Hemistych, także półwiersz (gr. hemi ‘pół’ i stíchos ‘wers’) – fragment wersu.

W metryce antycznej pojęcie definiujące fragment wersu wyznaczony przez cezurę, która przecina stopę wierszową.

W poezji nowożytnej określa się w ten sposób połowę wersu wyodrębnioną przez średniówkę[1]. Wers podzielony średniówką składa się z dwóch hemistychów, najczęściej równej długości, zwanych także członem przedśredniówkowym i członem pośredniówkowym[2].

Wyraźny podział na hemistychy występował w aliterowanym wierszu staroangielskim[3]. Także w wierszach starogermańskich często jedno (lub dwa słowa) z pierwszego półwiersza aliterowało z jednym słowem z drugiego półwiersza. Oba hemistychy miały po dwa akcenty[4].

Przypisy

edytuj
  1. Jacek Baluch, Piotr Gierowski: Czesko-polski słownik terminów literackich. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, 2016, s. 148. ISBN 978-83-233-4066-9.
  2. Słownik terminów literackich, red. Janusz Sławiński, Zakład Narodowy imienia Ossolińskich, Wrocław-Warszawa-Kraków-Gdańsk-Łódź 1988, s. 519.
  3. Monika Opalińska, To the rhythm of poetry. A study of late Old English metrical prayers, Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa 2014, s. 34-36.
  4. Jerzy Kuryłowicz, Podstawy językowe metryki starogermańskiej, „Biuletyn Polskiego Towarzystwa Językoznawczego”, 30/1972, s. 3-16.