5 Dywizjon Taborów
5 Dywizjon Taborów – oddział taborów Wojska Polskiego w II Rzeczypospolitej.
Historia | |
Państwo | |
---|---|
Sformowanie |
1921 |
Rozformowanie |
1939 |
Tradycje | |
Rodowód |
5 Szwadron Zapasowy Taborów |
Dowódcy | |
Ostatni |
ppłk tab. Szymon Skoczylas |
Organizacja | |
Dyslokacja | |
Rodzaj sił zbrojnych | |
Rodzaj wojsk | |
Podległość |
W okresie swojego istnienia jednostka przechodziła kilkakrotnie reorganizację. W 1923 dywizjon stacjonował w Krakowie, a w 1939 w Bochni.
Forowanie i zmiany organizacyjne
edytujW 1923 dywizjon podlegał Dowództwu Okręgu Korpusu Nr V i stacjonował w Krakowie[1]. Dowódca dywizjonu pełnił jednocześnie funkcję szefa taborów Okręgu Korpusu Nr V[2].
1 października 1925, w związku z reorganizacją wojsk taborowych, dywizjon został przeformowany w 5 szwadron taborów. Jednocześnie zostało utworzone Szefostwo Taborów Dowództwa Okręgu Korpusu Nr V[3][4]. W lipcu 1926, „w związku z redukcją stanów liczebnych formacji taborowych (rozkaz MSWojsk. Oddz. I Szt. Gen. L. 2579/org. i rozporządzenie wykonawcze Dep. II L. 1600/tab. tjn.)” szwadron zmienił swoją organizację[5][6].
W 1939 dowództwo 5 dywizjonu taborów stacjonowało w Bochni[7].
Struktura organizacyjna
edytujOrganizacja dywizjonu w 1923[1]
Obsada personalna
edytuj- Dowódcy dywizjonu
- mjr / ppłk tab. Jan Kostrzewski (20 IV 1921[9][10][11] – IX 1925 → szef Szefostwa Taborów DOK V[12])
- mjr tab. Franciszek Mazaraki (od 1 X 1925[12] – 30 IX 1927 → stan spoczynku[13])
- kpt. tab. Józef Maziarz (XI 1927[14][15] – 1 IV 1929 → kierownik referatu taborów w Szefostwie Intendentury i Taborów OK III[16])
- kpt. tab. Stefan II Gajewski (p.o. IV 1929[17] – IX 1930 → dyspozycja dowódcy OK V[18])
- ppłk tab. Jan Kostrzewski (I 1931[19][20] – 30 IV 1933 → stan spoczynku[21])
- mjr tab. Stefan Józef Michura (VI 1933[22] – XI 1935 → Dowództwo Taborów i Szefostwo Remontu)
- mjr tab. Ludwik Skibiński-Orliński (XI 1935 – II 1938 → senator RP)
- ppłk tab. Szymon Skoczylas (był III 1939)
- Zastępcy dowódcy dywizjonu
- kpt. / mjr tab. Stefan Józef Michura (1923[10][11] – 1 X 1925 → dowódca 9 szw. tab.[23])
- mjr tab. Stefan Józef Michura (X 1930[24] – VI 1933 → dowódca dywizjonu)
- mjr tab. Stanisław Olgierd Królikowski (od IX 1933[25])
- mjr tab. Zygmunt Siewiński (1937 – IX 1939)
- rtm. tab. Leon Staniek (od 1 X 1925[12][26])
- kpt. tab. Józef Maziarz (VI[27] – XI 1927 → dowódca szwadronu)
- kpt. tab. Stefan II Gajewski (od X 1927[28])
- kpt. tab. Józef Maziarz (od X 1930[29])
- kpt. Alfred Tatarka (1939)
- dowódca dywizjonu – ppłk tab. Szymon Skoczylas †1940 Charków[32]
- I zastępca dowódcy – mjr tab. Zygmunt Siewiński †1940 Charków[33]
- adiutant – mjr Leon Staniek (od 1 IV 1939 komendant Kadry 4 dtab.)
- lekarz medycyny – por. lek. Mikołaj Kołodyński
- lekarz weterynarii – mjr lek. wet. Marcin Władysław Kościuszko[c]
- II zastępca dowódcy [kwatermistrz] – kpt. Alfred Tatarka †1940 Katyń[34]
- oficer mobilizacyjny – kpt. Juliusz Szczęsny Niklas †1940 Charków[35]
- zastępca oficera mobilizacyjnego – chor. Mieczysław Gofroń[d]
- oficer administracyjno-materiałowy – kpt. Roman Ignacy Kobyliński †16 IX 1939
- oficer gospodarczy – kpt. int. Jan Wnęk †1940 Charków[40]
- oficer żywnościowy – chor. Piotr Włosek
- dowódca szwadronu gospodarczego – kpt. Tomasz Wiński
- dowódca szwadronu młodszego rocznika – kpt. Stanisław Olczak[e]
- dowódca szwadronu szkolnego – kpt. Emil Kikiniss[f]
- wykładowca i instruktor – kpt. Alfred Kleiber[g]
- wykładowca i instruktor – kpt. Aleksander Feliks Koralewski †1940 Charków[56]
- wykładowca i instruktor – kpt. Eberhard Ernest Józef Reinke[h]
- wykładowca i instruktor – kpt. Stanisław Jan Aleksander Schaeffer[i]
- wykładowca i instruktor – kpt. Antoni Waszyński[j]
- wykładowca i instruktor – por. Jan Antoni Chmielewski[k]
- kierownik warsztatów szkolnych – mjr Michał Wit[l]
Żołnierze dywizjonu – ofiary zbrodni katyńskiej
edytujBiogramy zamordowanych znajdują się na stronie internetowej Muzeum Katyńskiego[62]
Nazwisko i imię | stopień | zawód | miejsce pracy przed mobilizacją | zamordowany |
---|---|---|---|---|
Jan Ignacy Bahdaj | podporucznik kontraktowy | prawnik | 5 dtab. | Katyń |
Kazimierz Krzemiński[63] | porucznik rezerwy | inżynier metalurg | Huta Baildon w Katowicach | Katyń |
Romuald Antoni Lukas | podporucznik rezerwy | inżynier budowlany | pracował w pow. tarnogórskim | Katyń |
Stanisław Malarski | porucznik rezerwy | kopalnia „Wiesław” w Dąbrowie Górniczej | Katyń | |
Zygfryd Munk | porucznik rezerwy | kupiec | Katyń | |
Franciszek Nestarowski | podporucznik rezerwy | prawnik | Katyń | |
Aleksander Rzążewski | porucznik rezerwy | handlowiec | dyr. Banku SA w Poznaniu | Katyń |
Włodzimierz Stogniew-Ułasewicz | podporucznik rezerwy | urzędnik | Poczta Polska w Wołkowysku | Katyń |
dr Aleksander Blatt | porucznik rezerwy | prawnik | współwłaściciel fabryki konfekcyjnej | Charków |
Tomasz Kowalczyk[64] | podporucznik rezerwy | właściciel ziemski | Charków | |
Kazimierz Michał Kursa | podporucznik rezerwy | Charków | ||
dr Ludwik Mansch vel Mansch de Leoney | porucznik rezerwy | sędzia okręgowy[65] | Sąd Okręgowy w Katowicach | Charków |
Władysław Puławski | porucznik rezerwy | inżynier chemik | dyr. Cementowni w Wysokiej | Charków |
Antoni Świerczkowski | porucznik taborów rezerwy | ziemianin | wł. maj. Kłobia | Charków |
Mieczysław Targowski-Tarnawa | porucznik rezerwy | ziemianin | Charków |
Uwagi
edytuj- ↑ Spośród dziesięciu dywizjonów połowa miała w swoim składzie pięć szwadronów, a pozostałe, w tym 4 dtab – cztery szwadrony[2]
- ↑ Wykaz zawiera obsadę jednostki według stanu bezpośrednio przed rozpoczęciem mobilizacji pierwszych oddziałów Wojska Polskiego w dniu 23 marca 1939, ale już po przeprowadzeniu ostatnich awansów ogłoszonych z datą 19 marca 1939[31].
- ↑ mjr lek. wet. Marcin Władysław Kościuszko ur. 5 listopada 1893 w Głogowie, w rodzinie Jana. Zmarł 12 maja 1960. Został pochowany na Cmentarzu Komunalnym w Bochni przy ul. Orackiej. Był odznaczony Złotym Krzyżem Zasługi.
- ↑ chor. Mieczysław Gofroń ur. 26 grudnia 1895 w Krakowie, w rodzinie Pawła i Marii ze Spiechowiczów. Żołnierz Legionów Polskich. Brat Stanisława ps. „Sęp” (1892–1976), także legionisty. Był odznaczony Krzyżem Niepodległosci (4 listopada 1933)[36][37][38], Krzyżem Zasługi i Odznaką Pamiatkową Więźniów Ideowych[39]. Dostał się do niemieckiej niewoli. Przebywał w Oflagu VII A Murnau.
- ↑ Kpt. tab. Stanisław Walery Olczak ur. 14 kwietnia 1899 w Zgierzu, w rodzinie Władysława i Marianny[41][42][43] . Od 6 marca 1915 do internowania w Szczypiornie służył w V batalionie I Brygady Legionów Polskich[44]. Od 1 kwietnia 1943 do 1 maja 1945 przebywał w obozie koncentracyjnym[43] . Zmarł 26 lutego 1962[43] . Był odznaczony Krzyżem Niepodległości (2 sierpnia 1931)[45], Srebrnym Krzyżem Zasługi i Odznaką Pamiątkową Więźniów Ideowych[46].
- ↑ Kpt. tab. Emil Kikiniss ur. 12 stycznia 1897 w Dębicy, w rodzinie Jakuba i Dory Vogelhut[47]. W czasie I wojny światowej służył w 1 Pułku Piechoty Legionów Polskich[48], a następnie w cesarskiej i królewskiej Armii. Jego oddziałem macierzystym był Pułk Piechoty Nr 40. Na stopień podporucznika rezerwy został mianowany ze starszeństwem z 1 grudnia 1917[49]. Był odznaczony Medalem Niepodległości (17 września 1932)[50] i Srebrnym Krzyżem Zasługi (1938)[51].
- ↑ Kpt. tab. Alfred Kleiber ur. 28 sierpnia 1896 w Rudniku, w ówczesnym powiecie myślenickim Królestwa Galicji i Lodomerii, w rodzinie Floriana[52][53] i Anny z domu Jetel. Był młodszym bratem Józefa (1892–1985), podpułkownika artylerii, inżyniera, kawalera Virtuti Militari. W czasie I wojny światowej Alfred walczył w Legionach Polskich[54]. Był odznaczony Krzyżem Niepodległości (6 czerwca 1931)[55], Krzyżem Walecznych i Srebrnym Krzyżem Zasługi.
- ↑ Kpt. tab. Eberhard Ernest Józef Reinke ur. 16 czerwca 1900 w Chojnicach[57].
- ↑ Kpt. tab. Stanisław Jan Aleksander Schaeffer ur. 25 września 1896. Był odznaczony Srebrnym Krzyżem Zasługi[58].
- ↑ Kpt. tab. Antoni Waszyński ur. 17 stycznia 1894 w Gębicach, w powiecie gostyńskim. Zmarł 25 września 1944 w Edynburgu[59].
- ↑ Por. tab. Jan Antoni Chmielewski ur. 24 czerwca 1898 we wsi Pniewite, w rodzinie Antoniego. W czasie kampanii wrześniowej dostał się do niemieckiej niewoli. Przebywał w Oflagu VII A Murnau[43] . Był odznaczony Medalem Niepodległości (16 marca 1933)[60][61].
- ↑ Mjr tab. Michał Wit ur. 29 września 1894. Do Wojska Polskiego został przyjęty z byłej armii austro-węgierskiej.
Przypisy
edytuj- ↑ a b Almanach oficerski 1923 ↓, s. 73.
- ↑ a b Jarno 2001 ↓, s. 199.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 109 z 21 października 1925 roku, s. 586-586.
- ↑ Jarno 2001 ↓, s. 199 wg autora nowa organizacja taborów została wprowadzona 1 listopada 1925 roku.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 29 z 26 lipca 1926 roku, s. 230-231.
- ↑ Jarno 2001 ↓, s. 200.
- ↑ Rybka i Stepan 2006 ↓, s. 832.
- ↑ Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 1387-1388.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 17 z 30 kwietnia 1921 roku, s. 883.
- ↑ a b Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 1032.
- ↑ a b Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 942.
- ↑ a b c Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 109 z 21 października 1925 roku, s. 586.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 19 z 22 lipca 1927 roku, s. 216.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 25 z 31 października 1927 roku, s. 327.
- ↑ Rocznik Oficerski 1928 ↓, s. 516.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 9 z 27 kwietnia 1929 roku, s. 124.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 9 z 27 kwietnia 1929 roku, s. 119.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 14 z 20 września 1930 roku, s. 290.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, nr 1/1931, s. 19.
- ↑ Rocznik Oficerski 1932 ↓, s. 787.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 15 z 31 grudnia 1932 roku, s. 470.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 8 z 28 czerwca 1933 roku, s. 137.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 109 z 21 października 1925 roku, s. 585, 587.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 1 z 28 stycznia 1931 roku, s. 19.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 11 z 28 września 1933 roku, s. 202.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 29 z 26 lipca 1926 roku, s. 230.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 16 z 11 czerwca 1927 roku, s. 163.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 25 z 31 października 1927 roku, s. 308.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 1 z 28 stycznia 1931 roku, s. 20.
- ↑ Rybka i Stepan 2006 ↓, s. 831-832.
- ↑ Rybka i Stepan 2006 ↓, s. VI.
- ↑ Księga Cmentarna Charkowa 2003 ↓, s. 489.
- ↑ Księga Cmentarna Charkowa 2003 ↓, s. 482.
- ↑ Księga Cmentarna Katynia 2000 ↓, s. 643.
- ↑ Księga Cmentarna Charkowa 2003 ↓, s. 372.
- ↑ M.P. z 1933 r. nr 255, poz. 273.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 9 z 19 marca 1934, s. 110.
- ↑ Kartoteka personalno-odznaczeniowa. WBH. [dostęp 2021-11-22]..
- ↑ Kartoteka personalno-odznaczeniowa. WBH. [dostęp 2021-11-22]..
- ↑ Księga Cmentarna Charkowa 2003 ↓, s. 601.
- ↑ Kartoteka personalno-odznaczeniowa. WBH. [dostęp 2021-11-24]..
- ↑ Kartoteka personalno-odznaczeniowa. WBH. [dostęp 2021-11-24]..
- ↑ a b c d Straty ↓.
- ↑ Żołnierze Niepodległości. Muzeum Józefa Piłsudskiego w Sulejówku. [dostęp 2021-11-24]..
- ↑ M.P. z 1931 r. nr 179, poz. 260.
- ↑ Kartoteka personalno-odznaczeniowa. WBH. [dostęp 2021-11-24]..
- ↑ Kartoteka personalno-odznaczeniowa. WBH. [dostęp 2021-11-24]..
- ↑ Żołnierze Niepodległości. Muzeum Józefa Piłsudskiego w Sulejówku. [dostęp 2021-11-24]..
- ↑ Ranglisten des kaiserlichen und königlichen Heeres 1918. Wiedeń: Nadworna i Państwowa Drukarnia, 1918, s. 372, 580. (niem.)..
- ↑ M.P. z 1932 r. nr 217, poz. 249.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 3 z 11 listopada 1938, s. 38.
- ↑ Kartoteka personalno-odznaczeniowa. WBH. [dostęp 2021-11-24]..
- ↑ Kartoteka personalno-odznaczeniowa. WBH. [dostęp 2021-11-24]..
- ↑ Żołnierze Niepodległości. Muzeum Józefa Piłsudskiego w Sulejówku. [dostęp 2021-11-24]..
- ↑ M.P. z 1931 r. nr 132, poz. 199.
- ↑ Księga Cmentarna Charkowa 2003 ↓, s. 242.
- ↑ Rybka i Stepan 2006 ↓, s. 279.
- ↑ Rybka i Stepan 2006 ↓, s. 277.
- ↑ Wykaz poległych i zmarłych żołnierzy Polskich Sił Zbrojnych na obczyźnie w latach 1939-1946. Londyn: Instytut Historyczny im. gen. Sikorskiego, 1952, s. 36..
- ↑ M.P. z 1933 r. nr 63, poz. 81 poz. 153, jako por. Jan Chmieleński.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 13 z 11 listopada 1933, s. 286.
- ↑ Księgi Cmentarne – biogramy oficerów.
- ↑ Księgi Cmentarne – wpis 1862.
- ↑ Księgi Cmentarne – wpis 5899.
- ↑ Mianowany 10 października 1936. Ruch służbowy. „Dziennik Urzędowy Ministerstwa Sprawiedliwości”. 16, s. 156, 1936-11-16. Warszawa: Ministerstwo Sprawiedliwości..
Bibliografia
edytuj- Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2018-08-18].
- Rocznik Oficerski 1923. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1923.
- Rocznik Oficerski 1924. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1924.
- Rocznik Oficerski 1928. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1928.
- Rocznik Oficerski 1932. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1932.
- Jerzy Ciesielski, Zuzanna Gajowniczek, Grażyna Przytulska, Wanda Krystyna Roman, Zdzisław Sawicki, Robert Szczerkowski, Wanda Szumińska: Charków. Księga Cmentarna Polskiego Cmentarza Wojennego. Jędrzej Tucholski (red.). Warszawa: Oficyna Wydawnicza RYTM, 2003. ISBN 83-916663-5-2.
- Karol Firich, Stanisław Krzysik, Tadeusz Kutrzeba, Stanisław Müller, Józef Wiatr: Almanach oficerski na rok 1923/24. T. 2: Organizacja Wojska Polskiego. Warszawa: Wojskowy Instytut Naukowo-Wydawniczy, 1923.
- Witold Jarno: Okręg Korpusu Wojska Polskiego nr IV Łódź 1918-1939. Łódź: Wydawnictwo „Ibidem”, 2001. ISBN 83-88679-10-4.
- Jan Kiński, Helena Malanowska, Urszula Olech, Wacław Ryżewski, Janina Snitko-Rzeszut, Teresa Żach: Katyń. Księga Cmentarna Polskiego Cmentarza Wojennego. Marek Tarczyński (red.). Warszawa: Oficyna Wydawnicza RYTM, 2000. ISBN 83-905590-7-2.
- Ryszard Rybka, Kamil Stepan: Rocznik oficerski 1939. Stan na dzień 23 marca 1939. Kraków: Fundacja CDCN, 2006. ISBN 978-83-7188-899-1.
- Program „Straty osobowe i ofiary represji pod okupacją niemiecką”. Fundacja „Polsko-Niemieckie Pojednanie”. [dostęp 2021-11-24]. [zarchiwizowane z tego adresu (2022-02-10)].