Bauhinia zmienna
(Przekierowano z Bauhinia variegata)
Bauhinia zmienna (Bauhinia variegata) – tropikalne drzewo z rodziny bobowatych (podrodzina Cercidoideae), według dawniejszej klasyfikacji zaliczane do brezylkowatych (Caesalpiniaceae). Strefy mrozoodporności: 10-11[5]. Pochodzi z Półwyspu Indyjskiego (Indie, Bhutan, Nepal) i południowych Chin[3], gdzie indziej sadzone często jako roślina ozdobna. Ze względu na swe kwiaty nazywane popularnie "drzewem orchideowym" (ang. Orchid tree), ale nie jest spokrewniona ze storczykami.
Systematyka[1][2] | |||
Domena | |||
---|---|---|---|
Królestwo | |||
Podkrólestwo | |||
Nadgromada | |||
Gromada | |||
Podgromada | |||
Nadklasa | |||
Klasa | |||
Nadrząd | |||
Rząd | |||
Rodzina | |||
Podrodzina | |||
Rodzaj | |||
Gatunek |
bauhinia zmienna | ||
Nazwa systematyczna | |||
Bauhinia variegata L. Sp. pl. 1:375. 1753 | |||
Synonimy | |||
| |||
Kategoria zagrożenia (CKGZ)[4] | |||
Morfologia
edytuj- Pokrój
- Drzewo osiągające do 12 m wysokości, znacznie rzadziej krzew. W wilgotnym i tropikalnym klimacie jest częściowo zimozielone, uprawiane w chłodniejszych rejonach okresowo zrzuca liście[6].
- Liście
- naprzemianległe, o długości 5-20 cm, nasada najczęściej sercowata, na wierzchołku wcięte.
- Kwiaty
- pojedyncze, różowe lub bladofioletowe (podobny gatunek Bauhinia purpurea ma ciemniejsze kwiaty), ok. 10 cm, z pięcioma łukowato wygiętymi ku górze pylnikami. Kwiaty mają odcień od niemal białego do różowego, przy czym dwa górne płatki są szersze i ciemniejsze[6]. Kwitnie wczesną wiosną.
- Owoce
- duże i płaskie strąki, przez niektórych ogrodników uważane za brzydkie i szpecące drzewo[6].
Zastosowanie
edytuj- W krajach o ciepłym klimacie (strefy 9-12) jest uprawiana w parkach i ogrodach jako roślina ozdobna[6]. Odmiana `Alba` ma pachnące, białe kwiaty z cytrynowożółtymi wybarwieniami[6].
- Kwiaty bauhinii stanowią składnik kuchni indyjskiej[7].
- W ajurwedzie ma zastosowanie medyczne[8].
Znaczenie w hinduizmie
edytuj- W hinduizmie drzewo kaćnar uznawane za święte.
- Kwiaty związane z kultem boga Śiwy.
Przypisy
edytuj- ↑ Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
- ↑ Peter F. Stevens , Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-01-29] (ang.).
- ↑ a b Germplasm Resources Information Network (GRIN). [dostęp 2010-03-10].
- ↑ Bauhinia variegata, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
- ↑ Albrecht Llamas, Kirsten: Tropical Flowering Plants. Portland: Timber Press, 2008, s. 199. ISBN 978-0-88192-585-2.
- ↑ a b c d e Geoffrey Burnie i inni, Botanica. Ilustrowana, w alfabetycznym układzie, opisuje ponad 10 000 roślin ogrodowych, Niemcy: Könemann, Tandem Verlag GmbH, 2005, ISBN 3-8331-1916-0, OCLC 271991134 .
- ↑ Kachnar – B. variegata – Bauhinieae – Flora – Tree – Haryana Online [online], www.haryana-online.com [dostęp 2017-11-22] [zarchiwizowane z adresu 2013-01-30] .
- ↑ Z100A107 – Kachnar Guggulu Powder Traditional Ayurvedic Formula Wildcrafted Bulk – Ayurvedic – Herbs – Supplements – Supplements – herbalhut – a natural approach to a vibrant ...
Bibliografia
edytuj- Jens G. Rohwer , Atlas roślin tropikalnych, Małgorzata Świdzińska (tłum.), Warszawa: HORYZONT, 2002, ISBN 83-7311-378-9, OCLC 68634821 .
- Kirsten Albrecht Llamas: Tropical Flowering Plants. Portland: Timber Press, 2008. ISBN 978-0-88192-585-2.
Identyfikatory zewnętrzne (takson):
- EoL: 702916
- Flora of China: 200011962
- Flora of North America: 200011962
- GBIF: 2953251
- identyfikator iNaturalist: 68225
- IPNI: 481756-1
- ITIS: 26494
- NCBI: 167791
- identyfikator Plant List (Royal Botanic Gardens, Kew): ild-840
- Plants of the World: urn:lsid:ipni.org:names:481756-1
- Tela Botanica: 102196
- identyfikator Tropicos: 13027460
- USDA PLANTS: BAVA
- CoL: 68FJV