Duchowieństwo
Duchowieństwo, inaczej kler (łac. Clerus, z gr. Kléros) – ogół duchownych danego Kościoła lub wspólnoty religijnej[1].
.jpg)
.jpg)
Pojęcie stanu duchownego powstało w prawie wyznaniowym, które zazwyczaj odróżnia duchowieństwo, czyli kler (gr. kléros „udział”), od wiernych, czyli laikatu (gr. laos „lud”).
Kościół katolicki
edytujW Kościele katolickim duchownym jest ten, który przyjął święcenia, czyli diakon, prezbiter i biskup. Zakonnicy, którzy nie przyjęli święceń kapłańskich, określani są poprawnie jako osoby konsekrowane. Tak więc osoba zakonna może być osobą konsekrowaną nienależącą do stanu duchownego lub należeć do obu tych stanów jednocześnie.
Z tego punktu widzenia rozróżnia się duchowieństwo zakonne (łac. clerici regulares – osoby duchowne, które złożyły równocześnie śluby zakonne) i duchowieństwo diecezjalne (inaczej: duchowieństwo świeckie; łac. clerici seculares – osoby duchowne, które nie złożyły ślubów zakonnych).
Osobami konsekrowanymi są także członkowie instytutów świeckich, którzy jednak z definicji – jako konsekrowane osoby świeckie – nie mogą być osobami duchownymi.
Od innych średniowiecznych stanów różnił się tym, że był zasilany wyłącznie przez osoby z innych stanów, a to ze względu na obowiązujący w Kościele rzymskokatolickim celibat.
Historia w Polsce
edytujJako stan społeczny (a więc w innym sensie) duchowieństwo wyodrębniło się w Polsce w XIII wieku, kiedy arcybiskup Henryk Kietlicz uzyskał od książąt piastowskich przywileje: borzykowski (1210) i wolborski (1215), nadające immunitety sądowy i podatkowy dobrom kościelnym. Tym samym Kościół katolicki w Polsce wyodrębnił się spod władzy książąt, zwolniony z podatków na rzecz państwa i poddany wyłącznie własnym sądom kościelnym.
W średniowieczu duchowieństwo miało największy bezpośredni wpływ na ludność, a pośredni poprzez papieża i biskupów na króla. Przykładem może być pełnienie przez prymasa urzędu interrexa.
Zobacz też
edytuj
Przypisy
edytuj- ↑ duchowieństwo. sjp.pwn.pl. [dostęp 2015-02-17]. (pol.).