Harrison Schmitt

amerykański astronauta, geolog

Harrison Hagan „Jack” Schmitt (ur. 3 lipca 1935 w Santa Rita) – amerykański geolog, astronauta, senator w latach 1977–1983. Dwunasty człowiek, który stanął na powierzchni Księżyca i jednocześnie przedostatni (stan na grudzień 2024), który chodził po Srebrnym Globie.

Harrison Hagan Schmitt
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

3 lipca 1935
Santa Rita (Nowy Meksyk)

Senator USA ze stanu Nowy Meksyk
Okres

od 3 stycznia 1977
do 3 stycznia 1983

Przynależność polityczna

Partia Republikańska

Poprzednik

Joseph Montoya

Następca

Jeff Bingaman

Odznaczenia
NASA Distinguished Public Service Medal Medal NASA za Wybitną Służbę Narodowy Order Lwa
Harrison Schmitt w rozmowie z Alanem Shepardem przed startem do lotu
Apollo 17
Harrison Schmitt na pokładzie modułu księżycowego
Harrison Schmitt pobiera próbki skał księżycowych
Eugene Cernan i Harrison Schmitt na pokładzie statku Apollo 17 po zakończonej wyprawie na Księżyc

Wykształcenie

edytuj

W Silver City w Nowym Meksyku ukończył Western High School.

  • 1957: został absolwentem California Institute of Technology i uzyskał licencjat z zakresu nauk ścisłych
  • 1957–1958: studiował geologię na Uniwersytecie w Oslo (Universitetet i Oslo). W tym samym czasie równolegle pracował w norweskiej placówce rządowej ds. badań geologicznych
  • 1964: otrzymał doktorat z zakresu geologii na Uniwersytecie Harvarda. Po obronie pracy doktorskiej pracował w United States Geological Survey
  • od 1964: brał udział w tworzeniu mapy powierzchni Księżyca, pracując w Geological Survey's Astrogeology Center z siedzibą w Flagstaff w Arizonie

Kariera astronauty

edytuj
  • 29 czerwca 1965: dostał się do czwartej grupy astronautów NASA (NASA 4). W jej skład weszło sześciu naukowców
  • 29 lipca 1965: rozpoczął szkolenie lotnicze na samolocie T-38 w bazie lotniczej Williams w Arizonie. Szkolenie zakończył w 1966, otrzymując uprawnienia do pilotowania samolotów odrzutowych. W sumie jako pilot wylatał ponad 2100 godzin, z czego 1600 na samolotach z napędem odrzutowym
  • pracując w NASA, zajmował się m.in. wyborem miejsc dla załogowych wypraw księżycowych, przygotowywaniem map Księżyca oraz analizą wyników załogowych misji księżycowych
  • 1969: podczas historycznego lotu statku kosmicznego Apollo 11 był jednym z operatorów łączności (CapCom) w ośrodku kierowania lotem w Houston. Został członkiem załogi rezerwowej statku Apollo 15 (jako pilot modułu księżycowego) oraz w tym samym charakterze wszedł w skład załogi podstawowej lotu Apollo 18.
  • wrzesień 1970: wyprawa Apollo 18 zostaje skreślona z programu załogowych lotów księżycowych
  • 1971: w czasie misji statku kosmicznego Apollo 15 ponownie był jednym z operatorów łączności (CapCom) w ośrodku kierowania lotem w Houston
  • sierpień 1971: zostaje włączony w skład załogi podstawowej przewidzianej do ostatniej załogowej misji księżycowej – Apollo 17. Zastąpił w niej astronautę Joe Engle’a
  • 7–19 grudnia 1972: wziął udział w locie statku kosmicznego Apollo 17
  • po zakończeniu programu księżycowego pełnił w NASA różne funkcje. Był m.in. szefem grupy astronautów-naukowców oraz doradcą administratora NASA ds. programu energetycznego
  • sierpień 1975: opuścił korpus astronautów NASA

Apollo 17

edytuj

7 grudnia 1972 wystartował do ostatniej misji księżycowej w ramach programu Apollo na pokładzie statku kosmicznego Apollo 17. Dowódcą misji był Eugene Cernan, pilotem modułu dowodzenia „America” – Ronald Evans, a Schmitt – pilotem modułu księżycowego „Challenger”. 10 grudnia astronauci osiągnęli orbitę Księżyca. Dzień później, 11 grudnia Schmitt i Cernan wylądowali w rejonie gór Taurus i krateru Littrow.

Schmitt jako geolog z wykształcenia znalazł się w składzie podstawowej załogi Apollo 17 ze względu na fakt rezygnacji z powodów finansowych kolejnych misji księżycowych, w tym lotu Apollo 18, w którym pierwotnie miał brać udział. Wyprawa Apollo 17 stanowiła dla NASA ostatnią szansę, żeby na Księżycu znalazł się naukowiec.

Cernan i Schmitt trzykrotnie wychodzili na powierzchnię Księżyca. Wszystkie wyjścia trwały w sumie ponad 22 godziny. Do poruszania się używali pojazdu księżycowego LRV. Na Ziemię zabrali około 110,52 kg próbek skał księżycowych. 14 grudnia astronauci powrócili na pokład modułu dowodzenia, w którym przez trzy dni czekał na nich Ronald Evans.

19 grudnia 1972 kapsuła statku Apollo 17 wodowała na Oceanie Spokojnym. Następnie astronautów przyjął na pokład okręt ratowniczy – lotniskowiec USS „Ticonderoga”.

Po opuszczeniu NASA

edytuj
  • listopad 1976: zostaje senatorem republikańskim ze stanu Nowy Meksyk.
  • styczeń 1977 – styczeń 1983: kadencja senatorska, przez ostatnie dwa lata pracował w podkomitecie ds. nauki, technologii i przestrzeni kosmicznej (Science, Technology and Space Subcommittee)
  • 1982: ponownie startował w wyborach do senatu, ale uległ kontrkandydatowi z Partii Demokratycznej; po zakończeniu kariery politycznej zajął się doradztwem w zakresie biznesu, geologii i badań kosmicznych
  • 1994: został profesorem Wydziału Budowy Maszyn na Uniwersytecie Wisconsin w Madison

Obecnie mieszka w Silver City w Nowym Meksyku.

W 2015 roku gościł w Polsce jako juror i gość specjalny międzynarodowych zawodów robotycznych European Rover Challenge.

Działalność akademicka

edytuj

Schmitt jest autorem licznych książek, artykułów i wykładów zarówno z dziedziny geologii, jak również dotyczących jego pracy na powierzchni Księżyca podczas misji Apollo 17. Często prowadzi wykłady w różnych uniwersytetach i centrach naukowych Stanów Zjednoczonych.

Jest sceptykiem globalnego ocieplenia[1]. W listopadzie 2008 w liście, w którym ogłosił rezygnację z członkostwa w The Planetary Society skrytykował opinię stowarzyszenia na temat zmian klimatu. Stwierdził, iż „śmieszne jest mówienie o 'konsensusie', że człowiek spowodował globalne ocieplenie, kiedy ludzkie doświadczenie, dane geologiczne i historia, i obecne ochłodzenie przemawiają inaczej”[2].

Odznaczenia i nagrody

edytuj
 
Harrison H. Schmitt (aut. NASA)

Dane lotu

edytuj
Lot kosmiczny, w którym uczestniczył Harrison H. Schmitt
Data startu Data lądowania Statek kosmiczny Funkcja Czas trwania
7 grudnia 1972 19 grudnia 1972 Apollo 17 Pilot modułu księżycowego 12 dni 13 godz. 51 min i 59 sek.
Łączny czas spędzony w kosmosie – 12 dni 13 godzin 51 minut i 59 sekund

Zobacz też

edytuj

Przypisy

edytuj

Linki zewnętrzne

edytuj