Drobnołuszczak białokremowy
Drobnołuszczak białokremowy (Pluteus pellitus (Pers.) P. Kumm.) – gatunek grzybów należący do rodziny łuskowcowatych (Pluteaceae)[1].
Systematyka | |
Domena | |
---|---|
Królestwo | |
Typ | |
Klasa | |
Rząd | |
Rodzina | |
Rodzaj | |
Gatunek |
drobnołuszczak białokremowy |
Nazwa systematyczna | |
Pluteus pellitus (Pers.) P. Kumm. Führ. Pilzk. (Zerbst): 98 (1871) |
Systematyka i nazewnictwo
edytujPozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Pluteus, Pluteaceae, Agaricales, Agaricomycetidae, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi[1].
Po raz pierwszy gatunek ten opisał w 1801 r. Christiaan Hendrik Persoon nadając mu nazwę Agaricus pellitus. Obecną, uznaną przez Index Fungorum nazwę nadał mu Paul Kummer w 1871 r.[1]
- Agaricus pellitus Pers. 1801
- Hyporrhodius pellitus (Pers.) Henn. 1898
- Pluteus pellitus var. clusianus Istv.
- Pluteus pellitus var. punctillifer Quél. 1885
Alina Skirgiełło w 1999 r. opisała ten gatunek pod nazwą łuskowiec omszony. Władysław Wojewoda w 2003 r. zaproponował nazwę drobnołuszczak białokremowy[3].
Morfologia
edytujŚrednica 3–5 cm, u młodych okazów półkulisty lub stożkowaty, z wiekiem płaskowypukły, czasem z niewielkim garbkiem. Powierzchnia biała z różowawym odcieniem, jedynie na środku szarobrązowa, jedwabisto-kutnerowata, aksamitna lub gładka, matowa[4].
Wolne, dość gęste, brzuchate, o szerokości do 7 mm, początkowo białe, potem różowe. Liczne międzyblaszki[4].
Wysokość 4–7 cm, grubość do 0,5–1 cm, walcowaty, u podstawy nieco zgrubiały, początkowo pełny, potem pusty, kruchy. Powierzchnia biała, błyszcząca, nieco prążkowana. Pierścienia brak[4]. Cechy mikroskopowe: Zarodniki 6,5–7,5 × 5–6 µm, szerokoelipsoidalne. Cheilocystydy liczne, krótkomaczugowate, cienkościenne, szkliste, 30–45(–80) × 12–21 µm. Pleurocystydy liczne, szkliste, wrzecionowate, na środku rozszerzone, grubościenne, o wymiarach 60–90 × 14–20 µm. Na szczytach posiadają nieliczne ale wyraźne haki. Strzępki w skórce kapelusza równogrube o zaokrąglonych końcach, szkliste lub o barwie jasnobrązowej. Sprzążek brak[4].
Występowanie
edytujOpisano występowanie tego gatunku w Ameryce Północnej, Europie, Japonii i Australii. W Europie i Ameryce Północnej podano liczne stanowiska[5]. W. Wojewoda w zestawieniu grzybów wielkoowocnikowych Polski w 2003 r. podaje ponad 10 jego stanowisk z uwagą, że jego rozprzestrzenienie w Polsce i stopień zagrożenia nie są znane[3]. Bardziej aktualne stanowiska podaje internetowy atlas grzybów. Znajduje się w nim na liście gatunków zagrożonych i wartych objęcia ochroną[6].
Grzyb saprotroficzny. Występuje w lasach, na ziemi, na próchniejącym drewnie, resztkach drzewnych, opadłych i próchniejących gałęziach drzew, zwłaszcza brzozy. Owocniki pojawiają się zwykle od czerwca do listopada[3].
Przypisy
edytuj- ↑ a b c Index Fungorum [online] [dostęp 2021-01-30] (ang.).
- ↑ Species Fungorum [online] [dostęp 2021-01-30] (ang.).
- ↑ a b c Władysław Wojewoda, Checklist of Polish Larger Basidiomycetes. Krytyczna lista wielkoowocnikowych grzybów podstawkowych Polski, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2003, ISBN 83-89648-09-1.
- ↑ a b c d Alina Skirgiełło, Grzyby (Mycota), podstawczaki (Basidiomycota), łuskowcowate (Pluteaceae), Kraków: Instytut Botaniki im. W. Szafera PAN, 1999, ISBN 83-85444-66-1.
- ↑ Pluteus pellitus [online], Discover Life [dostęp 2021-01-30] (ang.).
- ↑ Aktualne stanowiska drobnołuszczaka białokremowego w Polsce [online] [dostęp 2021-01-30] (ang.).