Beri-beri
Beri-beri – choroba układu nerwowego, której przyczyną jest niedobór witaminy B1[1].
| Beri-beri | |
| |
| Klasyfikacje | |
| ICD-10 | |
|---|---|
Witamina B1 (tiamina) odgrywa istotną rolę w przemianie węglowodanów – umożliwia prawidłowe spalanie glukozy[2]. Przy jej niedoborze w ustroju gromadzą się mleczany i kwas pirogronowy, co powoduje kwasicę mleczanową[1]. Współcześnie najczęstszą przyczyną niedoboru witaminy B1 jest długotrwałe spożywanie alkoholu, co prowadzi do zmniejszenia jej wchłaniania[3]. Inne przyczyny obejmują stosowanie furosemidu i operacje oraz choroby układu pokarmowego[3].
Beri-beri występuje w trzech postaciach[1][3][4]:
- suchej (przewlekłej) – dominują objawy ze strony układu nerwowego
- mokrej (ostrej) – dochodzi do uszkodzenia układu sercowo-naczyniowego
- piorunującej (ang. Shoshin beriberi) – występują zaburzenia jak w postaci mokrej, lecz są one o wiele cięższe. W przypadku podania witaminy B1 do poprawy dochodzi nawet w ciągu kilku minut.
W przebiegu suchej postaci choroby dochodzi do polineuropatii obwodowej i porażeń[1]. W postaci mokrej i piorunującej występują obrzęki, prawostronna niewydolność serca z normalnym lub podwyższonym rzutem serca, zaburzenia metaboliczne, hipotensja, tachykardia i niewydolność serca, a czasami nawet niewydolność wielonarządowa[1][3]. Leczenie polega na suplementacji tiaminy[3][4].
Podczas badań nad chorobą beri-beri Kazimierz Funk odkrył i wyodrębnił witaminę B1 w roku 1912[5]. Odkrytą substancję nazwał witaminą, tworząc podstawy nauki o witaminach[5].
Zobacz też
edytuj
Przypisy
edytuj- ↑ a b c d e Rodwell i Bender 2018 ↓, s. 706.
- ↑ Rodwell i Bender 2018 ↓, s. 705.
- ↑ a b c d e Yuanli Lei i inni, Wet beriberi with multiple organ failure remarkably reversed by thiamine administration, „Medicine”, 97 (9), 2018, DOI: 10.1097/MD.0000000000010010, ISSN 0025-7974, PMID: 29489643, PMCID: PMC5851725 [dostęp 2018-06-30].
- ↑ a b George Dabar i inni, Shoshin Beriberi in Critically-Ill patients: case series, „Nutrition Journal”, 14, 2015, DOI: 10.1186/s12937-015-0039-7, ISSN 1475-2891, PMID: 25982313, PMCID: PMC4443551 [dostęp 2018-06-30].
- ↑ a b Simon Spedding, Vitamins are more Funky than Casimir thought, „The Australasian Medical Journal”, 6 (2), 2013, s. 104–106, DOI: 10.4066/AMJ.2013.1588, ISSN 1836-1935, PMID: 23483872, PMCID: PMC3593520 [dostęp 2018-06-30].
Bibliografia
edytuj- Victor Rodwell, David Bender: Biochemia Harpera. Wyd. VII. Warszawa: Wydawnictwo Lekarskie PZWL, 2018, s. 705–706. ISBN 978-83-200-5410-1.
