Wikipedia

2 Pułk Piechoty (LP)

Ten artykuł dotyczy 2 Pułku Piechoty Legionów. Zobacz też: 2 Pułk Piechoty – inne pułki piechoty z numerem 2.

2 Pułk Piechoty (2 pp) – oddział piechoty Legionów Polskich.

2 Pułk Piechoty
Historia
Państwo

 Austro-Węgry

Sformowanie

1914

Rozformowanie

1917

Tradycje
Kontynuacja

2 Pułk Piechoty Legionów
2 Pułk Zmechanizowany

Dowódcy
Pierwszy

płk Zygmunt Zieliński

Działania zbrojne
I wojna światowa
bitwa pod Mołotkowem
bitwa pod Kirlibabą
bitwa pod Rarańczą (1918)
Organizacja
Rodzaj sił zbrojnych

Wojska lądowe

Rodzaj wojsk

piechota

Podległość

II Brygada Legionów Polskich

Multimedia w Wikimedia Commons

Formowanie

edytuj

W sierpniu 1914 roku, kiedy do Królestwa wyruszyła kompania kadrowa i oddziały tworzące w późniejszym okresie I Brygadę Legionów Polskich, w Krakowie formowały się nowe oddziały legionowe[1]. Na skutek wybuchu I wojny światowej na terenach Galicji rozpoczęto tworzyć regularne polskie formacje wojskowe. Naczelny Komitet Narodowy uzyskał 27 sierpnia 1914 roku zgodę na utworzenie dwóch legionów: Zachodniego z siedzibą w Krakowie oraz Wschodniego z siedzibą we Lwowie.

Do nowo tworzonej formacji masowo zaciągali się członkowie organizacji wojskowych i ochotnicy[1] co pozwoliło na sformowanie oddziałów Legionu Zachodniego. Utworzono m.in. 2. i 3 pułki piechoty[2].

Etat 2 pułku piechoty opracowany przez płk. Zielińskiego wynosił: 99 oficerów, 5295 podoficerów i szeregowych. Po pewnym czasie: 4000[2]. Liczył cztery bataliony piechoty. W skład każdego batalionu wchodziły cztery kompanie po cztery plutony w każdej. Pluton tworzyły cztery sekcje. Dwa bataliony sformowano w Krakowie, po jednym w Bochni i Krzeszowicach. Oficjalnie za datę utworzenia 2 pp podaje się dzień 14 września 1914 roku[2].

Walki pułku

edytuj
 
II Brygada Legionów Polskich w drodze do Karpat, 1914

W październiku 1914 roku pułk wyruszył na front karpacki, na Węgry[1]. Młodzi żołnierze byli wstrząśnięci tym faktem, ponieważ myśleli, że pójdą do Królestwa i na polskiej ziemi będą walczyć razem z I Brygadą o niepodległość[2]. Po przyjeździe na Węgry pułk walczył w komitacie Marmarosz Sziget[1], a po wyrzuceniu nieprzyjaciela z tamtego obszaru otrzymał rozkaz przekroczenia Karpat i wyparcia nieprzyjaciela z doliny Bystrzycy na terenie Małopolski[1]. W związku z utrudnionym przejściem przez góry spowodowanym brakiem dróg, zbudowana została przez przełęcz Rogodze tzw. „Droga Legionów”[1]. Oddziały legionowe odrzucały ze swej drogi nieprzyjaciela i po stoczeniu walk pod Rafajłową, Zieloną i Pasieczną doszły w okolice Nadwórnej i Mołotkowa, gdzie 29 października 1914 roku doszło do krwawej bitwy[1]. Siły polskie, które były niedostatecznie uzbrojone i wyposażone przeciwstawiły się nieprzyjacielowi posiadającemu prawie dwukrotną przewagę liczbową i kilkakrotnie większą artylerię. Rosjanie posiadali karabiny maszynowe, którym nasi żołnierze mogli przeciwstawić się tylko ogniem karabinów ręcznych. Rosjan nie udało się powstrzymać i pułk musiał rozpocząć odwrót. Nieprzyjaciel uderzył na tyły legionistów, którzy bagnetami musieli otworzyć sobie drogę w kierunku na Zieloną[1].

 
Pułkownik Zygmunt Zieliński oraz major Józef Haller ze swoim sztabem w Mołotkowie

Prawie przez cały listopad 2 pułk piechoty toczył nieustanne mniejsze i większe potyczki w ciężkim terenie. Najbardziej upamiętniły się walki pod Pasieczną, Zieloną i Bohorodczanami. Pod koniec listopada pułk znajdując się w grupie gen. Durskiego przeszedł na Huculszczyznę w okolice Żabiego[1]. Po pewnym czasie przerzucono pułk na Węgry pod Ökörmező, gdzie przeważające siły rosyjskie walczyły z oddziałami austriackimi. Następnie pułk przeszedł na Bukowinę w dolinę Złotej Bystrzycy[1]. W dniach od 18 do 22 stycznia 1915 roku toczono walki zwane pod nazwą boju pod Kirlibabą[1], podczas którego żołnierze pułku wykazali niezwykły hart ducha i wytrzymałość fizyczną. Teren walk był bardzo ciężki i panował dwudziestokilkustopniowy mróz. Bój ten pozwolił wojskom austriackim na wkroczenie w głąb Bukowiny i Galicji. W okresie lutego i marca 1915 roku pułk walczył pod Brasą i Łopusznem, a po dwudniowym odpoczynku w Śniatyniu wyruszył na linię frontu[1]. Do ważniejszych walk pułku w tamtym okresie należy zaliczyć wypad na drugą stronę Dniestru do Koropca, bój pod Tłumaczem, Kolorówką i Bortnikami. W połowie marca przeszedł pułk do Kołomyi na odpoczynek[3]. Wyodrębniono tam z pułku IV batalion, który wyjechał do Królestwa w celu sformowania tam 4 Pułku Legionów.

 
Oficerowie I batalionu 2 pułku piechoty w okopach w czasie walk w Besarabii, 1915

Po miesięcznym odpoczynku przeszedł pułk na front besarabski[1]. W połowie kwietnia pułk obsadził stanowiska pod Dobronowcami. 10 maja 1915 roku na tyły pułku dostali się Rosjanie po przełamaniu linii austriackich. Pułk został ze wszystkich stron otoczony i tocząc zażartą walkę cofał się za rzekę Prut. I i III batalion walcząc na bagnety szczęśliwie zdołały się wycofać, natomiast II batalion został prawie całkowicie rozbity przez oddziały kawalerii i piechoty rosyjskiej[1]. Wycofujący się żołnierze pokonywali rzekę wpław z których wielu zginęło w jej nurtach. Wojska austriackie rozpoczęły działania zaczepne, więc pułk posuwał się naprzód walcząc pod Mamajowcami i Zadobrówką, aż dotarł do Rokitny słynnej z szarży ułanów Dunin-Wąsowicza[1].

Pod koniec października pułk został wysłany na Wołyń[4]. Po przybyciu na front oddziały pułku wzięły udział w natarciu na „Polską Górę”[1]. W nocy z 7 na 8 listopada 1915 roku pod Bielgowem na tyły pułku uderzyli Rosjanie przyczyniając się do powstałych strat w jego szeregach. Przez zimę trwały walki pozycyjne nad rzeką Styr. W maju 1916 roku pułk trafił na kilkutygodniowy odpoczynek do Karasina, ale ten został przerwany rosyjską ofensywą Brusiłowa[4]. Pułk został wysłany pod Hruziatyn, gdzie 20 i 21 czerwca walczył z przeważającymi siłami nieprzyjaciela ponosząc dotkliwe straty: 2 oficerów i 38 legionistów poległych oraz 16 oficerów i 183 legionistów rannych[5][6][1]. Wraz z innymi oddziałami legionowymi wycofał się na Słochód, a 3 sierpnia brał udział w boju pod Rudką Miryńską zamykając tą walką działalność bojową pod sztandarami Legionów Polskich[7].

We wrześniu 1916 roku zapadły decyzje o przeniesieniu formacji legionowych na teren okupacji niemieckiej. 9 października 2 pułk piechoty ześrodkował się w Baranowiczach, po czym przeniesiony został do Królestwa i przeszedł na etat, uzbrojenie i zaopatrzenie niemieckie[7].

 
Pułk walczył w składzie II Brygady Legionów a następnie wszedł w skład II Korpusu Polskiego w Rosji

Po kryzysie przysięgowym pozostałość II Brygady złożone z poddanych austriackich wycofano z Królestwa do Galicji i jako Polski Korpus Posiłkowy wcielono do wojska austriackiego. Austriacy skierowali Korpus na tyły frontu w rejon Czerniowiec, a 2 pp stanął w Mamajowcach. Po ogłoszeniu postanowień traktatu brzeskiego grupa oficerów legionowych pod przewodnictwem ppłk. Michała Żymierskiego postanowiła przejść przez linię frontu i połączyć się z organizowanymi w Rosji polskimi formacjami wojskowymi. 15 lutego II Brygada przebiła się pod Rarańczą przez pozycje austriackie i przeszła na terytorium Rosji. 2 pp szedł w straży przedniej i w ataku na bagnety rozbił 53 pułk piechoty austriackiej[7].

W Rosji II Brygada weszła w skład II Korpusu Polskiego. Żołnierze 2 pp zasilił 13. i 14 pułk 4 Dywizji Strzelców[7]. Legionowy 2 pułk piechoty przestał istnieć jako jednostka samodzielna.

 
Plan bitwy pod Kostiuchnówką

Obsada personalna pułku

edytuj

Dowódcy pułku[7]:

Pierwsza obsada dowódców batalionów[2]:

Kawalerowie waleczni

edytuj

Oficerowie i szeregowi 2 pp Leg. Pol. odznaczeni Krzyżem Walecznych „za czyny orężne w czasie bojów Legionów Polskich”[8]:

po raz pierwszy, drugi, trzeci i czwarty
po raz pierwszy i drugi
Oficerowie pułku
Legioniści
 
II baon (batalion) 2 pułku piechoty Legionów Polskich, między 1914 a 1915
 
Legioniści z II baonu 2 pułku piechoty Legionów Polskich

Przypisy

edytuj
  1. ↑ a b c d e f g h i j k l m n o p q Prugar-Ketling 1992 ↓, s. metryka.
  2. ↑ a b c d e Wyrzycki 1992 ↓, s. 11.
  3. ↑ Wyrzycki 1992 ↓, s. 12.
  4. ↑ a b Wyrzycki 1992 ↓, s. 13.
  5. ↑ Sitko 1928 ↓, s. 12-13.
  6. ↑ Encyklopedia Wojskowa 1934 ↓, s. 796.
  7. ↑ a b c d e Wyrzycki 1992 ↓, s. 14.
  8. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 50 z 1 grudnia 1922, s. 871-882.
  9. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 11 z 6 lipca 1929, s. 232, sprostowano imię z „Stanisław” na „Jan”.

Bibliografia

edytuj
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=2_Pułk_Piechoty_(LP)&oldid=75324453”