N-37 – automatyczne działko lotnicze konstrukcji radzieckiej[1].

Nudelman N-37
Ilustracja
Działko N-37
Państwo

 ZSRR

Rodzaj

działko automatyczne

Zasada działania

krótki odrzut lufy

Historia
Produkcja

1946–1960

Dane techniczne
Kaliber

37 mm

Nabój

37 × 155 mm

Zasilanie

taśma

Wymiary
Długość

2460 mm

Wysokość

mm

Szerokość

mm

Długość lufy

1310 mm

Masa
broni

103 kg[1]

Inne
Prędkość pocz. pocisku

670 m/s (burzący), 880 m/s(przeciwpancerny)

Masa pocisku

735 g (burzący ze smugaczem)[1], 729 g (burzący bez smugacza), 735 g (przeciwpancerny)

Szybkostrzelność teoretyczna

400–450 strz./min.[1]

Dane operacyjne
Platformy strzeleckie
MiG-9, MiG-15, MiG-17, MiG-19, Jak-25, Su-15[1]
Użytkownicy
Związek Radziecki

Historia

edytuj

Opracowana przez A. Suwanowa, W. Niemianowa, A. Richtera i P. Golikowa[1]. Od 1946 roku zastępowało działko NS-37[1], które okazało się nieskuteczne przeciw celom opancerzonym i miało za małą szybkostrzelność by być skuteczną bronią przeciw samolotom wroga.

Działko N-37 używało krótszego naboju, dzięki czemu możliwe było stworzenie lżejszej konstrukcji (30% z, za cenę prędkości wylotowej zmniejszonej o 23%). Zmniejszył się też odrzut, a znacząco zwiększyła szybkostrzelność[2]. Działko, jak na swój kaliber było dość lekkie (103 kg) i o znacznej szybkostrzelności (400 strz./min), która jednak pozostawała niedostateczna w warunkach szybkiej walki powietrznej[3]. Podobnie jak w NS-37, pojedyncze trafienie na ogół wystarczało by zniszczyć nieprzyjacielski bombowiec.

Waga broni i naboju nie pozwalała na zabranie dużej ilości amunicji (MiG-15 przenosił 40 nabojów 37 mm i po 80 nabojów 23 mm na działko[4]). Taką samą liczbę naboi przenosił MiG-17; wczesne wersje Jaka-25 miały dwa działka N-37 z zapasem po 100 nabojów na lufę[3].

Bardziej kłopotliwy był wciąż duży odrzut, ponadto gazy wylotowe dławiły silniki odrzutowe (problem szczególnie w MiGu-9, który miał armatę zamontowaną w przegrodzie silnika), co spowodowało kilka katastrof. W lawetach samolotów zastąpione zazwyczaj przez działko NR-23.

Działko N-37D było produkowane na licencji również w Polsce przez ZM Tarnów[5].

Przypisy

edytuj
  1. a b c d e f g Andrzej Ciepliński; Ryszard Woźniak Encyklopedia współczesnej broni palnej s. 152
  2. From 37mm to 40mm - The Russian Ammunition Page [online], www.russianammo.org [dostęp 2017-11-22].
  3. a b Anthony G. Williams: Rapid Fire: The Development of Automatic Cannon and Heavy Machine Guns for Armies, Navies, and Air Forces. Airlife Publishing, Ltd, 2000, s. 191. ISBN 978-1840371222.
  4. Jerzy Domański: Samolot myśliwski MiG 15. Warszawa: Wydawnictwo MON, 1972, s. 14, seria: Typy Broni i Uzbrojenia.
  5. Andrzej Kiński. 90 lat Zakładów Mechanicznych Tarnów S.A. „Nowa Technika Wojskowa”. Nr 9/2007, s. 69, 2007. Magnum-X. 

Bibliografia

edytuj
  • Andrzej Ciepliński, Ryszard Woźniak: Encyklopedia współczesnej broni palnej (od połowy XIX wieku). Warszawa: Wydawnictwo WiS, 1994. ISBN 83-86028-01-7.