Diabelski młyn

Diabelski młyn (także: diabelskie koło^[1], młyńskie koło^[2] oraz koło widokowe) – rodzaj karuzeli obracającej się na poziomej osi. Główne elementy to zorientowane pionowo koło oraz przyczepione do obwodu siedzenia.

rysunek tureckiego "przodka" diabelskiego młyna z XVII w.

diabelski młyn proj. George'a W. G. Ferrisa, Chicago, 1893

Diabelskie młyny uważa się za konstrukcje odmienne od kół obserwacyjnych, np. London Eye. Najistotniejszą różnicą jest mocowanie kabiny. W kołach obserwacyjnych nie są one zawieszone na obwodzie koła, lecz zamontowane na zewnętrznej strukturze obręczy. Ich pozycja musi być stabilizowana mechanicznie, co czyni konstrukcję bardziej skomplikowaną.

Historia

Ideowym przodkiem diabelskiego młyna jest ręcznie obracana, zbita krzyżowo z drewnianych pali konstrukcja z XVII wieku, do tej pory spotykana w niektórych częściach świata.

Pierwszy, nowoczesny, 75-metrowy diabelski młyn zaprojektował George Washington Gale Ferris Jr. na światową wystawę w Chicago w 1893^[3]/ Obiekt miał konkurować z wieżą Eiffla, główną atrakcją wystawy w Paryżu z 1889. Pierwszy diabelski młyn ważył 2200 ton oraz mieścił 2160 osób. Oś konstrukcji składała się największego fragmentu stali, jaki kiedykolwiek wcześniej wyprodukowano. Wysokość obiektu równała się 26 piętrom, co dawało przewagę 4 pięter nad najwyższym w tamtych czasach drapaczem chmur.

Obecnie największy diabelski młyn o średnicy koła 167,5 m znajduje się w Las Vegas w USA.

Największym diabelskim młynem w Polsce jest Legendia Flower w Legendii Śląskim Wesołym Miasteczku w Parku Śląskim w Chorzowie. Powstał w 1982. Gondole są ośmioosobowe i wynoszą zwiedzających na wysokość ok. 40 m^[4]^[5].

Diabelskie młyny na świecie

Nazwa	Średnica	Rok Budowy	Kraj	Miasto	Uwagi
The High Roller	167,6 m	2014	USA	Las Vegas, NV	-
Singapore Flyer	165 m	2008	Singapur	Singapur
The Star of Nanchang	160 m	2006	Chiny	Nanchang
London Eye	135 m	1999	Wielka Brytania	Londyn
Melbourne Star	120 m	2008	Australia	Melbourne
Changsha Ferris Wheel	120 m	2004	Chiny	Changsha
Zhengzhou Ferris Wheel	120 m	?	Chiny	Zhengzhou
Sky Dream Fukuoka	120 m	?	Japonia	Fukuoka
Daiya to Hana Daikanransha	117 m	2001	Japonia	Tokio, Park Kasai Rinkai
Palette Town Ferris Wheel	115 m	?	Japonia	Tokio
Harbin Ferris Wheel	110 m	?	Chiny	Harbin
HEP Five	106 m	?	Japonia	Osaka
Tempozan Harbor Village Ferris wheel	100 m	?	Japonia	Osaka
Space Eye	100 m	?	Japonia	Kita-Kyushu
Ferris Wheel of Paris	100 m	1900	Francja	Paryż	Zbudowany w 1900 na Wystawę Światową, zburzony w 1937

Zobacz też

Przypisy

↑ rusycyzm – ros. чёртово колесо́ – transkrypcja pol. czortowo koleso – diabelskie koło. Przymiotnik "diabelski" występuje w języku polskim i rosyjskim, w innych językach: ang. Ferris wheel – koło Ferrisa (od nazwiska projektanta), fr. grand roue – wielkie koło, czes. Obří kolo – olbrzymie koło
↑ Lunapark przy Grunwaldzie
↑ Bird's-Eye View of the World's Columbian Exposition, Chicago, 1893 - World Digital Library [online], www.wdl.org [dostęp 2017-11-22] (ang.).
↑ Śląskie Wesołe Miasteczko w Chorzowie. www.zabytkitechniki.pll. [dostęp 2015-09-20]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-10-11)]. (pol.).
↑ Śląskie Wesołe Miasteczko w Chorzowie. www.parkmania.pl. [dostęp 2015-09-20]. (pol.).

[1] rusycyzm – ros. чёртово колесо́ – transkrypcja pol. czortowo koleso – diabelskie koło. Przymiotnik "diabelski" występuje w języku polskim i rosyjskim, w innych językach: ang. Ferris wheel – koło Ferrisa (od nazwiska projektanta), fr. grand roue – wielkie koło, czes. Obří kolo – olbrzymie koło

[2] Lunapark przy Grunwaldzie

[3] Bird's-Eye View of the World's Columbian Exposition, Chicago, 1893 - World Digital Library [online], www.wdl.org [dostęp 2017-11-22] (ang.).

[4] Śląskie Wesołe Miasteczko w Chorzowie. www.zabytkitechniki.pll. [dostęp 2015-09-20]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-10-11)]. (pol.).

[5] Śląskie Wesołe Miasteczko w Chorzowie. www.parkmania.pl. [dostęp 2015-09-20]. (pol.).

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]