Jasienica (Police)
Jasienica (do 1945 niem. Jasenitz[3], po 1945 Jasienice[4]) – część miasta[5] i osiedle administracyjne Polic, położone w północnej części miasta przy drodze wojewódzkiej nr 114, ok. 17 km na północ od centrum Szczecina. Jasienica leży nad rzeką Gunicą.
osiedle Polic | |
Jasienica (Police), ul. Piastów | |
Państwo | |
---|---|
Województwo | |
Powiat | |
Gmina | |
Miasto | |
Data założenia |
XII wiek |
W granicach Polic |
1 stycznia 1973[1] |
SIMC |
0979478 |
Zarządzający |
Mirosława Butryn[2] |
Populacja (1990) • liczba ludności |
|
Strefa numeracyjna |
91 |
Kod pocztowy |
72-015 |
Tablice rejestracyjne |
ZPL |
Położenie na mapie Polic | |
53°35′41″N 14°32′14″E/53,863722 14,537222 | |
Strona internetowa |
Położenie
edytujJasienica leży nad Gunicą w pobliżu jej ujścia do Odry (Roztoki Odrzańskiej). W rejonie Jasienicy płynie rzeka Jasienica.
Jasienica od południa przylega do Zakładów Chemicznych Police.
W granicach osiedla administracyjnego Jasienicy leży także Duchowo położone po drugiej stronie Gunicy oraz teren dawnych wsi Kołpin i Kuźnica należący do Zakładów Chemicznych Police[6].
Jasienica została włączona do Polic w 1973 roku.
Historia
edytujWieś o przypuszczalnie IX – XII-wiecznym rodowodzie (wieś rycerska), związana z istnieniem tu klasztoru augustianów. Ok. 1330 roku została przekazana pod opiekę zakonnikom z Tatyni, co potwierdzono aktami Barnima III. Na przełomie XIV-XV wieków klasztor i wieś została złupiona przez rabusiów a zakonnicy popadli w chaos organizacyjny i obyczajowy.
W połowie XVIII w. na gruntach przyległych do wsi Jasienica założono dwie wsie: Niekłończycę i Uniemyśl oraz kolonię nazwaną Nowym Dębostrowem (dziś wieś Dębostrów).
W 1898 do ówczesnej wsi doprowadzono linię kolejową ze Szczecina, przedłużoną 12 lat później do Trzebieży. We wsi istniała stacja Jasienica, od 2002 roku linia pasażerska została zamknięta.
W latach II wojny światowej istniał tu niemiecki obóz pracy niewolniczej Lager Kreideberg Jasenitz, w którym z odpadów poprodukcyjnych wydobywano kredę. W czasie II wojny światowej wieś częściowo zniszczona, została zajęta 27 kwietnia 1945 r. przez wojska radzieckie (2 Front Białoruski – 2 Armia Uderzeniowa) a we wrześniu 1946 r. została przekazana administracji polskiej po likwidacji tzw. Enklawy Polickiej.
Jasienica do 1939 r. znajdowała się w powiecie Randow (rejencja szczecińska), w okresie II wojny światowej podlegała pod powiat Ueckermünde. W latach 1945–1954 miejscowość była siedzibą gminy Jasienica. W latach 1954–1972 wieś należała i była siedzibą władz gromady Jasienica. W 1973 roku Jasienica została włączona do miasta Police.
W 2. połowie XX w. mieszkały tu rodziny trudniące się rolnictwem, leśnictwem oraz pracowników pobliskich Polic (ZCh „Police”) i Szczecina. W 1973 roku Jasienicę włączono w granice administracyjne miasta Police.
- 1815 - 1866: Związek Niemiecki, Królestwo Prus, prowincja Pomorze, rejencja szczecińska, powiat Randow
- 1866 - 1871: Związek Północnoniemiecki, Królestwo Prus, prowincja Pomorze, rejencja szczecińska, powiat Randow
- 1871 - 1918: Cesarstwo Niemieckie, Królestwo Prus, prowincja Pomorze, rejencja szczecińska, powiat Randow
- 1919 - 1933: Rzesza Niemiecka (Republika Weimarska), kraj związkowy Prusy, prowincja Pomorze, rejencja szczecińska, powiat Randow
- 1933 - 1945: III Rzesza, prowincja Pomorze, rejencja szczecińska, powiat Randow (do 1939), powiat Uckermünde
- 1945 - 1946: Enklawa Policka – obszar podległy Armii Czerwonej
- 1946 - 1952: Rzeczpospolita Polska (Polska Ludowa), województwo szczecińskie, powiat szczeciński, gmina Jasienica
- 1953 - 1973: Polska Rzeczpospolita Ludowa, województwo szczecińskie, powiat szczeciński, gmina Jasienica (do 1954), miasto Police (od 1973)
Zabytki Jasienicy
edytuj- Gotycki kościół św. św. Apostołów Piotra i Pawła z XIV w. (przebudowany w 1725 r.)
- Ruiny gotyckiego klasztoru augustianów z XIV w., gdzie co rok, pod koniec sierpnia, odbywa się Jarmark Augustiański
Główne ulice
edytuj- Ulica Piastów
- Ulica Dworcowa
- Ulica Jasienicka
Komunikacja i turystyka
edytuj- 114 – w Jasienicy prowadzi:
- na południe do dzielnic: Nowe Miasto i Stare Miasto oraz wsi Tanowo a dalej już DW115 do Dobieszczyna i Szczecina,
- na północ do wsi Trzebież i miasta Nowe Warpno;
- Linie autobusowe: SPPK 101, 109, 111, LS (linia samorządowa). Przeczytaj artykuł „Komunikacja autobusowa w Szczecinie”.
- Urząd pocztowy Police-3 (kod 72-015) przy ul. Piastów.
- Szlaki Puszczy Wkrzańskiej, m.in. Szlak „Puszcza Wkrzańska”
Osoby
edytuj- Ludwig Giesebrecht (1792-1873) – historyk, filozof, pedagog i poeta pruski, w latach 1866-1873 mieszkał w Jasienicy, gdzie został pochowany.
- Modrow Hans – niemiecki polityk, ostatni komunistyczny premier NRD (od 13 listopada 1989 do marca 1990), urodził się 27 stycznia 1928 roku w Jasenitz – obecnej Jasienicy.
Zobacz też
edytujPrzypisy
edytuj- ↑ Dz.U. z 1972 r. nr 50, poz. 327
- ↑ Wykaz osiedli gminy Police
- ↑ Rozporządzenie Ministrów: Administracji Publicznej i Ziem Odzyskanych z dnia 12 listopada 1946 r. o przywróceniu i ustaleniu urzędowych nazw miejscowości (M.P. z 1946 r. nr 142, poz. 262)
- ↑ Terebucha, Eugeniusz Port szczeciński w: Szczecin miasto-port-okolice, Polskie Towarzystwo Geograficzne w Szczecinie, Święto Morza 1947
- ↑ Jasienica. [w:] Krajowy Rejestr Urzędowy Podziału Terytorialnego Kraju [on-line]. Główny Urząd Statystyczny. [dostęp 2010-08-30].
- ↑ Gaweł W. Gmina Police. Szczecin: PROMOCJA Agencja Wydawniczo-Reklamowa, 1997. ISBN 83-9064801-6.
- ↑ Encyklopedia Szczecina, Suplement 1, Szczecin 2003, ISBN 83-7241-272-3
- ↑ Provinz Pommern 1845, s.1 (de); Provinz Pommern 1849, Neuster Zeitungs Atlas, J. Meyer, 1855, s. 1. (de); Preussische Provinz Pommern 1:600000, Geographisches Institut, Heinrich Kiepert, Weimar 1856 s. 1 (de); Karte der historischen preussischen Provinz Pommern 1905 1:600000, Deutsches Verlaghaus Bong & Co, Berlin 1905, s.1 (de)
Bibliografia
edytuj- Kalita-Skwirzyńska Kazimiera, red. Łazowski Andrzej i Opęchowski Mirosław, Jasienica (seria czas przestrzeń tożsamość), Szczecin 2003;
- Matura Jan, Historia Polic od czasów najstarszego osadnictwa do II wojny światowej, Police 2002.
Linki zewnętrzne
edytuj- Ruiny klasztoru. mapa.policki.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2009-01-19)].
- Kościół w Policach-Jasienicy. mapa.policki.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2009-01-22)].