Irena Jurgielewiczowa

Irena Jurgielewiczowa
Imię i nazwisko	Irena Jurgielewicz z d. Drozdowicz
Data i miejsce urodzenia	13 stycznia 1903 ; Działoszyn
Data i miejsce śmierci	25 maja 2003 ; Warszawa
Narodowość	polska
Język	polski
Alma Mater	Uniwersytet Warszawski
Dziedzina sztuki	powieść
	Ważne dzieła
	Ten obcy; Inna?;
	Odznaczenia
	Multimedia w Wikimedia Commons
	Cytaty w Wikicytatach

Irena Jurgielewiczowa, właśc. Irena Jurgielewicz z domu Drozdowicz (ur. 13 stycznia 1903 w Działoszynie koło Wielunia, zm. 25 maja 2003 w Warszawie)^[1] – powieściopisarka, pedagog, autorka wielu książek dla młodzieży oraz wykładowczyni akademicka.

Życiorys

Ukończyła filologię polską na Uniwersytecie Warszawskim. W 1928 uzyskała stopień doktora za rozprawę Technika powieści Stefana Żeromskiego. Studiowała także pedagogikę na Wolnej Wszechnicy Polskiej (WWP). Pracę zawodową rozpoczęła jako nauczycielka. W latach 1928–1935 pracowała w Sekcji Oświaty Dorosłych m.st. Warszawy^[2]. W latach 1934–1939 wykładowca w WWP^[2]. Debiutowała w 1933 na łamach czasopisma „Wiedza i Życie” jako eseistka.

W okresie okupacji brała udział w tajnym nauczaniu uniwersyteckim. Była porucznikiem Armii Krajowej ps. Isia^[3]. W czasie powstania warszawskiego przebywała w Oddziale V Komendy Głównej AK w Śródmieściu^[3]. Po powstaniu przebywała w obozie jenieckim Stalag IV B^[3]. Do kraju wróciła w 1946.

W latach 1946–1950 prowadziła wykłady z teorii oświaty dorosłych na Uniwersytecie Warszawskim^[2]. W latach 1950–1954 była kierownikiem literackim Państwowego Teatru Nowej Warszawy^[2]. Była członkiem Stowarzyszenia Pisarzy Polskich.

Początkowo pisała utwory dla dzieci młodszych – Historia o czterech warszawskich pstroczkach (1948) to jej debiutancka książka. Potem ukazały się m.in.: O chłopcu, który szukał domu (1957), Kajtek, warszawski szpak (1958), Jak jeden malarz chciał namalować szczęśliwego motyla (1960).

Wielką popularność wśród czytelników i uznanie krytyki zyskały psychologiczne powieści dla młodzieży, takie jak: Niespokojne godziny (1964), Wszystko inaczej (1968), Inna? (1975), Ważne i nieważne (1971), a przede wszystkim Ten obcy (1961). Książka ta została umieszczona w 1964 na Liście Honorowej IBBY i została przetłumaczona na wiele języków.

Jej autobiografia Byłam, byliśmy znalazła się w finale Nagrody Literackiej Nike 1998^[4].

Laureatka Orderu Uśmiechu.

Została pochowana na Starych Powązkach w Warszawie (kwatera 139-3-12)^[5]^[6].

Życie prywatne

Była żoną malarza Mieczysława Jurgielewicza^[2].

Twórczość

1948: Historia o czterech warszawskich pstroczkach
1948: Warszawa-serce Polski
1949: Literatura najłatwiejsza
1950: Wiewiórcza mama
1951: Osiem lalek i jeden miś (sztuka)
1954: KETSIS, Lubiński szczur
1957: O chłopcu, który szukał domu
1958: Kajtek, warszawski szpak
1960: Jak jeden malarz chciał namalować szczęśliwego motyla
1961: Ten obcy (powieść)
1963: Rozbita szyba (opowiadanie)
1964: Niespokojne godziny
1966: Tort orzechowy (opowiadanie)
1968: Wszystko inaczej (powieść obyczajowa)
1969: Niebezpieczna przygoda (opowiadanie)
1971: Ważne i nieważne
1975: Inna? (dalszy ciąg książki Ten obcy; na podstawie tej powieści zrealizowano film)
1982: Strategia czekania ISBN 83-06-00818-9
1997: Byłam, byliśmy : Wspomnienia ISBN 83-86129-92-1

Upamiętnienie

Tablica pamiątkowa na budynku przy ul. Sarbiewskiego 2 (od strony parku im. Żołnierzy Żywiciela) na warszawskim Żoliborzu, w którym w latach 1947–2003 mieszkała pisarka^[7].

Przypisy

↑ Zmarła Irena Jurgielewiczowa, pisarka, autorka książek dla dzieci i młodzieży
↑ ^a ^b ^c ^d ^e Encyklopedia Warszawy. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1994, s. 300. ISBN 83-01-08836-2.
↑ ^a ^b ^c Piotr Rozwadowski (red. nauk.): Wielka Ilustrowana Encyklopedia Powstania Warszawskiego. Tom 5.. Warszawa: Dom Wydawniczy Bellona i Fundacja „Warszawa Walczy 1939–1945”, 2002, s. 264. ISBN 83-11-09579-5.
↑ Nike 1998. nike.org.pl. [dostęp 2005-07-06].
↑ Cmentarz Stare Powązki: MIECZYSŁAW JURGIELEWICZ, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [dostęp 2020-02-15] .
↑ Bogna, MOJE CMENTARZE ...: Irena Jurgielewiczowa i Mieczysław Jurgielewicz [online], MOJE CMENTARZE ..., 1 listopada 2015 [dostęp 2018-09-15] [zarchiwizowane z adresu 2018-09-15] .
↑ Tomasz Pawłowski, Jarosław Zieliński: Żoliborz. Przewodnik historyczny. Warszawa: Wydawnictwo Rosner & Wspólnicy, 2008, s. 414. ISBN 978-83-60336-27-4.

[1] Zmarła Irena Jurgielewiczowa, pisarka, autorka książek dla dzieci i młodzieży

[Encyklopedia-2] Encyklopedia Warszawy. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1994, s. 300. ISBN 83-01-08836-2.

[Rozwadowski-3] Piotr Rozwadowski (red. nauk.): Wielka Ilustrowana Encyklopedia Powstania Warszawskiego. Tom 5.. Warszawa: Dom Wydawniczy Bellona i Fundacja „Warszawa Walczy 1939–1945”, 2002, s. 264. ISBN 83-11-09579-5.

[4] Nike 1998. nike.org.pl. [dostęp 2005-07-06].

[5] Cmentarz Stare Powązki: MIECZYSŁAW JURGIELEWICZ, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [dostęp 2020-02-15] .

[6] Bogna, MOJE CMENTARZE ...: Irena Jurgielewiczowa i Mieczysław Jurgielewicz [online], MOJE CMENTARZE ..., 1 listopada 2015 [dostęp 2018-09-15] [zarchiwizowane z adresu 2018-09-15] .

[7] Tomasz Pawłowski, Jarosław Zieliński: Żoliborz. Przewodnik historyczny. Warszawa: Wydawnictwo Rosner & Wspólnicy, 2008, s. 414. ISBN 978-83-60336-27-4.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]