2 Batalion Straży Granicznej
2 Batalion Straży Granicznej – jednostka organizacyjna Straży Granicznej w II Rzeczypospolitej pełniąca służbę ochronną na granicy polsko-radzieckiej.
| Historia | |
| Państwo | |
|---|---|
| Sformowanie |
1922 |
| Rozformowanie |
1923 |
| Tradycje | |
| Rodowód | |
| Dowódcy | |
| Pierwszy |
ppłk Czesław Łabuć |
| Organizacja | |
| Dyslokacja | |
| Formacja | |
| Podległość | |
Formowanie i zmiany organizacyjne
edytujWykonując postanowienia uchwały Rady Ministrów z 23 maja 1922 roku, Minister Spraw Wewnętrznych rozkazem z 9 listopada 1922 roku zmienił nazwę „Bataliony Celne” na „Straż Graniczną”[1]. Wprowadził jednocześnie w formacji nową organizację wewnętrzną[2]. 2 batalion celny przemianowany został na 2 batalion Straży Granicznej.
2 batalion Straży Granicznej funkcjonował w strukturze Komendy Powiatowej Straży Granicznej w Stołpcach, a jego dowództwo stacjonowało w Nowym Świerżeniu[3]. W skład batalionu wchodziły cztery kompanie strzeleckie oraz jedna kompania karabinów maszynowych w liczbie 3 plutonów po 2 karabiny maszynowe na pluton[4]. Dowódca batalionu posiadał uprawnienia dyscyplinarne dowódcy pułku. Cały skład osobowy batalionu obejmował etatowo 614 żołnierzy, w tym 14 oficerów[5].
W 1923 roku batalion przekazał swój odcinek oddziałom Policji Państwowej i został rozwiązany[6].Komendant batalionu kpt. Rubitzki zameldował, że 25 czerwca 1923 o godź. 10.00 PP obsadziła granicę[7].
Służba graniczna
edytujW marcu 1923 roku 2 batalion Straży Granicznej pozostawał skoncentrowany w Biekszach i stanowił odwód Powiatowej Komendy Straży Granicznej w Wilnie[8].
- Sąsiednie bataliony
- 12 batalion Straży Granicznej ⇔ 34 batalion Straży Granicznej − 1 grudnia 1922[3][9] i w kwietniu 1923[10]
Kadra batalionu
edytuj- Dowódcy batalionu
| stopień | imię i nazwisko | okres pełnienia służby | kolejne stanowisko |
|---|---|---|---|
| ppłk | Czesław Łabuć | X 1922[11] | |
| mjr | Zygmunt Parfanowicz | XI 1922[12] | |
| kapitan | Rubitzki | - VII 1923[7] |
Struktura organizacyjna
edytuj| Ordre de Bataille 2 batalionu SG w Nowym Świerżeniu na dzień 31 października 1922[11] | ||||
|---|---|---|---|---|
| kompania | 1. Mikołajewszczyzna | 2. Odceda | 3. N. Świerżeń | 4. Zasule |
| dowódca | kpt. Sokołowski | por. Szubert | ppor. Szczęsnowicz | |
| placówka | Swierynowo (0/26)[a] | Korczowo (0/34) | Oleszkowo (0/26) | |
| Kuciec (0/17) | Smolarnia (0/22) | Barkowszczyzna (0/44) | ||
| Łuhowate (0/21) | Motwica (0/25) | Samochwały (0/26) | ||
| Iłowo (0/12) | ||||
| Rusakowicze (0/23) | ||||
| Ordre de Bataille 2 batalionu SG w Nowym Świerżeniu na dzień 30 listopada 1922[12] | ||||
| kompania | 1. Mikołajewszczyzna | 2. Odceda | 3. N. Świerżeń | 4. Zasule |
| dowódca | kpt. Sokołowski | por. Plejer | ppor. Szczęsnowicz | |
| placówka | Swierynowo (1/25) | Kołosowo (1/27) | Oleszkowo (0/25) | |
| Łuhowate (0/22) | Smolarnia (0/29) | Barkowszczyzna (1/45) | ||
| Iłowo (0/12) | Motwica (0/31) | Samochwały (0/25) | ||
| Rusakowicze (0/22) | ||||
| Ordre de Bataille 2 batalionu SG w Nowym Swierżeniu na dzień 1 kwietnia 1923[10] | ||||
| kompania | 2. N. Świerżeń | 3. Zasule | 1. Kołosowo | 4. Mikołajewszczyzna |
| dowódca | ||||
| placówka | „rezerwa” | Oleszkowo | Kołosowo | Swierynowo |
| Borkowszczyzna | Smolarnia | Ługowate | ||
| Samochwały | Motwica | Iłowo | ||
| Rusakowicze | ||||
Uwagi
edytuj- ↑ W liczniku podano liczbę oficerów, w mianowniku – pozostałych żołnierzy.
Przypisy
edytuj- ↑ Bereza i Szczepański 2014 ↓, s. 25.
- ↑ Prengel-Boczkowska 2009 ↓, s. 5.
- ↑ a b Dominiczak 1992 ↓, s. 79.
- ↑ Dominiczak 1997 ↓, s. 246.
- ↑ Dominiczak 1992 ↓, s. 82.
- ↑ Prochwicz i Kępa 2003 ↓, s. 19.
- ↑ a b Likwidacja SG 1923 ↓, s. 32.
- ↑ Materiały dyslokacyjne SG ↓, s. 213.
- ↑ Bereza i Szczepański 2014 ↓, s. 28.
- ↑ a b Szkice dyslokacyjne bSG ↓, s. 21.
- ↑ a b Szkice dyslokacyjne bSG ↓, s. 5.
- ↑ a b Szkice dyslokacyjne bSG ↓, s. 77.
Bibliografia
edytuj- Hubert Bereza, Kajetan Szczepański: Centralna Szkoła Podoficerska KOP. Grajewo: Towarzystwo Przyjaciół 9 PSK, 2014. ISBN 978-83-938921-7-4.
- Henryk Dominiczak: Granica wschodnia Rzeczypospolitej Polskiej w latach 1919–1939. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1992. ISBN 83-01-10202-0.
- Henryk Dominiczak: Granice państwa i ich ochrona na przestrzeni dziejów 966–1996. Warszawa: Wydawnictwo „Bellona”, 1997. ISBN 83-11-08618-4.
- Teresa Prengel-Boczkowska: Wstęp do inwentarza zespołu archiwalnego „Straż Graniczna (1922−1923)”. Szczecin: Archiwum Straży Granicznej, 2009.
- Jerzy Prochwicz, Zbigniew Kępa. ABC formacji granicznych II Rzeczypospolitej. „Problemy Ochrony Granic”. 24, 2003. Ketrzyn: Centrum Szkolenia Straży Granicznej. ISSN 1505-1757.
- Materiały dotyczące spraw dyslokacyjnych: przeniesienia siedzib komend, baonów Straży Granicznej , obszary odcinków granicznych, 1922–1923 → Archiwum Straży Granicznej. Szczecin. (sygn.161/53.)
- Szkice dyslokacyjne baonów Straży Granicznej 1922−1923. → Archiwum Straży Granicznej. Szczecin. (sygn. 161/46.)
- Zarządzenia władz zwierzchnich dotyczące likwidacji Straży Granicznej → Archiwum Straży Granicznej. Szczecin. (sygn.161/15.)