Życie pozaziemskie
Życie pozaziemskie – życie istniejące poza Ziemią i niepochodzące z niej.
Nie znaleziono jakichkolwiek jednoznacznych i potwierdzonych dowodów na istnienie życia poza Ziemią. Prace badawcze związane z poszukiwaniem choćby najprostszych form organicznych ograniczają się jedynie do meteorytów oraz próbek zebranych w misjach kosmicznych.
Astrobiologia rozpatruje możliwości istnienia życia pozaziemskiego opartego zarówno na białkach, innych związkach organicznych, a także innych niż węgiel pierwiastkach (np. krzem, fluor), powstającego w różnych płynnych środowiskach (głównie w wodzie, ale również w występujących w stanie płynnym w określonych temperaturach: wodorze, metanie, amoniaku czy siarce)[1].
Ponieważ hipotetyczne życie pozaziemskie nie musi mieć znanej z Ziemi postaci białkowej, do definiowania go nie jest używana biologiczna definicja życia, lecz trafniejsze jest odwołanie się do definicji cybernetycznej, bądź termodynamicznej.
Do miejsc w Układzie Słonecznym, typowanych jako potencjalne lokalizacje życia pozaziemskiego, należą:
- Mars (powierzchnia planety, regolit lub głębsze skały),
- księżyc Jowisza – Europa lub Saturna – Enceladus (życie w oceanie pod skorupą satelity),
- księżyc Saturna – Tytan (duża ilość węglowodorów na powierzchni i w atmosferze, w tym duże jeziora),
- górna warstwa atmosfery Wenus.
Poza Układem Słonecznym odkryto liczne planety ziemiopodobne, m.in.
- Gliese 581 c i Gliese 581 g, które krążą wokół gwiazdy Gliese 581
- Gliese 832 c, która krąży wokół gwiazdy Gliese 832
- Kepler-10b, która krąży wokół gwiazdy Kepler-10
- Kepler-186f, która krąży wokół gwiazdy Kepler-186
- Kepler-452b, która krąży wokół gwiazdy Kepler-452
- Proxima Centauri b, która krąży wokół gwiazdy Proxima Centauri.
W praktyce poszukiwanie form życia pozaziemskiego ogranicza się do hipotetycznego typowania planet pozasłonecznych znajdujących się w ekosferze gwiazd, często przy wykorzystaniu matematycznego modelu równań pochodnych równaniu Drake'a, np. opracowanego niedawno statystycznego równania Drake'a autorstwa Claudio Maccone[2]. Proces ten mógłby w znaczący sposób wpłynąć na dokładność badań widma planet pozasłonecznych; natomiast naprawdę szczegółowe badania takich planet mógłby umożliwić dopiero teleskop o wiele potężniejszy od współcześnie istniejących. W tym celu planowane są takie projekty jak Ekstremalnie Wielki Teleskop Europejski (E-ELT), ATLAST czy kosmiczne misje interferometryczne jak Darwin.
Ewentualne istnienie życia pozaziemskiego nie oznacza koniecznie powstania na danej planecie innych istot rozumnych (kosmitów), tym bardziej wysoko rozwiniętej pozaziemskiej cywilizacji technicznej[3].
Niewykluczone jest, że ewentualne spotkanie cywilizacji na innym poziomie rozwoju może skończyć się np. unicestwieniem lub podbojem cywilizacji słabszej[4].
Naukową próbą odnalezienia dowodów na istnienie cywilizacji pozaziemskich jest np. program SETI, w ramach którego poszukuje się sygnałów radiowych. Przez dziesiątki lat nie udało się jednak odnaleźć w zasadzie żadnych sygnałów z wyjątkiem kilku przypadków, m.in. tzw. Sygnał Wow!. W związku z tym, że ziemska cywilizacja zmienia model komunikacji z radiowej na inne formy, pojawiają się pomysły, żeby poszukiwać śladów świateł miejskich. Technologia pod koniec 2011 na to nie pozwala[5].
Naukowiec NASA Jim Green twierdził, że do 2021 roku zostanie odkryte życie na Marsie. W 2020 roku w kierunku Czerwonej Planety zostały wysłane 2 łaziki – Mars 2020 (NASA) oraz Rosalind Franklin, wcześniej znany jako ExoMars (ESA i Roskosmos). Oba łaziki wykonają odwierty i pierwszy z nich wyśle pobrane próbki na Ziemię, drugi natomiast przeanalizuje je na miejscu w mobilnym laboratorium pod kątem obecności w nich organizmów żywych lub śladów życia z przeszłości. Według naukowca ludzie jeszcze nie są gotowi na przyjęcie tak przełomowej informacji, jak istnienie życia pozaziemskiego[6][7].
Zobacz też
edytujPrzypisy
edytuj- ↑ W wodzie, w amoniaku, w siarce.... W: Andrzej Trepka: Biokosmos. Warszawa: KAW, 1984, s. 310. ISBN 83-03-00497-2.
- ↑ Claudio Maccone. The Statistical Drake Equation. „Acta Astronautica”. 67, s. 1366-1383, 2010. DOI: 10.1016/j.actaastro.2010.05.003.
- ↑ Cywilizacje pozaziemskie. W: Eugeniusz Rybka: Astronomia ogólna. Warszawa: PWN, 1970.
- ↑ Dalej niż przyszłość. W: Michio Kaku: Hiperprzestrzeń. Warszawa: Prószyński i S-ka, 1995. ISBN 83-86669-52-7.
- ↑ (ew): Astrobiolodzy poszukają kosmicznych miast. 2011-11-10. [dostęp 2011-11-10].
- ↑ Emer Scully: Mars rovers being lauched next summers WILL find life on the red planet, Nasa’s chief scientist predicts – but he warns Earth is not prepared for the 'revolutionary' discovery. Daily Mail, 2019-09-29. [dostęp 2019-10-04]. (ang.).
- ↑ Bartłomiej Pawlak: Naukowiec NASA: w ciągu dwóch lat znajdziemy życie na Marsie. Ludzie nie są na to gotowi. Next Gazeta.pl, 2019-10-03. [dostęp 2019-10-04].
Linki zewnętrzne
edytuj
Nagrania na YouTube [dostęp 2024-08-30]:
- Życie we Wszechświecie, kanał Astronarium, 19 grudnia 2016.
- Jacek Bieroń, Bliżej Nauki: Czy istnieje życie poza Ziemią?, kanał FAIS UJ, 7 sierpnia 2017.
- Aomawa Shields, Should we be looking for life elsewhere in the universe?, kanał TED-Ed, 25 lipca 2016.
- Augusto Carballido, There may be extraterrestrial life in our solar system, kanał TED-Ed, 20 czerwca 2019.