Helvella cupuliformis

*Helvella cupuliformis*
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	grzyby
Typ	workowce
Klasa	kustrzebniaki
Rząd	kustrzebkowce
Rodzina	piestrzycowate
Rodzaj	piestrzyca
Gatunek	Helvella cupuliformis
	Nazwa systematyczna
	Helvella cupuliformis Dissing & Nannf.; Svensk bot. Tidskr. 60: 326 (1966)
	Multimedia w Wikimedia Commons

Helvella cupuliformis Dissing & Nannf. – gatunek grzybów z rodziny piestrzycowatych (Helvellaceae)^[1].

Systematyka i nazewnictwo

Pozycja w klasyfikacji: Helvella, Helvellaceae, Pezizales, Pezizomycetidae, Pezizomycetes, Pezizomycotina, Ascomycota, Fungi (według Index Fungorum)^[1].

Synonimy:

Cyathipodia cupuliformis (Dissing & Nannf.) J. Breitenb. & F. Kränzl. 1981
Helvella cupuliformis var. badia Häffner 1987
Helvella cupuliformis var. crassa W.Y. Zhuang 2004
Helvella cupuliformis Dissing & Nannf. 1966 var. cupuliformis^[2].

Holotyp: UPS, Fungi Exs. Suec. 3264^[1].

Po raz pierwszy gatunek ten wyodrębniono w 1966 r. w Szwecji^[1].

Morfologia

Kapelusz

O średnicy 0,5–3,5 cm, kształtem przypominający filiżankę lub dysk, czasami starsze okazy są całkiem płaskie. Powierzchnia górna gładka, o barwie słabo lub silnie szarobrązowej. Powierzchnia dolna zazwyczaj biaława, czasami blado szarobrązowa i gęsto pokryta drobnymi wyrostkami^[3].

Trzon

Wysokość 2–30 mm długości (w stanie dojrzałym zazwyczaj jest krótszy), średnica 2–8 mm, kształt mniej więcej walcowaty, czasami ze szczelinami przy podstawie. Jest podobnie jak dolna strona kapelusza gęsto i drobno pokryty wyrostkami, ale starsze okazy bywają łyse^[3]

Cechy mikroskopowe

Zarodniki o rozmiarach 16–21 × 11–13 μm, elipsoidalne, gładkie. W świeżych znajduje się jedna gutula. Wstawki o brązowawej i ziarnistej zawartości, kształcie cylindrycznym do prawie maczugowatego i szerokości 4–8 μm. Powierzchniowe strzępki są różnie ubarwione; od bezbarwnych do brązowawych (z pigmentem wewnątrz komórek). Często są septowane. Komórki końcowe są jajowate^[3].

Gatunki podobne

Podobna jest piestrzyca popielata (Helvella macropus), ale ma ciemniejszy i zazwyczaj dłuższy trzon, odróżnia się także budową zarodników – są one elipsoidalne, a nie wrzecionowate^[3].

Występowanie i siedlisko

W Ameryce Północnej jest szeroko rozprzestrzeniona^[3], w Europie również; występuje od Hiszpanii po około 66° stopień szerokości geograficznej na Półwyspie Skandynawskim. Zanotowano występowanie tego gatunku także w Indiach i Chinach^[4]. W Polsce po raz pierwszy występowanie tego gatunku podali M.A Chmiel i A. Ronikier w 2007 r.^[5]

Grzyb naziemny, prawdopodobnie mykoryzowy. Rośnie samotnie lub gromadnie na ziemi lub w mchu pod drzewami liściastymi (zwłaszcza dębami). Pojawia się od wczesnego lata do jesieni^[3].

Przypisy

↑ ^a ^b ^c ^d Index Fungorum [online] [dostęp 2017-12-21] (ang.).
↑ Species Fungorum [online] [dostęp 2017-12-21] (ang.).
↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f MichaelM. Kuo MichaelM., Helvella cupuliformis [online], Mushroom Expert [dostęp 2017-12-21] .
↑ Występowanie Helvella cupuliformis na świecie (mapa). Discover Life Maps. [dostęp 2016-01-10].
↑ M.A.M.A. Chmiel M.A.M.A., A.A. Ronikier A.A., Materiały do znajomości Ascomycetes Tatr, „Fragm. Flor. Geobot. Polonica”, 14 (1), 2007, s. 183–194 .

[if-1] Index Fungorum [online] [dostęp 2017-12-21] (ang.).

[sf-2] Species Fungorum [online] [dostęp 2017-12-21] (ang.).

[mush-3] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f MichaelM. Kuo MichaelM., Helvella cupuliformis [online], Mushroom Expert [dostęp 2017-12-21] .

[disc-4] Występowanie Helvella cupuliformis na świecie (mapa). Discover Life Maps. [dostęp 2016-01-10].

[ron-5] M.A.M.A. Chmiel M.A.M.A., A.A. Ronikier A.A., Materiały do znajomości Ascomycetes Tatr, „Fragm. Flor. Geobot. Polonica”, 14 (1), 2007, s. 183–194 .

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]