Wikipedia

Drugie Szopienice

Drugie Szopienice, dawniej Szopienice Miejskie (niem. Städtisch Schoppinitz[1]) – część Katowic, położona we wschodniej części miasta, na terenie dzielnicy Szopienice-Burowiec, włączona do Katowic 31 grudnia 1959 roku[2]. Składa się głównie z zabudowy z początku XX wieku, a przez Drugie Szopienice przebiega linia kolejowa nr 138, ul. Wiosny Ludów i linia tramwajowa, które łączą obszar dzielnicy z Mysłowicami. Zlokalizowany jest tu park Antona Uthemanna, natomiast wierni rzymskokatoliccy przynależą do parafii św. Jadwigi Śląskiej w Szopienicach[3].

Drugie Szopienice
Część Katowic
Ilustracja
Kamienice przy ul. Wiosny Ludów
Państwo

 Polska

Województwo

 śląskie

Miasto

Katowice

Dzielnica

Szopienice-Burowiec

W granicach Katowic

31 grudnia 1959

Strefa numeracyjna

32

Tablice rejestracyjne

SK

Położenie na mapie Katowic
Mapa konturowa Katowic, blisko prawej krawędzi u góry znajduje się punkt z opisem „Drugie Szopienice”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole znajduje się punkt z opisem „Drugie Szopienice”
Położenie na mapie województwa śląskiego
Mapa konturowa województwa śląskiego, w centrum znajduje się punkt z opisem „Drugie Szopienice”
Ziemia50°15′37″N 19°06′42″E/50,260139 19,111583

Geografia

edytuj

Drugie Szopienice graniczą od północy ze stawami Hubertus, od wschodu z Mysłowicami, od południa z terenami likwidowanej Huty Metali Nieżelaznych Szopienice, a od zachodu z Szopienicacmi[4]. Drugie Szopienice położone są w mezoregionie Wyżyna Katowicka (341.13), na obszarze jednostki geomorfologicznej Kotlina Mysłowicka, będącej obniżeniem denudacyjnym wypreparowanym w łupkowo-piaskowcowych warstwach karbońskich, na której znajdują się utwory piaskowe[5].

Dzielnica położona jest w zlewni Rawy, która płynie na północ od zabudowy dzielnicy z zachodu na wschód. Na całym odcinku jest ona uregulowana i obwałowana. Dalej na północ Drugich Szopienic znajduje się zespół przyrodniczo-krajobrazowy Szopienice-Borki (kompleks stawów Hubertus)[5]. W zachodniej części Drugich Szopienic zlokalizowany jest, ustanowiony pod koniec 2014 roku, park Antona Uthemanna, wyposażony w plac zabaw oraz siłownię plenerową[6].

Historia i architektura

edytuj
 
Domy przy ul. Wiosny Ludów

W Drugich Szopienicach położony jest przydrożny krzyż z 1863 roku, a przy ul. Chemicznej charakterystyczny długi dom nazywany elwerhausem, w którym w okresie międzywojennym mieszkali w nim bezrobotni[7]. W 1862 roku Szopienice Miejskie włączono do Mysłowic[8], a 31 grudnia 1959 roku wraz z Szopienicami do Katowic[2].

Zabudowa Drugich Szopienic powstawała głównie między 1900 a 1922 rokiem. Najstarsze budynki pochodzą z I połowy XIX wieku. Jest nim dom przy ul. Wiosny Ludów 69c z lat 20. XIX wieku, a także przy ul. Szabelnianej 16 z lat 50. XIX wieku. Na przełomie XIX i XX wieku powstała znaczna część zabudowy, w tym przy ul. Chemicznej i po południowej stronie ul. Szabelnianej. Z lat 1910–1917 pochodzą m.in. budynki przy ul. Wiosny Ludów 56, 59-63, i 62. W latach 20. XX wieku powstały kwartały zabudowy w obydwu narożnikach ul. Wiosny Ludów i Wytapiaczy. W latach 70. XX wieku zostały oddane do użytku obiekty magazynowe przy ul. Wiosny Ludów 92[9].

Transport i gospodarka

edytuj
 
Fragment pętli tramwajowej; w tle po lewej pociąg prowadzony przez lokomotywę ET-41 na linii kolejowej w kierunku Szopienic, a po prawej wieża wodna przy dawnej hucie Uthemann
 
Ul. Chemiczna w kierunku północnym

Główną ulicą Drugich Szopienic jest ul. Wiosny Ludów – droga zbiorcza[10], która łączy Drugie Szopienice z Mysłowicami w kierunku południowo-wschodnim i Szopienice na zachód. W dzielnicy oddziela się od niej ul. Szabelniana, będąca drogą dojazdową, prowadzącą w stronę dawnej kolonii Szopienic – Szabelni. Ponadto na terenie dzielnicy ciągną się dwie inne ulice: Chemiczna (droga lokalna[10]) i Wytapiaczy (droga dojazdowa[10])[4].

Południową stroną dzielnicy biegnie linia kolejowa nr 138, która została oddana do użytku 3 października 1846 roku w ramach budowy linii kolejowej łączącej Wrocław Mysłowicami[11], uruchomiona przez spółkę Kolej Górnośląska[12]. Ta sama spółka wybudowała łącznik do Sosnowca, biegnący zachodnią częścią Drugich Szopienic, uruchomiony 24 sierpnia 1859 roku[13]. Na terenie Drugich Szopienic nie jest zlokalizowana żadna stacja ani przystanek kolejowy[11].

W 1900 roku na przez Drugie Szopienice doprowadzono linię tramwajową łączącą Królewską Hutę przez Hajduki (obecnie Chorzów Batory), Katowice do Mysłowic[14]. Zlokalizowana jest tu pętla tramwajowa. Łącznie, na terenie dzielnicy, według stanu z października 2020 roku, znajdują się dwa przystanki tramwajowe. Na zlecenie Zarządu Transportu Metropolitalnego kursują dwie linie tramwajowe, łączące Drugie Szopienice ze Śródmieściem Katowic i dalej do Chorzowa i w drugą stronę do Mysłowic. Średnia częstotliwość tramwajów wynosi po cztery pary połączeń na jedną linię tramwajową na godzinę[15].

Działalność gospodarcza w Drugich Szopienicach koncentruje się przy ul. Wiosny Ludów. W centralnej części znajduje się, według stanu z października 2020 roku, hurtownia akwarystyczna[16] i dwa sklepy spożywcze[4], a kompleksie przy ul. Wiosny Ludów 91 m.in. sklep z artykułami BHP[17], hurtownia artykułów instalacyjno-sanitarnych[18], dostawca kas fiskalnych[19] i firma montażowa instalacji cieplnych i wodno-kanalizacyjnych[20].

Przypisy

edytuj
  1. ↑ Topographische Karte (Messtischblatt) cz. wsch.(Ostdeutschland). Arkusz 5780 (alt. 3354) Kattowitz. maps.mapywig.org, 1942. [dostęp 2020-10-08]. (pol.).
  2. ↑ a b Dz.U. z 1959 r. nr 64, poz. 381
  3. ↑ Grzegorz Grzegorek, Piotr Tabaczyński, Parafie i kościoły Katowic, Katowice: Wydawnictwo Prasa i Książka, 2014, s. 34, ISBN 978-83-63780-06-7.
  4. ↑ a b c OpenStreetMap. Mapa Podstawowa. www.openstreetmap.org. [dostęp 2020-10-08]. (pol.).
  5. ↑ a b Opracowanie ekofizjograficzne podstawowe z elementami opracowania ekofizjograficznego problemowego (problematyka ochrony dolin rzecznych oraz ograniczeń dla zagospodarowania terenu wynikających z wpływu działalności górniczej) dla potrzeb opracowania projektów miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego obszarów położonych w mieście Katowice, Katowice: Werona, 2014 (pol.).
  6. ↑ Wybrano wykonawcę przebudowy parku na Drugich. szopienice.org, 2014-09-12. [dostęp 2020-10-05]. (pol.).
  7. ↑ Leszek Jabłoński (red.), Na trasie Balkan Ekspresu. Giszowiec, Nikiszowiec, Szopienice. Przewodnik po dzielnicach Katowic, Katowice: Urząd Miasta Katowice. Warsztaty Szkolne Zespołu Szkół Poligraficzno-Mechanicznych, 2013, s. 52, ISBN 978-83-907011-6-5 (pol.).
  8. ↑ Historia Mysłowic. [dostęp 2020-10-08]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-10-27)].
  9. ↑ Katowickie budynki. katowickiebudynki.eu. [dostęp 2020-10-08]. (pol.).
  10. ↑ a b c Rada Miasta Katowice, UCHWAŁA NR XL/925/13 RADY MIASTA KATOWICE z dnia 11 września 2013 r. w sprawie zaliczenia dróg na terenie miasta Katowice do kategorii dróg powiatowych oraz gminnych [online] [dostęp 2021-07-09] (pol.).
  11. ↑ a b Joanna Kusz-Drozdowska: Historia kolei żelaznych w Roździeniu i Szopienicach. szopienice.org, 2017-04-10. [dostęp 2020-10-08]. (pol.).
  12. ↑ Atlas Kolejowy Polski, Czech i Słowacji: 138 Oświęcim - Katowice. www.atlaskolejowy.net. [dostęp 2020-10-08]. (pol.).
  13. ↑ Atlas Kolejowy Polski, Czech i Słowacji: 1 Warszawa Zachodnia - Katowice. www.atlaskolejowy.net. [dostęp 2020-10-08]. (pol.).
  14. ↑ Dariusz Falecki: Następny przystanek: historia tramwajów. szopienice.org, 2015-02-24. [dostęp 2020-09-22]. (pol.).
  15. ↑ Zarząd Transportu Metropolitalnego: Rozkład jazdy ZTM. rj.metropoliaztm.pl. [dostęp 2020-10-08]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-08-29)]. (pol.).
  16. ↑ Aquario: O nas. www.aquario.pl. [dostęp 2020-10-08]. (pol.).
  17. ↑ PHT Supon: Lokalizacja. www.supon.co. [dostęp 2020-10-08]. (pol.).
  18. ↑ TELMETAL: Kontakt. www.telmetal.pl. [dostęp 2020-10-08]. (pol.).
  19. ↑ Inter Kas: Kontakt. interkas.eu. [dostęp 2020-10-08]. (pol.).
  20. ↑ Energo-Eko-System Technika Grzewcza: Kontakt. www.energoekosystem.pl. [dostęp 2020-10-08]. (pol.).
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Drugie_Szopienice&oldid=71490611”