Jerzy Sułek

polski dyplomata, politolog, urzędnik

Jerzy Bolesław Sułek (ur. 9 stycznia 1939 w Dąbrowie Górniczej[1][2]) – polski dyplomata, politolog i urzędnik państwowy, doktor habilitowany nauk humanistycznych, w 1997 podsekretarz stanu w Ministerstwie Obrony Narodowej, w latach 2001–2006 szef Fundacji „Polsko-Niemieckie Pojednanie”.

Jerzy Sułek
Data i miejsce urodzenia

9 stycznia 1939
Dąbrowa Górnicza

Zawód, zajęcie

dyplomata, politolog, urzędnik państwowy

Tytuł naukowy

doktor habilitowany nauk humanistycznych

Alma Mater

Szkoła Główna Służby Zagranicznej

Stanowisko

wiceminister obrony narodowej (1997), szef Fundacji „Polsko-Niemieckie Pojednanie” (2001–2006)

Pracodawca

MSZ (1961–1966, 1981–1997), PISM (1966–1981)

Partia

Polska Zjednoczona Partia Robotnicza

Rodzice

Bolesław, Janina

Odznaczenia
Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski Krzyż Komandorski I Klasy Odznaki Honorowej za Zasługi

Życiorys

edytuj

Syn Bolesława i Janiny. W 1958 wstąpił do Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej[2]. W 1961 ukończył Szkołę Główną Służby Zagranicznej[3]. Kształcił się też w Moskiewskim Państwowym Instytucie Stosunków Międzynarodowych[4]. Uzyskał stopień doktora na Wydziale Historyczno-Socjologicznym Wyższej Szkoły Nauk Społecznych przy KC PZPR (1967). Habilitował się w 1977 na Wydziale Nauk Społecznych Uniwersytetu Adama Mickiewicza w Poznaniu[2]. Specjalizował się w zakresie międzynarodowych stosunków politycznych, polityki zagranicznej RP i historii dyplomacji[5]. Autor około 350 publikacji naukowych, autor i współautor kilkunastu książek poświęconych stosunkom-polsko niemieckim i dyplomacji[1]. Wykładał m.in.: w Centralnej Szkole Partyjnej przy KC PZPR (1967–1971)[2], na Wydziale Studiów Międzynarodowych i Politologicznych Uniwersytetu Łódzkiego, na Uniwersytecie Warszawskim, w Szkole Głównej Gospodarstwa Wiejskiego oraz w Prywatnej Wyższej Szkole Businessu i Administracji. Został także profesorem nadzwyczajnym w Szkole Głównej Handlowej, Uczelni Techniczno-Handlowej im. Heleny Chodkowskiej w Warszawie oraz Wyższej Szkole Cła i Logistyki w Warszawie[5][6]. Nauczał również w szkołach wyższych w Bonn i Kolonii, a także był stypendystą Fundacji Alexandra von Humboldta[7].

Zawodowo w PRL i III RP działał jako dyplomata. W latach 1961–1966 i 1981–1997 zatrudniony w Ministerstwie Spraw Zagranicznych. W latach 1966–1981 pracował w Polskim Instytucie Spraw Międzynarodowych, gdzie pełnił funkcję I sekretarza Podstawowej Organizacji Partyjnej (1972–1974); w 1978 doszedł do stanowiska wicedyrektora[2]. Doradzał Wydziałowi Zagranicznemu KC PZPR[2] oraz rządom za czasów Edwarda Gierka, Mieczysława Rakowskiego i kolejnym gabinetom III RP[6]. Przez pewien czas pełnił służbę dyplomatyczną w Niemczech, od 1981 do 1985 pozostawał radcą ambasady w Kolonii, a od 1991 do 1997 szefem przedstawicielstwa bońskiej ambasady RP w Berlinie[8]. Na początku lat 90. kierował Departamentem Europy w MSZ[9]. Był m.in. przewodniczącym delegacji w negocjacjach dwóch traktatów z RFN: granicznego z 1990 i o dobrym sąsiedztwie z 1991, a także reprezentantem Polski przy Konferencji 2 4 dotyczącej zjednoczenia Niemiec[10]. Uważany jednego z głównych twórców polityki zagranicznej III RP wobec Niemiec, należał też do zespołu prowadzącego rokowania w sprawie wycofania wojsk sowieckich z Polski[11][12].

Od 4 lipca do 17 listopada 1997 pełnił funkcję podsekretarza stanu w Ministerstwie Obrony Narodowej. W październiku 2001 objął stanowisko szefa Fundacji „Polsko-Niemieckie Pojednanie”[13], odwołano go z tej funkcji 6 stycznia 2006 w związku z kontrowersjami dotyczącymi premii dla zarządu[14]. Jednocześnie od 2004 do 2006 pozostawał sekretarzem generalnym Polskiej Unii Ofiar Nazizmu. Kierował także Fundacją Współpracy Polsko-Niemieckiej i zasiadał w jej radzie, należał do inicjatorów Polsko-Niemieckiej Wymiany Młodzieży[6][15].

Występował jako komentator w różnych mediach i publicysta prasowy. Z okazji jego 70. urodzin wydano Na drodze do porozumienia i pojednania z Niemcami: wybór tekstów z lat 1989–2009 (2009)[6]. Odznaczony Krzyżem Komandorskim I Klasy za Zasługi dla Republiki Austrii (2004) oraz Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski w uznaniu wybitnych zasług w upamiętnianiu historii i prawdy o Obozie Koncentracyjnym w Oświęcimiu (2004)[16].

Przypisy

edytuj
  1. a b Sułek, Jerzy (1939–). Biblioteka Uniwersytetu Warszawskiego. [dostęp 2020-04-18].
  2. a b c d e f Dane osoby z katalogu kierowniczych stanowisk partyjnych i państwowych PRL [online], Biuletyn Informacji Publicznej Instytutu Pamięci Narodowej [dostęp 2021-11-20].
  3. Sułek na odszkodowania. Gazeta Wyborcza, 24 października 2001. [dostęp 2020-04-18].
  4. Joanna Mieszko-Wiórkiewicz: Potiomkinowscy profesorowie ozdobią konferencję. salon24.pl, 1 listopada 2010. [dostęp 2020-04-18].
  5. a b Dr hab. Jerzy Sułek, [w:] baza „Ludzie nauki” portalu Nauka Polska (OPI PIB) [dostęp 2020-04-18].
  6. a b c d Wiesław Klimczak: Przedmowa. W: Jerzy Sułek: Na drodze do porozumienia i pojednania z Niemcami. Wybór tekstów z lat 1989–2009. Elipsa, 2009, s. 10–17. ISBN 978-83-7151-850-8.
  7. Monika Sieradzka: Polski negocjator Traktatu: Prawa Polaków w Niemczech padły ofiarą wielkiej polityki. dw.com, 17 czerwca 2016. [dostęp 2020-04-18].
  8. Ludzie. „Wprost”, 6 stycznia 2002. [dostęp 2020-04-18].
  9. Leon Bójko: Ciągle po cichu. Gazeta Wyborcza, 26 lipca 1991. [dostęp 2020-04-18].
  10. Jerzy Sułek. Traktat Graniczny RP – RFN z 14 listopada 1990 roku jako ostateczne zamknięcie polsko-niemieckiego sporu o granicę po II wojnie światowej (ze wspomnień głównego negocjatora po 25 latach). „Niepodległość i Pamięć”. 24/1 (57), s. 103–127, 2017. ISSN 1427-1443. 
  11. Jerzy Domański: Profesjonalista z najwyższej półki. „Przegląd”, 25 kwietnia 2010. [dostęp 2020-04-18].
  12. Filip Gańczak: Próba dyplomacji. „Newsweek Polska”, 20 czerwca 2011. [dostęp 2020-04-18].
  13. Jerzy Sułek szefem Fundacji Polsko-Niemieckie Pojednanie. rmf24.pl, 24 października 2001. [dostęp 2020-04-18].
  14. Marcin Ogdowski: Koniec Pojednania?. „Przegląd”, 5 lutego 2006. [dostęp 2020-04-18].
  15. Rada FWPN. Fundacja Współpracy Polsko-Niemieckiej. [dostęp 2020-04-18]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-04-18)].
  16. M.P. z 2005 r. nr 16, poz. 265.

Linki zewnętrzne

edytuj