2 Wileński Dywizjon Rozpoznawczy

2 Wileński Dywizjon Rozpoznawczy (OR-2) – jednostka rozpoznawcza Polskich Sił Zbrojnych.

2 Oddział Rozpoznawczy
Ilustracja
Barwy dywizjonu
Historia
Państwo

 Polska

Sformowanie

1940

Rozformowanie

1940

Nazwa wyróżniająca

Wileński

Tradycje
Rodowód

Oddział Rozpoznawczy 2 DSP

Dowódcy
Pierwszy

rtm. Tadeusz Sokołowski

Działania zbrojne
kampania francuska
Organizacja
Rodzaj sił zbrojnych

Wojska lądowe

Rodzaj wojsk

rozpoznanie

Podległość

2 Dywizja Strzelców Pieszych

Dywizjon wchodził w skład 2 Dywizji Strzelców Pieszych Wojska Polskiego we Francji.

Formowanie

edytuj

Formowany jako Oddział Rozpoznawczy 2 Dywizji Strzelców Pieszych od lutego 1940 w Thnezay.

Pod koniec kwietnia 1940 oddział zmienił nazwę na 2 Wileński dywizjon rozpoznawczy, a jego szwadrony kontynuowały tradycje pułków Wileńskiej Brygady Kawalerii.

Żołnierze nosili proporczyki ogólnokawaleryjskie amarantowo-granatowe, ale z zieloną żyłką (barwa oddziałów rozpoznawczych). Nakryciem głowy były czarne berety.

Dowódcy dywizjonu

edytuj
  • rtm. dypl. Tadeusz Sokołowski (z 1 Pułku Szwoleżerów Józefa Piłsudskiego, od 1943 w AK)
  • ppłk Eugeniusz Święcicki (we wrześniu 1939 zastępca dowódcy 4 pułku Ułanów Zaniemeńskich)

Skład organizacyjny

edytuj
  • Dowództwo
  • szwadron konny im. 13 pułku Ułanów Wileńskich - dowódca: ppor. Zdzisław Sas-Biliński
    • poczet dowódcy (drużyna moździerzy, patrol łączności, trzy motocykle)
    • 4 plutony liniowe – w każdym 1 oficer i 29 szeregowych
      • 2 drużyny (sekcja liniowa i sekcja rkm)
    • pluton ckm (4 Hotchkissy na czterokonnych biedkach, obsługa konna)
    • pluton przeciwpancerny (4 działa, trakcja i obsługa konna)
    • zmotoryzowany pluton gospodarczy
  • szwadron motocyklistów im. 4 pułku Ułanów Zaniemeńskich - dowódca: por. Zbigniew Giera
  • zmotoryzowany szwadron ckm i broni towarzyszącej im. 23 pułku Ułanów Grodzieńskich - dowódca: ppor. Olgierd Kiersnowski

Wyposażenie indywidualne

edytuj

Szeregowi szwadronu konnego byli uzbrojeni we francuskie karabinki oraz w szable lekkiej kawalerii wz. 1822. Szable miały rękojeści z koszem złożonym z trzech kabłąków. Oficerowie, prócz szabel, otrzymali stare rewolwery. Konie - ponad dwieście sztuk - dostał szwadron dopiero 10 maja, siodła zaś dopiero w ostatnich dniach miesiąca.

Działania zbrojne

edytuj

10 czerwca dywizjon został przewieziony na front pod Belfort na południe od Wogezów, niedaleko granicy szwajcarskiej. 14 czerwca OR-2 został dołączony do szwadronów konnych Oddziału Rozpoznawczego francuskiego XIII Korpusu i skierowany nad rzekę Saone. Nazajutrz wraz z 5 Małopolskim pułkiem strzelców pieszych osłaniał odwrót francuskiej 3 Armii.

16 czerwca rano szwadron konny dostał zadanie obsadzenia linii opóźniania i zabezpieczenia odejścia szwadronów motorowych. 17 czerwca szwadron wraz z dołączonym działonem ppanc. nawiązał kontakt ogniowy z nieprzyjacielem, likwidując gniazdo cekaemów i biorąc do niewoli trzech niemieckich oficerów z samochodem.

19 czerwca, po odcięciu drogi do Szwajcarii, dokąd wycofywała się 2 DSP, Wileński Dywizjon został rozwiązany. Części oficerów i szeregowych udało się dotrzeć do Szwajcarii. Szwadron konny po siedmiu dniach marszu na niemieckich tyłach, przekroczył granicę szwajcarską niemal w całości. Większość kadry OR-2 przedostała się różnymi drogami do Wielkiej Brytanii, gdzie wcielona została do 1 dywizjonu rozpoznawczego I Korpusu Polskiego.

Bibliografia

edytuj
  • Bohdan Królikowski: Kres ułańskiej epopei : szkice do dziejów kawalerii rozpoznawczej i pancernej Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie 1939-1947. Lublin: Towarzystwo Naukowe Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego Jana Pawła II, 2007. ISBN 83-7306-332-3.
  • Witold Biegański "Wojsko Polskie we Francji 1939-1940" Warszawa 1967
  • Józef Smoliński: 2 Dywizja Strzelców Pieszych : (Francja - Szwajcaria). Warszawa: [s. n], 1992. ISBN 83-00-03620-2.
  • Józef Dembiniok: Wojsko Polskie we Francji-I Korpus Polski w Wielkiej Brytanii (Oznaki i odznaki Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie / Józef Dembiniok, Bernard Szczech, Andrzej Urbański). Krajowa Agencja Wydawnicza. ISBN 83-03-00719-X.