Hifalozaur (Hyphalosaurus) – rodzaj wymarłego gada z rzędu Choristodera, należący do rodziny Hyphalosauridae.

Hifalozaur
Hyphalosaurus
Gao et al., 1999
Okres istnienia: 126–123 mln lat temu
126/123
126/123
Ilustracja
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

zauropsydy

Podgromada

diapsydy

Infragromada

archozauromorfy

Rząd

Choristodera

Rodzina

Hyphalosauridae

Rodzaj

hifalozaur

Gatunki
  • H. lingyuanensis Gao et al., 1999 (typowy)
  • H. baitaigouensis Ji et al., 2004

Żył we wczesnej kredzie (126–123 mln lat temu) na terenach obecnej wschodniej Azji. Jego skamieniałości odkryto w Chinach (prowincja Liaoning, okolice miasta Lingyuan) i środkowej Japonii[1].

Gatunek typowy rodzaju został opisany w styczniu 1999 roku równolegle przez Li Jianjuna i współpracowników z Muzeum Historii Naturalnej w Pekinie (nazwany przez nich Sinohydrosaurus lingyuanensis) oraz przez Gao Keqina i innych z Instytutu Paleontologii Kręgowców i Paleoantropologii w Pekinie (jako Hyphalosaurus lingyuanensis). Holotypem obu tych gatunków jest jednak ten sam szkielet, w związku z czym są one synonimiczne. W 2001 roku jako obowiązującą nazwę rodzajową wybrano Hyphalosaurus[2]. W 2004 roku opisano drugi gatunek, H. baitaigouensis, różniący się od typowego przede wszystkim inną liczbą kręgów szyjnych, wynoszącą 24, podczas gdy u H. lingyuanensis – 19[1].

Znane są tysiące osobników Hyphalosaurus. Długość ciała największych z nich wynosiła ok. 1,1 m. Hifalozaur był zwierzęciem przystosowanym do wodnego trybu życia. Budową ciała przypominał plezjozaury i notozaury – podobieństwo to było jednak wynikiem konwergencji i nie odzwierciedlało pokrewieństwa; hifalozaur należał do grupy Choristodera, być może był blisko spokrewniony z Monjurosuchidae[1]. Hyphalosaurus był prawdopodobnie zwierzęciem żyworodnym[3]; przed narodzinami młode rozwijały się w jajach o miękkich skorupkach w ciele matki[4].

W 2007 roku opisano szczątki dwugłowego hifalozaura. Anomalia ta była spowodowana rozszczepieniem kręgosłupa. Jest to najstarszy znany nauce przykład wielogłowego zwierzęcia[5].

Galeria

edytuj

Przypisy

edytuj
  1. a b c Gao Keqin, Daniel T. Ksepka. Osteology and taxonomic revision of Hyphalosaurus (Diapsida: Choristodera) from the Lower Cretaceous of Liaoning, China. „Journal of Anatomy”. 212 (6), s. 747–768, 2008. DOI: 10.1111/j.1469-7580.2008.00907.x. (ang.). 
  2. Joshua B. Smith, Jerald D. Harris. A taxonomic problem concerning two diapsid genera from the Lower Yixian Formation of Liaoning Province, northeastern China. „Journal of Vertebrate Paleontology”. 21 (2), s. 389–391, 2001. DOI: 10.1671/0272-4634(2001)021[0389:ATPCTD]2.0.CO;2. (ang.). 
  3. Ji Qiang, Wu Xiaochun, Cheng Yennien. Cretaceous choristoderan reptiles gave birth to live young. „Naturwissenschaften”. 97 (4), s. 423–428, 2010. DOI: 10.1007/s00114-010-0654-2. (ang.). 
  4. Hou Lianhai, Li Pipeng, Daniel T. Ksepka, Gao Keqin, Mark A. Norell. Implications of flexible-shelled eggs in a Cretaceous choristoderan reptile. „Proceedings of the Royal Society B”. 277 (1685), s. 1235–1239, 2010. DOI: 10.1098/rspb.2009.2035. (ang.). 
  5. Eric Buffetaut, Li Jianjun, Tong Hayian, He Zhang. A two-headed reptile from the Cretaceous of China. „Biology Letters”. 3 (1), s. 80–81, 2007. DOI: 10.1098/rsbl.2006.0580. (ang.).