Cracticusrodzaj ptaków z podrodziny srokaczy (Cracticinae) w obrębie rodziny ostrolotów (Artamidae).

Cracticus[1]
Vieillot, 1816[2]
Ilustracja
Przedstawiciel rodzaju – srokacz czarnogrzbiety (C. mentalis)
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

ptaki

Podgromada

Neornithes

Infragromada

ptaki neognatyczne

Rząd

wróblowe

Podrząd

śpiewające

Rodzina

ostroloty

Podrodzina

srokacze

Rodzaj

Cracticus

Typ nomenklatoryczny

„Cassican – Calybé” Buffon (= Ramphastos cassicus Boddaert, 1783)

Synonimy
Gatunki

6 gatunków – zobacz opis w tekście

Występowanie

edytuj

Rodzaj obejmuje gatunki występujące w Australii (włącznie z Tasmanią), na Nowej Gwinei i sąsiednich wyspach, w tym Luizjadach[6].

Morfologia

edytuj

Długość ciała 25–35 cm; masa ciała 68–155 g[7].

Systematyka

edytuj

Rodzaj zdefiniował w 1816 roku francuski przyrodnik Louis Jean Pierre Vieillot w publikacji swojego autorstwa Analyse d’une nouvelle ornithologie élémentaire[2]. Jako gatunek typowy Vieillot wyznaczył srokacza kapturowego (C. cassicus).

Etymologia

edytuj
  • Cracticus (Craticus): gr. κρακτικος kraktikos „głośny, hałaśliwy”[8].
  • Vanga: malgaska nazwa Vanga dla wangi hakodziobej[9]. Typ nomenklatoryczny: Barita destructor Temminck, 1824 (= Lanius torquatus Latham, 1801).
  • Bulestes: gr. βου- bou- „wielki”, od βους bous „wół”; λῃστης lēistēs „złodziej”, od λῃστευω lēisteuō „kraść”[10]. Typ nomenklatoryczny: Lanius torquatus Latham, 1801.

Podział systematyczny

edytuj

Do rodzaju należą następujące gatunki[11]:

  1. Nie Vanga Vieillot, 1816.
  2. Wariant pisowni Cracticus Vieillot, 1816.

Przypisy

edytuj
  1. Cracticus, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
  2. a b L.J.P. Vieillot: Analyse d’une nouvelle ornithologie élémentaire. Paris: Deteville, libraire, rue Hautefeuille, 1816, s. 37. (fr.).
  3. W. Swainson: On the natural history and classification of birds. Cz. 2. London: John Taylor, 1837, s. 263, seria: Cabinet cyclopaedia. Natural history. (ang.).
  4. T.C. Eyton. Notes on Birds. „The Annals and Magazine of Natural History”. 8 (48), s. 47, 1842. (ang.). 
  5. J. Cabanis: Museum Heineanum: Verzeichniss der ornithologischen Sammlung des Oberamtmann Ferdinand Heine, auf Gut St. Burchard vor Halberstadt. T. 1: Singvögel. Halberstadt: In Commission bei R. Frantz, 1850–1851, s. 66. (niem.).
  6. F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (redaktorzy), Bristlehead, butcherbirds, woodswallows, Mottled Berryhunter, ioras, cuckooshrikes [online], IOC World Bird List (v13.1) [dostęp 2023-06-16] (ang.).
  7. D.W. Winkler, S.M. Billerman & I.J. Lovette, Woodswallows, Bellmagpies, and Allies (Artamidae), version 1.0, [w:] S.M. Billerman, B.K. Keeney, P.G. Rodewald & T.S. Schulenberg (redaktorzy), Birds of the World, Cornell Lab of Ornithology, Ithaca, NY 2021, Cracticus, DOI10.2173/bow.artami1.01 [dostęp 2023-06-16] (ang.).  
  8. The Key to Scientific Names, Cracticus [dostęp 2022-10-11].
  9. The Key to Scientific Names, Vanga [dostęp 2023-06-16].
  10. The Key to Scientific Names, Bulestes [dostęp 2023-06-16].
  11. Systematyka i nazwy polskie za: P. Mielczarek & M. Kuziemko, Podrodzina: Cracticinae Chenu & des Murs, 1853 (1836) – srokacze (wersja: 2022-08-01), [w:] Kompletna lista ptaków świata [online], Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego [dostęp 2023-06-16].

Bibliografia

edytuj
  • The Key to Scientific Names, J.A. Jobling (red.), [w:] Birds of the World, S.M. Billerman et al. (red.), Cornell Lab of Ornithology, Ithaca (ang.).