Danuta Buttlerowa

Danuta Antonina Buttler
Państwo działania	Polska
Data i miejsce urodzenia	18 września 1930 ; Radom
Data i miejsce śmierci	2 marca 1991 ; Warszawa
	profesor nauk humanistycznych
	Specjalność: językoznawstwo polonistyczne
Alma Mater	Uniwersytet Warszawski
Doktorat	1964
Habilitacja	1969
Profesura	1979
	Nauczyciel akademicki
Uczelnia	Uniwersytet Warszawski
	Odznaczenia

Danuta Antonina Buttler (Danuta Buttlerowa; ur. 18 września 1930 w Radomiu, zm. 2 marca 1991 w Warszawie) – językoznawca, polonistka i dydaktyk. Profesor Uniwersytetu Warszawskiego, związana z Wydziałem Dziennikarstwa i Wydziałem Filologii Polskiej, członek Komitetu Językoznawstwa PAN, członek komisji Międzynarodowego Komitetu Slawistów, organizatorka i pierwsza kierowniczka polonistyki białostockiej (1969–1971), czyli późniejszego Instytutu Filologii Polskiej (1980) białostockiej filii UW (od 1993 r. będącej już Uniwersytetem w Białymstoku). Autorka prac z zakresu leksykologii, fonologii, kultury języka polskiego a szczególnie książek dotyczących współczesnej polszczyzny, w tym analiz mogących być dzisiaj uznane za pierwsze opisy kognitywne czy semantyczno-składniowe (Innowacje składniowe we współczesnej polszczyźnie). Autorka ponad 250 prac naukowych.

Życiorys

Uzyskała magisterium na Uniwersytecie Warszawskim, tu też się doktoryzowała pod kierunkiem Witolda Doroszewskiego, na podstawie pracy Polski dowcip językowy (1964 r.), tu uzyskała stopień doktora habilitowanego (1969 r., za rozprawę Innowacje składniowe we współczesnej polszczyźnie). Była członkiem komisji Międzynarodowego Komitetu Slawistów, uczestniczyła jako członek w pracach Komitetu Językoznawstwa PAN, brała udział w pracach licznych komisji uniwersyteckich i ministerialnych. Na Uniwersytecie Warszawskim pracowała przez 35 lat: Była asystentem w Zakładzie Stylistyki i Kultury Języka Wydziału Dziennikarstwa (1953–1958), asystentem i adiunktem w Katedrze Języka Polskiego (do r. 1969), docentem, profesorem nadzwyczajnym (od 1979 r.) i zwyczajnym (od 1986 r.) w Instytucie Języka Polskiego. Kierowała Zakładem Leksykologii i Kultury Języka IJP UW, była prodziekanem (1976–1978), a następnie dziekanem (1979–1981) Wydziału Polonistyki UW.

Przez ostatnich 5 lat życia redagowała „Poradnik Językowy”, a wcześniej przez kilkanaście lat współredagowała „Przegląd Humanistyczny”. Za działalność naukową i dydaktyczną została wyróżniona wieloma nagrodami Rektora UW, trzykrotnie resortową nagrodą ministra oraz Nagrodą im. Witolda Doroszewskiego (1987). Była odznaczona Medalem Komisji Edukacji Narodowej (1978) oraz Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski (1980).

Twórczość (wybór)

Polski dowcip językowy, Warszawa 1968
Język polski dla cudzoziemców: ćwiczenia leksykalno-stylistyczne, Warszawa1973
Innowacje składniowe współczesnej polszczyzny, Warszawa 1976
Procesy dehonimizacji w polszczyźnie ostatniego stulecia, Warszawa 1978
Frazeologia polska, Warszawa 1980
Innowacja składniowe powojennego trzydziestopięciolecia, Warszawa 1981
Kultura języka polskiego: Tom 2, Warszawa 1982
Słownik polskich form homonimicznych (redakcja), Wrocław 1984
Słownik polskich homonimów całkowitych, Wrocław 1988

Bibliografia

Elżbieta Sękowska Danuta Buttler (1930 – 1991)
Andrzej Markowski, Danuta Buttler (1930-1991), „Język Polski”, 1992, nr 1 (styczeń/luty), wymaga DjVu.