznesu w Gdyni. W latach 1996–2002 przez dwie kadencje pełniła funkcję dziekana Wydziału Zarządzania Uniwersytetu Gdańskiego. Następnie objęła stanowisko kierownika Katedry Badań Rynku na Wydziale Nauk Społecznych UG.
Jest autorką i współautorką około stu pięćdziesięciu publikacji z zakresu marketingu, poziomu życia i konsumpcji. Wypromowała sześciuset magistrów i sześciu doktorów[2][3][4]. W 2019 zakończyła pracę akademicką[5][6].
Otrzymała stałą rubrykę w antyklerykalnym tygodniku „Fakty i Mity” pt. „Katedra Profesor Joanny S.”; jej teksty ukazywały się także w antyklerykalnym tygodniku „Nie” oraz lewicowych czasopismach „Przegląd” i „Trybuna”. W 2020 podjęła współpracę z tygodnikiem „Fakty po Mitach”[7].
Działalność polityczna
edytujW latach 1975–1990 należała do Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej[8]. W 1980 wstąpiła do Niezależnego Samorządnego Związku Zawodowego „Solidarność”, opuściła go w 1995. W latach 1998–2001 była radną sejmiku pomorskiego I kadencji z ramienia Sojuszu Lewicy Demokratycznej.
W wyborach parlamentarnych w 2001 dostała się do Sejmu z listy Sojuszu Lewicy Demokratycznej – Unii Pracy. Bezskutecznie kandydowała w wyborach do Parlamentu Europejskiego w 2004. Od czerwca 2005 do czerwca 2008 pełniła funkcję wiceprzewodniczącej SLD. W wyborach parlamentarnych w 2005 skutecznie ubiegała się o reelekcję w wyborach krajowych. W wyborach parlamentarnych w 2007 po raz trzeci została posłanką, kandydując z listy koalicji Lewica i Demokraci i otrzymując 25 193 głosy. Pełniła funkcję wiceprzewodniczącej Polsko-Tajwańskiego Zespołu Parlamentarnego[9]. Posiadała honorowe członkostwo w partii Racja Polskiej Lewicy[10].
W wyborach do Parlamentu Europejskiego w 2009 uzyskała mandat eurodeputowanej[11]. W Parlamencie Europejskim dołączyła do frakcji Postępowego Sojuszu Socjalistów i Demokratów[12]. Została także wybrana wiceprzewodniczącą komisji na rzecz przestrzegania świeckiej polityki i rozdziału kościoła od państwa w krajach Unii Europejskiej[13]. W grudniu 2011 bez powodzenia ubiegała się o przewodnictwo w SLD, została wówczas ponownie wiceprzewodniczącą partii; była nią do stycznia 2016.
W wyborach w 2014 bezskutecznie ubiegała się o europarlamentarną reelekcję[14]. W 2015 kandydowała natomiast bez powodzenia do Sejmu jako liderka gdańskiej listy wyborczej Zjednoczonej Lewicy[15]. W wyborach samorządowych w 2018 kandydowała bezskutecznie do sejmiku pomorskiego z listy koalicji SLD Lewica Razem[16].
W wyborach w 2019 wystartowała ponownie z listy SLD do Sejmu w okręgu gdyńskim, uzyskując 36 405 głosów i zdobywając mandat posła IX kadencji[17]. Została członkinią sejmowej Komisji Kultury i Środków Przekazu[18], wiceprzewodniczącą Parlamentarnego Zespołu ds. Równouprawnienia Społeczności LGBT [19] oraz Parlamentarnego Zespołu Praw Kobiet, współprzewodniczącą Parlamentarnego Zespołu Świeckie Państwo, a także członkinią Parlamentarnej Grupy Kobiet[18]. W grudniu 2021 odeszła z klubu parlamentarnego Lewicy, współtworząc Koło Parlamentarne Polskiej Partii Socjalistycznej[20]. Odeszła również z powstałej na bazie SLD Nowej Lewicy, przystępując do PPS[21], została wiceprzewodniczącą Rady Naczelnej PPS[22]. Została odwołana z tej funkcji w marcu 2023. W 2022 współtworzyła Stowarzyszenie Lewicy Demokratycznej[23]. W styczniu 2023 została przewodniczącą KP PPS[24], które w następnym miesiącu zostało przekształcone w Koło Parlamentarne Lewicy Demokratycznej[25]. W sierpniu 2023 zrezygnowała z członkostwa w PPS[26]. Ogłosiła zamiar kandydowania w wyborach w 2023 do Senatu w jednym z okręgów warszawskich; nie została jednak zarejestrowana z uwagi na niewystarczającą liczbę podpisów poparcia pod jej kandydaturą[27][28].
Działalność społeczna i medialna
edytuj
Działaczka Towarzystwa Opieki nad Zwierzętami. Przez dwie kadencje zasiadała w Krajowej Komisji Etycznej ds. Doświadczeń na Zwierzętach przy Komitecie Badań Naukowych[3].
W 2011 założyła i została prezeską Stowarzyszenia „Polka Potrafi”[29][30]. W 2013 założyła Fundację prof. Joanny Senyszyn[31].
W 2010 wraz z mężem Bolesławem Senyszynem wystąpiła w programie telewizyjnym On i ona. W 2012 zdubbingowała drugoplanową postać w jednym z odcinków polskojęzycznej wersji serialu Fineasz i Ferb[32]. Na przestrzeni lat występowała w Teatrze „Groteska” w Krakowie w Reality Shopka Show, corocznym satyrycznym spektaklu z udziałem polityków[33][34][35][36].
Poglądy
edytujOkreśla się jako feministka[37], ateistka[38] i osoba antyklerykalna. Uważa, że kobiety powinny dążyć do uzyskania niezależności, przede wszystkim w sferze ekonomicznej. W 2013 stwierdziła, że kobieta zależna finansowo od męża i rodziny nie może układać swojego życia tak, jak by chciała[39].
W 2016 powiedziała, że „kobieta ma prawo sama decydować o aborcji, ale przede wszystkim powinna być wyedukowana seksualnie, dzięki czemu częściej będzie zachodzić w planowane ciąże i mieć dostęp do taniej antykoncepcji. Takie zmiany mogłyby sprawić, że liczba aborcji w kraju zmniejszy się z obecnych 100 tys. do ok. 30 tys. rocznie. (…) Ponieważ wiadomo, że do 3. miesiąca ciąży płód nie ma zdolności do samodzielnego przetrwania poza organizmem matki, w związku z czym w większości cywilizowanych krajów do tego momentu można dokonywać aborcji”[40]. Wyraziła uznanie za odwagę dla Natalii Przybysz, która publicznie opowiedziała o swojej aborcji[41].
Życie prywatne
edytujJest córką Danuty i Ryszarda[43].
Jej mężem jest adwokat, a wcześniej sędzia[44], Bolesław Senyszyn[45]. Jest bezdzietna[46].
Publikacje
edytuj- Monografie
- Konsumpcja żywności w świetle potrzeb i uwarunkowań (Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego, 1992).
- Elementy teorii konsumpcji (wraz z Marianną Daszkowską; Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego, 1994).
- Potrzeby konsumpcyjne: wstęp do ekonomicznej teorii potrzeb (Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego, 1995).
- Redakcja prac zbiorowych
- Równouprawnienie kobiet (Wydawnictwo Akademii Morskiej, 2011).
- Prawa zwierząt (Stowarzyszenie „Polka Potrafi”, 2014).
- Zdeptana tęcza: o dyskryminacji społeczności LGBT (Stowarzyszenie „Polka Potrafi”, 2019).
Odznaczenia i wyróżnienia
edytujZostała odznaczona Złotym Krzyżem Zasługi (1994)[47] oraz Medalem Komisji Edukacji Narodowej[48].
W 2006 i 2009 wyróżniona „Lustrem Szkła Kontaktowego”, nagrodą widzów programu TVN24 Szkło kontaktowe. W 2018 otrzymała od Koalicji Ateistycznej tytuł „Ateisty Roku”[4].
Przypisy
edytuj- ↑ Magia najlepszych liceów. rp.pl, 12 stycznia 2011. [dostęp 2022-01-11].
- ↑ a b c Prof. dr hab. Joanna Senyszyn, [w:] baza „Ludzie nauki” portalu Nauka Polska (OPI PIB) [dostęp 2019-09-23].
- ↑ a b Joanna Senyszyn. gazetapodatnika.pl, 10 grudnia 2007. [dostęp 2014-05-19].
- ↑ a b Małgorzata I. Niemczyńska: Joanna Senyszyn: Zabrałam się do książki. Będzie inteligentna, dowcipna, interesująca, czyli taka jak ja!. wyborcza.pl, 9 kwietnia 2018. [dostęp 2019-09-24].
- ↑ Prof. Joanna Senyszyn kończy aktywność zawodową – podziękowanie. Wydział Zarządzania Uniwersytetu Gdańskiego, 17 czerwca 2019. [dostęp 2020-12-08].
- ↑ Ostatni wykład prof. Joanny Senyszyn. Wydział Nauk Społecznych Uniwersytetu Gdańskiego, 17 maja 2019. [dostęp 2020-12-08].
- ↑ Byli dziennikarze „Faktów i Mitów” tworzą tygodnik „Fakty po Mitach”. press.pl, 11 września 2020. [dostęp 2020-09-11].
- ↑ Nota biograficzna na stronie SLD. [dostęp 2015-10-25].
- ↑ Współpraca międzynarodowa Sejmu. Grupy bilateralne. Polsko-Tajwański Zespół Parlamentarny (VI kadencja). sejm.gov.pl. [dostęp 2014-05-19].
- ↑ Wywiad z naszym Przewodniczącym R. Dąbrowskim dla Onet.pl. racjapolskiejlewicy.org, 13 lipca 2011. [dostęp 2014-05-19].
- ↑ Serwis PKW – Wybory 2009. [dostęp 2015-10-25].
- ↑ Profil na stronie Parlamentu Europejskiego. [dostęp 2019-10-14].
- ↑ Senyszyn będzie walczyć o świecką politykę w Europie. wp.pl, 12 listopada 2009. [dostęp 2014-05-19].
- ↑ Serwis PKW – Wybory 2014. [dostęp 2015-10-25].
- ↑ Serwis PKW – Wybory 2015. [dostęp 2015-10-25].
- ↑ Serwis PKW – Wybory 2018. [dostęp 2019-05-09].
- ↑ Serwis PKW – Wybory 2019. [dostęp 2019-10-14].
- ↑ a b Strona sejmowa posła IX kadencji. [dostęp 2019-12-19].
- ↑ Jakub Chełmiński: LGBT, bezpieczeństwo pieszych i nordic walking – sprawdzamy, czym chcą się zajmować posłowie w nowym Sejmie. wyborcza.pl, 24 listopada 2019. [dostęp 2019-12-19].
- ↑ Pięcioro parlamentarzystów odchodzi z Lewicy i tworzy koło PPS. gazetaprawna.pl, 14 grudnia 2021. [dostęp 2021-12-14].
- ↑ Morawska-Stanecka, Konieczny, Kwiatkowski, Senyszyn i Rozenek odchodzą z Lewicy i tworzą koło PPS. wnp.pl, 14 grudnia 2021. [dostęp 2021-12-14].
- ↑ Organy statutowe i komitety. ppspl.eu. [dostęp 2022-04-03].
- ↑ Sebastian Przybył: Powstało Stowarzyszenie Lewicy Demokratycznej. Nazwa i skrót budzą kontrowersje. interia.pl, 3 czerwca 2022. [dostęp 2022-06-16].
- ↑ Piotr Śmiłowicz: Zmiany na czele koła parlamentarnego PPS. Senyszyn z nową funkcją. pap.pl, 12 stycznia 2023. [dostęp 2023-01-14].
- ↑ Powstało nowe Koło Lewicy Demokratycznej. wnp.pl, 6 lutego 2023. [dostęp 2023-02-06].
- ↑ Komunikat z posiedzenia PRN PPS ws. rezygnacji Joanny Senyszyn. ppspl.eu, 23 sierpnia 2023. [dostęp 2023-08-24].
- ↑ Marcin Kozłowski: Joanna Senyszyn nie wystartuje w wyborach. PKW odmówiła rejestracji. gazeta.pl, 8 września 2023. [dostęp 2023-09-09].
- ↑ Ryszarda Wojciechowska, Przez brak podpisów Joanna Senyszyn nie wystartuje jednak do Senatu? [online], zawszepomorze.pl, 8 września 2023 [dostęp 2023-09-09].
- ↑ Stowarzyszenia „Polka Potrafi”. rejestr.io. [dostęp 2023-11-17].
- ↑ Polka potrafi. senyszyn.eu. [dostęp 2019-12-19].
- ↑ Fundacja prof. Joanny Senyszyn (KRS: 0000465298). Krajowy Rejestr Sądowy. [dostęp 2023-11-17].
- ↑ Dorota Karaś: Joanna Senyszyn już nie skrzeczy. Podkłada głos w kreskówce Disneya!. wyborcza.pl, 15 grudnia 2012. [dostęp 2019-12-01].
- ↑ Renata Radłowska. Kraków. Reality Shopka Show w Grotesce. „Gazeta Wyborcza”. Kraków, 5 stycznia 2008. [dostęp 2020-12-27].
- ↑ Biedroń śpiewa o uczuciu do Hofmana, Senyszyn chce palić Senyszyn – 14. Reality Szopka Szoł. wprost.pl, 14 lutego 2014. [dostęp 2020-12-27].
- ↑ Politycy i przyjaciele w 15. Reality Shopka Show na scenie Teatru Groteska w Krakowie. onet.pl, 1 lutego 2015. [dostęp 2020-12-27].
- ↑ „Podsłuchani są wśród nas, nagrywani już nie raz”. Politycy na scenie. tvn24.pl, 1 lutego 2015. [dostęp 2020-12-27].
- ↑ Mam przycisk do zatrzymywania czasu. Nie widać?. gazeta.pl. [dostęp 2019-12-19].
- ↑ Maciej Sandecki: Ateistka Joanna Senyszyn: w święta świętuję, nie sprzątam i nie gotuję. wyborcza.pl, 25 grudnia 2016. [dostęp 2019-09-24].
- ↑ Prof. Joanna Senyszyn w 20m2 Łukasza. youtube.com, 9 lutego 2013. [dostęp 2019-12-19].
- ↑ Terlikowski szokuje. „Traktuje kobiety jak inkubatory”. fakt.pl, 31 marca 2016. [dostęp 2019-12-19].
- ↑ Senyszyn: Natalia Przybysz dokonała rzeczy wspaniałej!. telewizjarepublika.pl, 27 października 2016. [dostęp 2019-12-19].
- ↑ Senyszyn o homomałżeństwach w PE. queer.pl, 8 września 2010. [dostęp 2019-12-19].
- ↑ Dane osoby z wykazu osób publicznych. katalog.bip.ipn.gov.pl. [dostęp 2014-05-19].
- ↑ Tomasz Słomczyński: Bolesław Senyszyn: Skazywałem na śmierć. I nigdy tego nie żałowałem. dziennikbaltycki.pl, 9 kwietnia 2015. [dostęp 2019-12-30].
- ↑ Senyszyn pokazała męża w TV!. fakt.pl, 14 maja 2014. [dostęp 2014-05-19].
- ↑ Dlaczego Joanna Senyszyn nie ma dzieci? Prawda wyszła na jaw. se.pl, 1 lutego 2020. [dostęp 2021-06-18].
- ↑ M.P. z 1994 r. nr 61, poz. 537.
- ↑ Sylwetka kandydata: Joanna Senyszyn. rp.pl, 18 kwietnia 2014. [dostęp 2020-05-24].
Bibliografia
edytuj- Strona sejmowa posła IX kadencji. [dostęp 2021-12-22].
- Prof. dr hab. Joanna Senyszyn, [w:] baza „Ludzie nauki” portalu Nauka Polska (OPI PIB) [dostęp 2019-09-23].