Żwir

Żwir – okruchowa skała osadowa o luźnej postaci, złożona z fragmentów różnych skał i minerałów o średnicy od 2 mm do:

• 40 mm – tradycyjnie w dotychczasowych polskich klasyfikacjach frakcji geologicznych i budowlanych,

Żwir

• 63 mm – wg europejskiej normy ISO: "PN-EN ISO 14688 - Badania geotechniczne. Oznaczenia i klasyfikacja gruntów" opartej na Eurokodzie 7.

Pochodzenie

Żwir może być pochodzenia m.in. morskiego, rzecznego, jeziornego, polodowcowego. Jego ziarna są zwykle zaokrąglone. Żwir zalicza się do skał osadowych okruchowych, ponieważ zbudowane są z drobnych okruchów, które oddzieliły się od innych skał. Gdy ziarna te nie są zlepione spoiwem, są to skały okruchowe luźne. Żwiry morski i rzeczny powstają przez rozdrabnianie skał o dno.

Żwiry należą do młodszych utworów. Pokłady żwiru, dochodzące do kilkudziesięciu metrów, świadczą o dużych zmianach poziomu mórz lub dużej sile transportującej rzek (jednak mniejszej niż potrzebna do akumulacji głazów).

Występowanie

Złoża żwiru w Polsce

Żwir występuje niemal w całym kraju. W dużych ilościach natomiast głównie w północnej Polsce (stanowią tam osady polodowcowe). Obfita w żwiry jest również rzeka Wisła.

Zlepieńce

Zlepieńce z Doliny Śmierci USA

W starszych formacjach żwiry ulegają procesowi cementacji, tworząc zlepieńce.

Wydobycie

W Polsce pozyskiwany z wydobycia na żwirowniach i z pogłębiania rzek. Na zachodzie Europy powszechne jest pozyskiwanie żwiru z dna morskiego.

Zastosowanie

Żwir używany jest jako składnik betonów towarowych oraz jako materiał do podbudowy dróg, a także jako wsad do mas bitumicznych i czasem nawierzchni.

Bibliografia

• Encyklopedia Audiowizualna Brytannica. T. XVIII: Geologia. ISBN 83-60563-22-5. Brak numerów stron w książce
• Monica Price, Kevin Walsh: Kieszonkowy Atlas Skał. Warszawa: Dorning Kindersley, 2006, s. 22. ISBN 83-87112-53-4.