Antybohater

Antybohater – pierwszoplanowa postać literacka lub filmowa, niemająca cech bohatera lub mająca je w niewielkim stopniu. Antybohater może mieć cechy negatywne, będące zaprzeczeniem cech heroicznych bądź może być tych ostatnich pozbawiony albo posiadać je w bardzo ograniczonym stopniu (może być fajtłapą, tchórzem, nieudacznikiem, leniem). Antybohater dokonuje czasem czynów heroicznych, jednak sposób, w jaki to robi bądź jego intencje niekoniecznie są heroiczne.

Przykłady antybohaterów

Folklor

Głupi Jasio

Literatura

Randle Patrick McMurphy - główny bohater powieści Kena Keseya Lot nad kukułczym gniazdem (1962), który mając na celu wyłącznie realizację własnych interesów pomaga również innym pacjentom szpitala psychiatrycznego
Forrest Gump - główny bohater powieści Winstona Grooma z 1986 roku o takim samym tytule; postać, której wszystko w życiu przytrafia się całkiem przypadkowo i bez jej świadomej interwencji
Ostap Bender - mizantropiczny oszust, który po raz pierwszy pojawił się w powieści Dwanaście krzeseł (ros.: Двенадцать стульев) napisanej w roku 1928 przez tandem radzieckich autorów: Ilji Ilfa (1897-1937) i Jewgienija Pietrowa (1903-42))
Rincewind - nieudolny mag, tchórz i fajtłapa, bohater książek Terry’ego Pratchetta
Józef Szwejk z Królewskich Vinohradów w Pradze, sprzedawca psów - bohater antywojennej powieści Przygody dobrego wojaka Szwejka czeskiego pisarza Jaroslava Haška
Yossarian z powieści Paragraf 22 Josepha Hellera
Bohater dramatu Kartoteka Tadeusza Różewicza
Józio Kowalski, główny bohater powieści awangardowej Ferdydurke Witolda Gombrowicza

Film

Randle Patrick McMurphy - główny bohater filmu Lot nad kukułczym gniazdem (1975) w reżyserii Miloša Formana
Forrest Gump - główny bohater filmu w reżyserii Roberta Zemeckisa z 1994 roku o tym samym tytule
„Dzidziuś” Górkiewicz - grany przez Edwarda Dziewońskiego, bohater pierwszej części filmu Eroica w reżyserii Andrzeja Munka oraz filmu Straszny sen Dzidziusia Górkiewicza
Ryszard Ochódzki (zwany Misiem) – kombinator i kanciarz, grany przez Stanisława Tyma w filmach Miś, Rozmowy kontrolowane i Ryś
Jan Piszczyk - bohater filmów Zezowate szczęście w reżyserii Andrzeja Munka (grany przez Bogumiła Kobielę) oraz Obywatel Piszczyk w reżyserii Andrzeja Kotkowskiego (grany przez Jerzego Stuhra) pokazujących pechowe losy tego życiowego oportunisty
Adaś Miauczyński - bohater filmu Dzień świra w reżyserii Marka Koterskiego - człowiek, w którym zebrane są wszystkie kompleksy i frustracje polskiej inteligencji.
Shrek - bohater serii filmów o tej samej nazwie
Hancock z filmu o tym samym tytule może być przykładem antybohatera - pijaka, degenerata lecz posiadającego nadprzyrodzone moce.
Snake Plissken - ułaskawiony więzień (także bohater wojenny), główny bohater filmów Ucieczka z Nowego Jorku i Ucieczka z Los Angeles. Ratuje on prezydenta USA, ale robi to z niechęcią i pod przymusem.
Jerzy Kiler - bohater filmów Kiler i Kiler-ów 2-óch w reżyserii Juliusza Machulskiego
Jack Sparrow - główny bohater serii filmów „Piraci z Karaibów” (grany przez Johnny’ego Deppa)
John Wick - główny bohater serii filmów o tej samej nazwie

Telewizja

Homer Simpson - bohater serialu animowanego Simpsonowie
Tony Soprano w Rodzina Soprano
Eric Cartman – jeden z głównych bohaterów serialu animowanego Miasteczko South Park
George Costanza w Seinfeld
Gregory House – główny bohater serialu medycznego Dr. House – ekscentryczny, cyniczny, mizantropijny, choć błyskotliwy lekarz, który często stosuje niekonwencjonalne metody radzenia sobie z bardzo złożonymi przypadkami medycznymi.
Dexter Morgan – główny bohater serialu Dexter – koroner, który potajemnie prowadzi podwójne życie jako seryjny morderca, którego celem są przede wszystkim przestępcy, którym udało się uniknąć sprawiedliwości.
Walter White w Breaking Bad

Komiksy

Wolverine - jest superbohaterem, jednak ma mroczną przeszłość i agresywną naturę, często walczy z innymi bohaterami i ma śmiertelne podejście do swoich wrogów.
Lobo
Ghost Rider
John Constantine - cyniczny, przebiegły i palący nałogowo, ale wciąż dobroduszny angielski czarodziej/oszust, John Constantine wykorzystuje swoją rozległą wiedzę na temat magii i okultyzmu, aby chronić świat przed nadprzyrodzonymi i demonicznymi zagrożeniami.
Deadpool - oryginalnie był czarnym bohaterem, obecnie jest o wiele bardziej skomplikowaną postacią. Jak powiedział Ryan Reynolds (wcielający się w tę postać w komiksowych ekranizacjach): "Nie obchodzi go ratowanie całego świata. Jego cele są zawsze krótkowzroczne. Jest porywczy, dysfunkcyjny, niecierpliwy... jest idiotą, ale mimo to ma też dobre serce"^[1]. Choć jest najbardziej znanym najemnikiem w komiksach Marvela, nie upomina się wypłaty od tych, których idee podziela.
Wilq
Jeż Jerzy
Gaston Lagaffe
Garfield - kochający lasagne niemiły, gruby, pomarańczowy kot, który, choć właściwie jest postacią pozytywną, dokucza swojemu panu oraz psu Odiemu, który chce się z nim zaprzyjaźnić. Czasem Garfield potrafi dostrzec, że Odie to też żywa istota i wtedy żałuje swoich czynów.
Maska – Stanley Ipkiss jest nieśmiałym i neurotycznym urzędnikiem bankowym, który jest wyśmiewany przez wszystkich wokół niego z wyjątkiem swojego psa. Jednak jego życie zmieniło się drastycznie, gdy natknął się na tajemniczą maskę unoszącą się w morzu, nieświadomy, że taka maska należała do nordyckiego boga psot Lokiego, a gdy jest noszona, daje noszącemu nadprzyrodzone, ale chaotyczne moce.
Spawn – Al Simmons był agentem CIA i zawodowym zabójcą, który po tym, jak został zdradzony i zabity przez własnego szefa i partnera, idzie do piekła, gdzie zawarł pakt z Szatanem (tutaj znany jako „Malebolgia”) w desperackiej próbie zobaczenia swojej żony martwej po raz ostatni. Nie zdając sobie z tego sprawy, został przemieniony w „Hellspawn” (demoniczną istotę w służbie szatana).
Punisher - Frank Castle, były marine, który po śmierci rodziny z rąk mafii karze przestępców na własną rękę. Nie waha się używać brutalnych metod, przez co wchodzi w konflikty z innymi bohaterami Marvela^[2].