Austriacka Partia Ludowa

chrześcijańsko-demokratyczna austriacka partia polityczna

Austriacka Partia Ludowa (niem. Österreichische Volkspartei, ÖVP) – austriacka partia chrześcijańsko-demokratyczna. Z partii wywodziło się sześciu kanclerzy, a także prezydenci Kurt Waldheim i Thomas Klestil[1]. ÖVP należy do Europejskiej Partii Ludowej[2].

Austriacka Partia Ludowa
Ilustracja
Państwo

 Austria

Skrót

ÖVP

Lider

Karl Nehammer

Data założenia

17 kwietnia 1945

Adres siedziby

Wiedeń

Ideologia polityczna

chrześcijańska demokracja

Członkostwo
międzynarodowe

Międzynarodowa Unia Demokratyczna, Europejska Partia Ludowa

Grupa w Parlamencie
Europejskim

Europejska Partia Ludowa

Barwy

czarna, turkusowa

Strona internetowa

Historia

edytuj

Ugrupowanie powstało 17 kwietnia 1945[3], partia stała się kontynuatorką działającej do pierwszej połowy lat 30. Partii Chrześcijańsko-Społecznej[4]. ÖVP była główną partią rządzącą nieprzerwanie do 1970, w tym od 1966 sprawując samodzielne rządy. Kanclerzami z ramienia Austriackiej Partii Ludowej w tym okresie byli kolejno: Leopold Figl (1945–1953), Julius Raab (1953–1961), Alfons Gorbach (1961–1964), Josef Klaus (1964–1970)[3].

W 1987 ludowcy powrócili do rządu, współtworząc koalicję rządową z Socjaldemokratyczną Partią Austrii. Przez trzynaście lat jej przedstawiciele sprawowali urząd wicekanclerza. Po wyborach w 1999 ÖVP, która zajęła trzecie miejsce, zdecydowała się na koalicję z Wolnościową Partią Austrii (która uzyskała poparcie wyższe o około 400 głosów). W jej ramach lider konserwatystów Wolfgang Schüssel został powołany na kanclerza. Koalicja z FPÖ, która była określana jako partia ksenofobiczna i nacjonalistyczna, było przyczynkiem do zastosowania przez Unię Europejską sankcji wobec państwa członkowskiego – przez osiem miesięcy pozostałe kraje miały zamrożone stosunki z Austrią[5]. Sojusz ten nie wpłynął negatywnie na poparcie dla Austriackiej Partii Ludowej, która zdecydowanie wygrała wybory w 2002[6], dzięki czemu jej lider pozostawał kanclerzem do 2007. Po wyborach z 2006 ÖVP powróciła do roli mniejszego partnera w tzw. wielkiej koalicji z socjaldemokratami.

Koalicja ta funkcjonowała w okresie czterech kolejnych gabinetów kierowanych przez socjaldemokratów. W maju 2017 nowy lider ludowców Sebastian Kurz opowiedział się za przeprowadzeniem przedterminowych wyborów[7]. Zostały one przeprowadzone w październiku tegoż roku i zakończyły się zwycięstwem ludowców[6], którzy kilka tygodni później zawiązali porozumienie rządowe z Wolnościową Partią Austrii[8]. W jego ramach nowym kanclerzem Austrii został przewodniczący ÖVP Sebastian Kurz[9]. Koalicja rządowa rozpadła się jednak w maju 2019 po ujawnieniu nagrań kompromitujących wicekanclerza i lidera FPÖ[10]. Konsekwencją było odejście lidera ludowców z funkcji premiera i przedterminowe wybory we wrześniu 2019, które ÖVP ponownie wygrała, zwiększając swoją poselską reprezentację[11]. Ludowcy zawarli następnie koalicję z Zielonymi[12], co umożliwiło ich liderowi w styczniu 2020 ponowne objęcie urzędu kanclerza. Sebastian Kurz zrezygnował z funkcji w październiku 2021 w związku z prowadzonym postępowaniem dotyczącym defraudacji funduszy publicznych. Nowym kanclerzem z rekomendacji ÖVP został wówczas Alexander Schallenberg[13][14].

W grudniu 2021 Sebastian Kurz zapowiedział wycofanie się z działalności politycznej (w tym rezygnację ze stanowisk partyjnych), a Alexander Schallenberg zadeklarował swoją dymisję z funkcji kanclerza[15]. ÖVP na swojego tymczasowego lidera oraz na przyszłego kanclerza rekomendowała Karla Nehammera[16], który jeszcze w tym samym miesiącu stanął na czele rządu[17].

Przewodniczący

edytuj

Wyniki wyborcze

edytuj
Wybory do Rady Narodowej
  • 1945 – 49,8% – 85 mandatów (z 165)
  • 1949 – 40,0% – 77 mandatów
  • 1953 – 41,3% – 74 mandatów
  • 1956 – 46,0% – 82 mandatów
  • 1959 – 44,2% – 79 mandatów
  • 1962 – 45,4% – 81 mandatów
  • 1966 – 48,4% – 74 mandatów
  • 1970 – 44,6% – 78 mandatów
  • 1971 – 43,1% – 80 mandatów (z 183)
  • 1975 – 42,9% – 80 mandatów
  • 1979 – 41,9% – 77 mandatów
  • 1983 – 43,2% – 81 mandatów
  • 1986 – 41,2% – 77 mandatów
  • 1990 – 32,0% – 60 mandatów
  • 1994 – 27,6% – 52 mandatów
  • 1995 – 28,2% – 53 mandatów
  • 1999 – 26,9% – 52 mandatów
  • 2002 – 42,3% – 79 mandatów
  • 2006 – 34,3% – 66 mandatów
  • 2008 – 25,6% – 50 mandatów
  • 2013 – 24,0% – 47 mandatów
  • 2017 – 31,5% – 62 mandaty[6]
  • 2019 – 37,5% – 71 mandatów[11]
  • 2024 – 26,7% – 51 mandatów[20]
Wybory do Parlamentu Europejskiego
  • 1996 – 29,7% – 7 mandatów (z 21)[21]
  • 1999 – 30,7% – 7 mandatów (z 21)[22]
  • 2004 – 32,7% – 6 mandatów (z 18)[23]
  • 2009 – 30,0% – 6 mandatów (z 17)[24]
  • 2014 – 27,0% – 5 mandatów (z 18)[25]
  • 2019 – 34,6% – 7 mandatów (z 19)[26]
  • 2024 – 24,5% – 5 mandatów (z 20)[27]

Przypisy

edytuj
  1. Federal President. parties-and-elections.eu. [dostęp 2013-10-03]. (ang.).
  2. Austriacka Partia Ludowa na stronie Europejskiej Partii Ludowej. [dostęp 2013-10-03]. (ang.).
  3. a b c Leaders of Austria. terra.es. [dostęp 2013-10-03]. (ang.).
  4. Austriacka Partia Ludowa. onet.pl. [dostęp 2013-10-03].
  5. Zginął Joerg Haider. rp.pl, 11 października 2008. [dostęp 2013-10-03].
  6. a b c Parties and Elections in Europe: Austria. parties-and-elections.eu. [dostęp 2017-10-22]. (ang.).
  7. Austrian conservatives pick Foreign Minister Kurz as leader. reuters.com, 14 maja 2017. [dostęp 2017-10-13]. (ang.).
  8. Kurz und Strache: „Österreich kann's besser”. diepresse.com, 16 grudnia 2017. [dostęp 2017-12-18]. (niem.).
  9. Die neue Regierung ist angelobt. orf.at, 18 grudnia 2017. [dostęp 2019-05-18]. (niem.).
  10. Die neuen Gesichter der Übergangsregierung. orf.at, 22 maja 2019. [dostęp 2019-05-22]. (niem.).
  11. a b Nationalratswahl 2019: Österreich. bmi.gv.at. [dostęp 2019-10-03]. (niem.).
  12. Austrian Greens back coalition with Kurz’s conservatives. politico.eu, 4 stycznia 2020. [dostęp 2020-01-06]. (ang.).
  13. Sebastian Kurz to quit as Austrian chancellor due to corruption inquiry. theguardian.com, 9 października 2021. [dostęp 2021-10-11]. (ang.).
  14. Topthema: Angelobung Schallenberg und Linhart. ots.at, 11 października 2021. [dostęp 2021-10-11]. (niem.).
  15. Austrian Chancellor Schallenberg to step down as his predecessor Kurz retires from politics. euronews.com, 2 grudnia 2021. [dostęp 2021-12-06]. (ang.).
  16. Austria ruling party picks Nehammer for chancellor. bbc.com, 3 grudnia 2021. [dostęp 2021-12-06]. (ang.).
  17. „Es gibt viel zu tun”: Karl Nehammer ist Bundeskanzler. diepresse.com, 6 grudnia 2021. [dostęp 2021-12-06]. (niem.).
  18. Do 2022 jako p.o.
  19. ÖVP: 100 Prozent für Karl Nehammer. orf.at, 14 maja 2022. [dostęp 2022-05-14]. (niem.).
  20. Das ist das Endergebnis der Nationalratswahl 2024. meinbezirk.at, 4 października 2024. [dostęp 2024-10-18]. (niem.).
  21. Europawahl 1996. Bundesministerium für Inneres. [dostęp 2013-10-03]. (niem.).
  22. Europawahl 1999, Wahltag, Stichtag, Gesamtergebnis. Bundesministerium für Inneres. [dostęp 2013-10-03]. (niem.).
  23. Europawahl 2004, Wahltag, Stichtag, endgültiges Gesamtergebnis. Bundesministerium für Inneres. [dostęp 2013-10-03]. (niem.).
  24. Europawahl 2009, Wahltag, Stichtag, vorläufiges Gesamtergebnis. Bundesministerium für Inneres. [dostęp 2013-10-03]. (niem.).
  25. Europawahl 2014, vorläufiges Gesamtergebnis inklusive Briefwahlstimmen. Bundesministerium für Inneres. [dostęp 2014-06-05]. (niem.).
  26. Europawahl 2019: Vorläufiges Endergebnis inkl. Briefwahl. ots.at, 27 maja 2019. [dostęp 2019-06-02]. (niem.).
  27. Europawahl 2024: Vorläufiges Endergebnis inkl. aller Briefwahlstimmen. ots.at, 10 czerwca 2024. [dostęp 2024-06-13]. (niem.).