Adolf Fryderyk

król Szwecji

Adolf Fryderyk szw. Adolf Fredrik (ur. 14 maja 1710 w Szlezwiku, zm. 12 lutego 1771 w Sztokholmie) – król Szwecji od 1751.

Adolf Fryderyk
Ilustracja
Salus publica salus mea
Dobro kraju moim dobrem
Król Szwecji
Okres

od 25 marca 1751
do 12 lutego 1771

Koronacja

26 listopada 1751

Poprzednik

Fryderyk Heski

Następca

Gustaw III

Dane biograficzne
Dynastia

Oldenburgowie (linia Holstein-Gottorp)

Data urodzenia

14 maja 1710

Data śmierci

12 lutego 1771

Miejsce spoczynku

Kościół Riddarholmen

Ojciec

Chrystian August (książę Eutin)

Matka

Albertyna Fryderyka von Baden-Durlach

Odznaczenia
Order Królewski Serafinów (Szwecja) Komandor Krzyża Wielkiego Orderu Gwiazdy Polarnej (Szwecja) Komandor Krzyża Wielkiego Orderu Miecza (Szwecja) Order Świętej Anny I klasy (Imperium Rosyjskie) Order św. Andrzeja (Imperium Rosyjskie) Order Świętego Aleksandra Newskiego (Imperium Rosyjskie) Order Orła Czarnego (Prusy) Order Słonia (Dania)

Życiorys

edytuj

Pochodził z niemieckiego rodu Holstein-Gottorp. W latach 1727–1750 był księciem-biskupem Lubeki i opiekunem małoletniego księcia holsztyńskiego Karola Piotra Ulryka (późniejszego cara Rosji Piotra III). W 1743 przez stronnictwo kapeluszy został wybrany następcą tronu szwedzkiego. W czasie jego panowania praktycznie pełnia władzy spoczęła w rękach riksdagu. W 1755 próbował z pomocą żony (siostry Fryderyka Wielkiego) wzmocnić swą pozycję, lecz omal nie stracił przy tym zupełnie władzy. W 1766 władzę przejęła partia czapek, usiłująca sprowadzić rolę króla do minimum. W 1769 na szczęście dla króla władzę odzyskała bardziej umiarkowana partia kapeluszy.

Rozpoczął budowę kościoła Adolfa Fryderyka w Sztokholmie.

Król zmarł 12 lutego 1771 na atak serca, którego doznał po dość obfitym posiłku. Skonsumował wtedy kolejno homara, kawior, wędzone śledzie, kiszoną kapustę, zupę kapuścianą, szampana i czternaście porcji swego ulubionego deseru – semli – słodkich bułek zamoczonych w gorącym mleku. W ostatnich chwilach życia w ramionach trzymał go minister Axel von Fersen.

Adolf Fryderyk jest dziś pamiętany głównie dlatego, że to jego dziełem było zniesienie cenzury w Szwecji (1766).

Potomstwo

edytuj

Jego potomstwo z małżeństwa z Ludwiką Ulryką Hohenzollern (córką króla PrusFryderyka Wilhelma I):

  • Gustaw III (1746–1792), król Szwecji w latach 1771–1792
  • Karol XIII (1748–1818), król Szwecji w latach 1809–1818
  • Fryderyk Adolf (1750–1803), książę Östergötland
  • Zofia Albertyna (1753–1829), księżniczka Szwecji i od 1814 księżniczka Norwegii

Odznaczenia

edytuj

Przypisy

edytuj
  1. a b c d e f g Shering Rosenhane: Svea-rikes konunga-längd. Sztokholm: A.J. Nordström, 1789, s. 80. (szw.).

Bibliografia

edytuj
  • Praca zbiorowa: Svenskt biografiskt handlexikon, Wydawnictwo "Albert Bonniers Förlag", Sztokholm 1906, T. I. ss. 9–10. (szw.) [dostęp 26 lutego 2010]
  • Praca zbiorowa: Nordisk familjebok, Wydawnictwo "Nordisk familjeboks förlags aktiebolag", Sztokholm 1876, T.1. ss. 157–160. (szw.) [dostęp 26 lutego 2010]

Linki zewnętrzne

edytuj