Anarchistyczni Burzyciele

Anarchistyczni Burzyciele, także: Pokolenie Burzycieli (cz. Anarchističtí buřiči, Generace buřičů) – skupiona wokół Stanislava Kostki Neumanna oraz czasopisma "Nový kult" grupa czeskich poetów, funkcjonująca na przełomie XIX i XX wieku w Pradze. Twórców należących do grupy łączyła przede wszystkim ideologia anarchizmu, społeczny radykalizm, lewicowość, zwalczanie mieszczaństwa, antyklerykalizm, antymilitaryzm oraz pacyfizm. W zakresie poezji nie sformułowali jednolitego programu literackiego.

Historia

Najważniejszą, choć nieformalną siedzibą grupy, była willa w Pradze-Olszanach (olšanská vila) należąca do Neumanna – wpływowego wówczas krytyka literackiego i poety. Tam też mieściła się redakcja czasopisma "Nový kult" (1897–1905). Redaktorem naczelnym i wydawcą tego organu grupy był Neumann. Na łamach czasopisma publikowali głównie poeci urodzeni w latach 70. XIX wieku: Viktor Dyk, Karel Toman, František Gellner, Fráňa Šrámek, Jiří Mahen, Josef Mach, Leo Freimuth, Rudolf Těsnohlídek i Jaroslav Hašek. Drukowali także w innych czasopismach i gazetach ("Práce", "Omladina", "Nová omladina", "Anarchistická revue", "Moderní život").

Twórczość

Twórczość burzycieli nie jest jednolita, chociaż można w niej dostrzec przede wszystkim sprzeciw wobec symbolizmu, dominację języka potocznego i realistycznego dialogu. Grupa stanowiła pomost pomiędzy indywidualizmem dekadenckim końca XIX wieku a aktywizmem o charakterze lewicowym i anarchistycznym początku XX wieku. Członkowie grupy próbowali dotrzeć ze swoją poezją do środowiska proletariackiego (niektóre wiersze Šramka stały się popularnymi pieśniami robotniczymi). Stawali w opozycji do państwa, które według nich było przeszkodą w rozwoju obywatela. Na łamach "Novego kultu" publikowali fragmenty prac teoretyków tzw. anarchokomunizmu (Piotr Kropotkin, Jean Grave, Errico Malatesta etc.).

Publikacje

W ramach grupy opublikowano następujące zbiory:

Neumann Sen o zástupu zoufajících (Sen o zastępie zrozpaczonych, 1903)
Dyka Satiry a sarkasmy (Satyry i sarkazmy, 1905)
Toman Torzo života (Kształt życia, 1902), Melancholická pout' (Melancholijna wędrówka 1906)
Gellner Radosti života (Radości życia, 1903)
Šrámek Života bído, přec tě mám rád (Nędzo życia, przecież cię kocham 1905), Modrý a rudý (Niebiesko-czerwony, 1906)

Po upadku czasopisma "Nový kult" w 1905 grupa rozpadła się, Neumann natomiast brał udział w kolejnych inicjatywach literackich.

Bibliografia

Grzegorz Gazda: Słownik europejskich kierunków i grup literackich XX wieku. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2000. ISBN 83-01-13181-0.