Arundhati Roy

Arundhati Roy (ur. 24 listopada 1961, Shillong) – indyjska pisarka znana z rytmicznej prozy i lirycznych opisów Kerali, autorka kilku zbiorów esejów politycznych, poruszających kwestie humanitarne. Laureatka Nagrody Bookera w 1997.

Życiorys

Córka chrześcijanki i pochodzącego z Bengalu wyznawcy hinduizmu. Dorastała w małej wiosce Aymanam w Kerali, gdzie toczy się też akcja jej pierwszej powieści Bóg rzeczy małych (1997). W wieku 16 lat przeprowadziła się do Delhi i zarabiała tam na życie sprzedażą butelek. W Delhi ukończyła architekturę, ale krótko pracowała w zawodzie. Pisała sztuki i scenariusze, pojawiała się na planie filmowym ^[1]. Obecnie mieszka w Delhi ze swoim drugim mężem, reżyserem Pradipem Krishmenem. Przed napisaniem powieści stworzyła dwa scenariusze do wyreżyserowanych przez niego filmów: In Which Annie Gives It Those Ones (1989) to film o studentach architektury, w którym zagrała sama Roy, oraz Electric Moon (1992). Zagrała także rolę w Massey Sahib (1985), za który Krishen otrzymał nagrodę. Krótko po zakończeniu pracy nad filmami zajęła się Bogiem rzeczy małych - pisała tę książkę w latach 1992–1996. Powieść porusza przede wszystkim problem dyskryminacji kobiet w Indiach. Są one na poziomie prawnym, społecznym, kulturowym i politycznym wciąż obywatelkami drugiej kategorii, podobnie jak przedstawiciele niższych kast. Dyskryminacja ze względu na płeć i pochodzenie jest przyczyną tragedii, które spotykają bohaterów i bohaterki powieści. Ta częściowo autobiograficzna opowieść ukazuje Indie widziane oczami bliźniąt Rahel i Esthappena. Powieść zyskała wielkie międzynarodowe uznanie, czyniąc z Roy pierwszą kobietę z Indii, która otrzymała prestiżową Nagrodę Bookera.

Od czasu wydania Boga rzeczy małych Roy, dzięki sławie i pieniądzom, miała wreszcie możliwość zaangażować się skutecznie w działalność obywatelską i stała się, podobnie jak jej matka Mary, aktywistką społeczną i feministyczną. Matka Roy walczyła przeciwko prawu rodzinnemu w Indiach i pragnęła, by kobiety dostały równe prawo dziedziczenia majątków ojców. Roy poświęca swoje książki i wystąpienia prawom kobiet, sprawiedliwości społecznej i ochronie środowiska. Protestuje też przeciw broni nuklearnej i projektowi zapory na Narmadzie^[1]. W 2004 otrzymała nagrodę Sydney Peace Prize za walkę na rzecz pokoju i praw człowieka.

Zasiadała w jury konkursu głównego na 53. MFF w Cannes (2000).

Twórczość

Powieści

Bóg rzeczy małych (The God of Small Things, 1997), przeł. Tomasz Bieroń.
Ministerstwo niezrównanego szczęścia (The Ministry of Utmost Happiness, 2017), przeł. Jerzy Łoziński

Literatura publicystyczna

The Cost of Living (1999)
Algebra bezgranicznej sprawiedliwości (The Algebra of Infinite Justice, 2002), przeł. Justyna Grzegorczyk.
Power Politics (2002)
War Talks (2002)
An Ordinary Person's Guide to Empire (2004)
Public Power in the Age of Empire (2004)
The Checkbook and the Cruise Missile: Conversations with Arundhati Roy (2004)
Indie rozdarte (Broken Republic, 2012), przeł. Krzysztof Umiński i Marta Umińska.

Scenariusze

In Which Annie Gaves It Those Ones (1989)
Electric Moon (1992)

Przypisy

↑ ^a ^b PawełP. Skawiński PawełP., Gdy nie nadejdzie jutro, Seria Lektury reportera, Słupsk: Dobra Literatura, 2011, ISBN 978-83-935437-1-7 .

Bibliografia

Laura Pearson, Arundhati Roy [w:] 501 wielkich pisarzy pod red. Juliana Patricka, wyd. MWK, Warszawa, 2009, ISBN 978-83-61065-33-3, str. 628, tłum. Hanna Pawlikowska-Gannon, Julita Degórska, Małgorzata Koenig

[:0-1] PawełP. Skawiński PawełP., Gdy nie nadejdzie jutro, Seria Lektury reportera, Słupsk: Dobra Literatura, 2011, ISBN 978-83-935437-1-7 .

[1]