Czechowice (Gliwice)
Czechowice (niem. Schechowitz) – dzielnica miasta Gliwice[2] od 1964 roku.
Dzielnica Gliwic | |
Czechowice – Pomnik ku czci mieszkańców poległych w obu wojnach światowych | |
Państwo | |
---|---|
Województwo | |
Miasto | |
W granicach Gliwic |
1964 |
SIMC |
0940039 |
Populacja (30.06.2018) • liczba ludności |
|
Strefa numeracyjna |
32 |
Tablice rejestracyjne |
SG |
Położenie na mapie Gliwic |
Informacje ogólne
edytujCzechowice są najbardziej na północ położoną dzielnicą miasta, znaną z ośrodków wypoczynkowych położonych nad jeziorem Czechowickim przez mieszkańców zwanym Bagry.
30 czerwca 2018 roku na osiedlu mieszkało 727 mieszkańców.
Nazwa
edytujW księdze łacińskiej Liber fundationis episcopatus Vratislaviensis (pol. Księga uposażeń biskupstwa wrocławskiego) spisanej za czasów biskupa Henryka z Wierzbna w latach 1295–1305 miejscowość wymieniona jest w zlatynizowanej formie Cechowitz[3][4]. Od późnego średniowiecza stosowano nazwę Czechowitz lub zamiennie Schechowitz. W okresie germanizacji nazw na Śląsku przez narodowych socjalistów zmieniono w latach 1936–1945 nazwę wsi na całkowicie niemiecką Böhmswalde. Obecna nazwa została administracyjnie zatwierdzona 12 listopada 1946[5].
Historia
edytujPrehistoria
edytujPierwsze ślady pobytu ludzi na tym terenie pochodzą sprzed około 12 tysięcy lat.
Liczne są tu też znaleziska archeologiczne, należące do kultury łużyckiej, z okresu 1200-400 p.n.e.
Od średniowiecza do II wojny światowej
edytujWspółczesna osada założona została prawdopodobnie w XIII wieku przez czeskich hutników szkła sprowadzonych tu przez Cystersów z klasztoru w Rudach Raciborskich. Niektórzy historycy twierdzą, że Czechowice były wsią rycerską – stąd w herbie św. Jerzy zabijający smoka – założoną na prawie niemieckim.
Pierwsza wzmianka o Czechowicach znajduje się w wykazie dziesięcin biskupstwa wrocławskiego z 1305 roku. W dziele tym, w rozdziale "Registrum Wyasdensis", czyli "Rejestr Ujazdowski", napisano: Item in Cechowitz sunt XXIIII mansi solventes per fertones. Oznacza to, że Czechowice były wówczas obowiązane płacić dziesięcinę z 24 łanów. Ponieważ zasadzano zwykle jedną rodzinę na jednym łanie, to można przyjąć, że wieś liczyła wtedy 24 rodziny.
W Czechowicach był XIV-wieczny drewniany kościół parafialny pod wezwaniem św. Jerzego, który spłonął i ostatecznie uległ zawaleniu około roku 1750. Od tej pory Czechowice należą do parafii w Łabędach. Ostatnim przedwojennym właścicielem Czechowic był hrabia Johannes von Welczek – właściciel między innymi Łabęd, a w latach 1936-1939 ambasador Niemiec w Paryżu.
Rok 1945
edytuj23 stycznia 1945 roku do Czechowic wkroczyła Armia Czerwona od strony Pyskowic.
W poniedziałek, 12 lutego 1945 roku, około 50 mężczyzn z Czechowic zostało osadzonych w łabędzkim obozie założonym i prowadzonym przez NKWD. 5 marca 1945 roku wywieziono ich do pracy przymusowej na terenie ZSRR, głównie do Donbasu. Około połowa internowanych zmarła w różnych obozach i podczas drogi powrotnej do domu.
Współczesność
edytujOd 1954 siedziba gromady Czechowice. Od 1959 roku Czechowice stanowiły część Łabęd (Łabędy 3), wraz z którymi w 1964 roku zostały włączone do Gliwic. Rok szkolny 1999/2000 był ostatnim w 136-letnich dziejach czechowickiej szkoły. Z powodu zbyt małej liczby uczniów (tylko 56) szkoła podstawowa została zlikwidowana.
Od 2005 roku wydawane jest przez Radę Osiedlową czasopismo "Czechowicer", w którym gros artykułów traktuje o historii czechowickiej ziemi.
Pieczęcie
edytujKościoły i kaplice
edytujKaplice:
- Kaplica św. Jana Nepomucena
Turystyka
edytujPrzez osiedle przebiega szlak turystyczny:
Transport
edytujPrzez osiedle przebiega ul. Toszecka − droga wojewódzka nr 901, łącząca między innymi Pyskowice z Gliwicami.
Przypisy
edytuj- ↑ Urząd Miejski w Gliwicach: Raport o stanie miasta Gliwice za okres 2014–30.06.2018. [dostęp 2018-10-21]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-10-21)]. (pol.).
- ↑ BiP Urząd Miejski w Gliwicach. [dostęp 2017-01-03]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-01-28)].
- ↑ Liber fundationis episcopatus Vratislaviensis online
- ↑ H. Markgraf, J. W. Schulte, "Codex Diplomaticus Silesiae T.14 Liber Fundationis Episcopatus Vratislaviensis", Breslau 1889
- ↑ Rozporządzenie Ministrów: Administracji Publicznej i Ziem Odzyskanych z dnia 12 listopada 1946 r. o przywróceniu i ustaleniu urzędowych nazw miejscowości (M.P. z 1946 r. nr 142, poz. 262)