Goraj (gmina)

Goraj
	gmina miejsko-wiejska
	; Urząd Miasta i Gminy Goraj
Herb	Flaga
Państwo	Polska
Województwo	lubelskie
Powiat	biłgorajski
TERC	0602063
Siedziba	Goraj
Burmistrz	Antoni Łukasik (2014)
Powierzchnia	67,87 km²
Populacja (30.06.2016); • liczba ludności	; 4180
• gęstość	61,6 os./km²
Nr kierunkowy	84
Kod pocztowy	23-450
Tablice rejestracyjne	LBL
	Adres urzędu:ul. Bednarska 1; 23-450 Goraj
Szczegółowy podział administracyjny
Liczba sołectw	12
Liczba miejscowości	15
	Położenie na mapie województwa;
	50°43′00″N 22°39′00″E/50,716667 22,650000
	Multimedia w Wikimedia Commons
	Strona internetowa
	Biuletyn Informacji Publicznej

Goraj – gmina miejsko-wiejska w województwie lubelskim, w północnej części powiatu biłgorajskiego.

Siedziba gminy to miasto Goraj.

Według danych z 31 grudnia 2006 gminę zamieszkiwały 4442 osoby.

Nadanie 1 stycznia 2021 praw miejskich Gorajowi, zmieniło typ gminy z wiejskiej na miejsko-wiejską^[4].

Historia

Gmina Goraj powstała 13 stycznia 1870^[5] w powiecie zamojskim w guberni lubelskiej w związku z utratą praw miejskich przez miasto Goraj i przekształceniu go w wiejską gminę Goraj w granicach dotychczasowego miasta, z dołączeniem kilku wsi ze znoszonej gminy Abramów^[6]. Gmina Goraj obejmowała miejscowości Andrzejówka, Bononia, Goraj, Hosznia Ordynacka, Majdan Abramowski, Radzięcin, Średniówka, Zagrody i Zastawie^[7].

Po podziale powiatu zamojskiego spowodowanym utworzeniem guberni chełmskiej w 1912 gmina Goraj znalazła się w powiecie krasnostawskim, z czego miejscowa ludność była niezadowolona; w budżecie gminy z 1914 przewidziano wydatek na spowodowanie przyłączenia gminy do powiatu janowskiego^[8]. Podczas okupacji austriackiej uchylono zmiany spowodowane utworzeniem guberni chełmskiej^[9].

W 1919 gmina wraz z całym powiatem zamojskim weszła w skład woj. lubelskiego. Na skutek długotrwałych zabiegów mieszkańców^[10] 1 stycznia 1923 gminę przyłączono do powiatu biłgorajskiego^[11]. W okresie międzywojennym gmina dzieliła się na gromady Goraj, Hosznia Ordynacka, Jędrzejówka, Radzięcin, Średniówka, Wólka Abramowska i Zagrody^[12].

1 kwietnia 1930 gmina Goraj została zniesiona, a jej obszar włączony do gminy Frampol^[13]. Rozporządzenie to nie zostało wprowadzone w życie i zostało uchylone z dniem 29 lipca 1939^[14].

Po II wojnie światowej gmina Goraj zachowała dotychczasową przynależność administracyjną, z tym że uwzględniano w jej granicach gromadę Średniówka. 29 października 1944 gmina liczyła sześć gromad (Goraj, Hosznia Ordynacka, Jędrzejówka, Radzięcin, Wólka Abramowska i Zagrody), a 1 lipca 1952 roku – 11 gromad^[15].

Gmina Goraj została zniesiona 29 września 1954 wskutek reformy administracyjnej wprowadzającej gromady w miejsce gmin^[16]. W toku tej samej reformy administracyjnej dokonano zmian terytorialnych między powiatem krasnostawskim a biłgorajskim związanych z terenem byłej gminy Goraj: z biłgorajskiego do krasnostawskiego wyłączono wieś Zagrody, a z krasnostawskiego do biłgorajskiego przyłączono wieś Gilów^[17]. Tereny zniesionej gminy Goraj objęły gromady Goraj, Hosznia Ordynacka, Jędrzejówka i Teodorówka, a dawną gromadę Radzięcin zgodnie z zabiegami mieszkańców włączono do nowej gromady Frampol^[18]. W zgodzie z ogólną tendencją likwidacji najmniejszych gromad w 1958 włączono gromadę Hosznia Ordynacka do gromady Goraj, a gromadę Jędrzejówka do gromady Teodorówka^[19].

Gmina Goraj została przywrócona wraz z kolejną reformą administracyjną 1 stycznia 1973^[20]. W porównaniu ze stanem z 1954 gmina została powiększona o wieś Gilów, natomiast wsie Radzięcin, Kolonia Helenowska, Kolonia Radzięcin, Kolonia Stanisławowska, Kolonia Zagródki i Kolonia Żelebsko znalazły się w gminie Frampol. W latach 1975–1998 gmina położona była w województwie zamojskim. Od 1999 gmina należy ponownie do powiatu biłgorajskiego w woj. lubelskim.

Struktura powierzchni

Według danych z roku 2002^[21] gmina Goraj ma obszar 67,63 km², w tym:

użytki rolne: 76%
użytki leśne: 19%

Gmina stanowi 4,03% powierzchni powiatu.

Demografia

Dane z 30 czerwca 2004^[22]:

Opis	Ogółem		Kobiety		Mężczyźni
Jednostka	osób	%	osób	%	osób	%
Populacja	4462	100	2224	49,8	2238	50,2
Gęstość zaludnienia [mieszk./km²]	66		32,9		33,1

Piramida wieku mieszkańców gminy Goraj w 2014 roku^[1].

Sołectwa

Abramów, Bononia, Gilów, Hosznia Abramowska, Hosznia Ordynacka, Jędrzejówka, Kondraty, Majdan Abramowski, Średniówka, Wólka Abramowska, Zagrody, Zastawie^[2]

Sąsiednie gminy

Chrzanów, Dzwola, Frampol, Radecznica, Turobin

Przypisy

↑ ^a ^b Gmina Goraj w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2016-03-14] , liczba ludności na podstawie danych GUS.
↑ ^a ^b Strona gminy,sołectwa
↑ ^a ^b Urząd Statystyczny w Lublinie
↑ (Dz.U. z 2020 r. poz. 1332) Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 31 lipca 2020 r. w sprawie ustalenia granic niektórych gmin i miast, nadania niektórym miejscowościom statusu miasta, zmiany nazwy gminy oraz siedziby władz gminy
↑ 1 stycznia 1870 według kalendarza juliańskiego.
↑ Postanowienie z 19 (31) grudnia 1869, ogłoszone 1 (13) stycznia 1870 (Dziennik Praw, rok 1869, tom 69, nr 239, s. 465).
↑ Zenon Łukasz Baranowski (red.) Dzieje Goraja, Gminny Ośrodek Kultury w Goraju, Lublin 2010, s. 156.
↑ Z.Baranowski Dzieje Goraja, s. 164.
↑ Władysław Ćwik, Jerzy Reder Lubelszczyzna. Dzieje rozwoju terytorialnego, podziałów administracyjnych i ustroju władz, Wydawnictwo Lubelskie, Lublin 1977, s. 116.
↑ Dorota Skakuj Zarys dziejów powiatu biłgorajskiego w latach 1867–1939, Muzeum Ziemi Biłgorajskiej w Biłgoraju, Biłgoraj 2005, s. 135.
↑ Dz.U. z 1922 r. nr 77, poz. 695.
↑ Z.Baranowski Dzieje Goraja, s. 221.
↑ Dz.U. z 1930 r. nr 23, poz. 215.
↑ Dz.U. z 1939 r. nr 66, poz. 449.
↑ Wykaz gromad Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej według stanu z dnia 1 VII 1952 r., GUS, Warszawa.
↑ Dz.U. z 1954 r. nr 43, poz. 191.
↑ W. Ćwik, J. Reder Lubelszczyzna..., s. 160–161, 168–169.
↑ Z. Baranowski Dzieje Goraja, s. 284.
↑ Z.Baranowski Dzieje Goraja, s. 285.
↑ Dz.U. z 1972 r. nr 49, poz. 312.
↑ Portal Regionalny i Samorządowy REGIOset. regioset.pl. [dostęp 2010-09-14]. (pol.).
↑ Baza demograficzna – Tablice predefiniowane – Wyniki badań bieżących; Stan i struktura ludności; Ludność według płci i miast. GUS. [dostęp 2010-09-14]. (pol.).

[populacja2016-1] Gmina Goraj w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2016-03-14] , liczba ludności na podstawie danych GUS.

[sol-2] Strona gminy,sołectwa

[us-3] Urząd Statystyczny w Lublinie

[miasto-4] (Dz.U. z 2020 r. poz. 1332) Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 31 lipca 2020 r. w sprawie ustalenia granic niektórych gmin i miast, nadania niektórym miejscowościom statusu miasta, zmiany nazwy gminy oraz siedziby władz gminy

[5] 1 stycznia 1870 według kalendarza juliańskiego.

[6] Postanowienie z 19 (31) grudnia 1869, ogłoszone 1 (13) stycznia 1870 (Dziennik Praw, rok 1869, tom 69, nr 239, s. 465).

[7] Zenon Łukasz Baranowski (red.) Dzieje Goraja, Gminny Ośrodek Kultury w Goraju, Lublin 2010, s. 156.

[8] Z.Baranowski Dzieje Goraja, s. 164.

[9] Władysław Ćwik, Jerzy Reder Lubelszczyzna. Dzieje rozwoju terytorialnego, podziałów administracyjnych i ustroju władz, Wydawnictwo Lubelskie, Lublin 1977, s. 116.

[10] Dorota Skakuj Zarys dziejów powiatu biłgorajskiego w latach 1867–1939, Muzeum Ziemi Biłgorajskiej w Biłgoraju, Biłgoraj 2005, s. 135.

[11] Dz.U. z 1922 r. nr 77, poz. 695.

[12] Z.Baranowski Dzieje Goraja, s. 221.

[13] Dz.U. z 1930 r. nr 23, poz. 215.

[14] Dz.U. z 1939 r. nr 66, poz. 449.

[15] Wykaz gromad Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej według stanu z dnia 1 VII 1952 r., GUS, Warszawa.

[16] Dz.U. z 1954 r. nr 43, poz. 191.

[17] W. Ćwik, J. Reder Lubelszczyzna..., s. 160–161, 168–169.

[18] Z. Baranowski Dzieje Goraja, s. 284.

[19] Z.Baranowski Dzieje Goraja, s. 285.

[20] Dz.U. z 1972 r. nr 49, poz. 312.

[autonazwa1-21] Portal Regionalny i Samorządowy REGIOset. regioset.pl. [dostęp 2010-09-14]. (pol.).

[22] Baza demograficzna – Tablice predefiniowane – Wyniki badań bieżących; Stan i struktura ludności; Ludność według płci i miast. GUS. [dostęp 2010-09-14]. (pol.).

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

[14]

[15]

[16]

[17]

[18]

[19]

[20]

[21]

[22]