École polytechnique
École polytechnique – francuska politechnika w Palaiseau pod Paryżem założona w 1794 roku. Od 1804 roku ma status wojskowy, mimo którego jest otwarta dla studentów zagranicznych[1].
| |
 École polytechnique widziana z jeziora | |
| Dewiza |
Pour la Patrie, les Sciences et la Gloire |
|---|---|
| Data założenia |
1794 |
| Typ | |
| Państwo | |
| Adres | |
| Liczba pracowników • naukowych |
625 |
| Liczba studentów |
2899 |
| Rektor |
Jacques Biot |
| Członkostwo | |
Położenie na mapie Francji  | |
 48°42′47″N 2°12′36″E/48,713056 2,210000
| |
| Strona internetowa | |
Uczelnia jest znana we Francji przede wszystkim ze swojego trzyletniego programu Ingénieur Polytechnicien, do którego selekcjonują najlepszych studentów kończących classes préparatoires trwających 2 lata. Z tego względu, uczestnicy tego programu zaczynają od zajęć na poziomie trzeciego roku licencjatu i kończą z dyplomem magistra inżyniera[2]. École polytechnique prowadzi również studia magisterskie[3] i doktoranckie[4].
Z powodu swojego statusu wojskowego, uczestnicy programu Ingénieur Polytechnicien mają stopień oficerski i posiadają mundur wojskowy. Szkoła przewodzi również corocznej defiladzie wojskowej 14 lipca[5]. Uczelnia nadzorowana jest przez francuskie ministerstwo obrony[6].
Uczelnia posługuje się również przydomkiem „X”. Dwie teorie są przywoływane, aby wytłumaczyć jego pochodzenie. Według pierwszej, chodzi o dwie krzyżujące się armaty, które tradycyjnie widniały w logo uczelni. Według drugiej, chodzi o odniesienie do wyjątkowej wagi przykładanej do nauczanej przez nią matematyki. Przy nazwiskach studentów i absolwentów często podaje się rok przyjęcia do szkoły poprzedzony literą „X”[7].
Historia
edytujUczelnia powstaje w 1794 pod nazwą „Ecole centrale des travaux publics”[8] (nie mylić z École centrale Paris), po tym gdy w 1793 roku zamknięto wszystkie uczelnie we Francji[8]. Swoją dzisiejszą nazwę otrzymuje w 1795 roku[9].
W 1804 roku, Napoleon Bonaparte nadaje szkole status wojskowy i dewizę, które dotrwały do dnia dzisiejszego. Wtedy też uczelnia wprowadza się do budynków niedaleko Panteonu w Paryżu.
Podczas drugiej wojny światowej, uczelnia jest zmuszona do przeprowadzki do Villeurbanne i Lyonu oraz traci swój status wojskowy. Status ten jest jej zwrócony w 1944 roku, a szkoła wraca do dawnych budynków w 1945 roku.
Po wojnie, uczelnia wchodzi w okres intensywnych zmian, zwiększenia liczby studentów jak i jej laboratoriów. W 1961 roku, liczba studentów wzrasta do 400 i zapada decyzja o przeniesieniu uczelni ze względu na brak miejsca na rozwój. W 1970 roku zmienia się częściowo status: Ecole polytechnique staje się uczelnią cywilną pod patronatem ministerstwa obrony. W 1972 uczelnia otwiera podwoje również dla kobiet. W 1976 przenosi się do podparyskiego Palaiseau. Od 1995 roku, uczelnia otwiera się na studentów z zagranicy. W 2008 roku, razem z innymi szkołami wyższymi, między innymi Université Paris-Saclay, bierze udział w inicjatywie mającą rozwinąć pobliskie tereny, aby mogły konkurować z Doliną Krzemową.[10] Od 2019 Ecole Polytechnique wchodzi w skład Institut Polytechnique de Paris, którego jest współzałożycielem[11].
Absolwenci
edytujAbsolwentami École polytechnique było wiele osób, które zaznaczyły się w historii Francji.
Trzech absolwentów objęło urząd prezydenta Republiki Francuskiej: Sadi Carnot (X1857), Albert Lebrun (X1890) i Valéry Giscard d'Estaing (X1946).
École polytechnique szczyci się również trzema laureatami nagrody Nobla: Henri Becquerel (X1872) z fizyki (1903), Maurice Allais (X1931) i Jean Tirole (X1973) z ekonomii (1988, 2014). W dziedzinie matematyki, Augustin Louis Cauchy (X1805), Gustave Coriolis (X1808), Henri Poincaré (X1873), Siméon Denis Poisson (X1798) i Benoît Mandelbrot (X1944) również ukończyli tę szkołę. Jean-Christophe Yoccoz, laureat medalu Fieldsa z 1994 roku, jest doktorem École polytechnique.
Absolwenci École polytechnique zajmowali również najwyższe pozycje we francuskich firmach. Wśród nich Conrad Schlumberger (X1898), twórca przedsiębiorstwa Schlumberger z bratem Marcelem Schlumberger, mający również ogromny wkład w rozwój geofizyki otworowej. Bernard Arnault (X1969) jest szefem LVMH i numerem 11 na liście najbogatszych ludzi świata magazynu Forbes (2017)[12]. Carlos Ghosn (X1974) był prezesem Renault/Nissan (2005-2019).
Absolwentem uczelni jest również filozof Auguste Comte (X1814).
Jednym z wykładowców École polytechnique był Claude Louis Berthollet[13].
Przypisy
edytuj- ↑ Site Admissions et Concours - Concours Cycle Polytechnicien. www.admission.polytechnique.edu. [dostęp 2015-11-11]. (fr.).
- ↑ École Polytechnique - Accueil site de l'Ecole Polytechnique. www.polytechnique.edu. [dostęp 2015-11-11].
- ↑ École Polytechnique - Accueil site de l'Ecole Polytechnique. www.polytechnique.edu. [dostęp 2015-11-11].
- ↑ École Polytechnique - Accueil site de l'Ecole Polytechnique. www.polytechnique.edu. [dostęp 2015-11-11].
- ↑ École Polytechnique - Accueil site de l'Ecole Polytechnique. www.polytechnique.edu. [dostęp 2015-11-11].
- ↑ La Cour des comptes s’en prend à l’Ecole polytechnique. lemonde.fr, 25 lutego 2020. [dostęp 2020-02-25]. (fr.).
- ↑ Admissions and Entrance Exams - Famous alumni. www.admission.polytechnique.edu. [dostęp 2015-11-11]. (ang.).
- ↑ a b Ivor Grattan-Guinness, The "Ecole Polytechnique", 1794-1850: Differences over Educational Purpose and Teaching Practice, „The American Mathematical Monthly”, 3, 2005, s. 233–250, DOI: 10.2307/30037440, JSTOR: 30037440 [dostęp 2016-09-20].
- ↑ No Author, Chronologie des premières années de l'Ecole polytechnique (1794 - 1799), „Bulletin de la Sabix. Société des amis de la Bibliothèque et de l'Histoire de l'École polytechnique”, 8, 1 grudnia 1991, ISSN 0989-3059 [dostęp 2016-09-20] (fr.).
- ↑ Paris Saclay: bientôt 20% de la recherche française sur un immense campus | Il y a une vie après le bac ! [online], web.archive.org, 19 grudnia 2016 [dostęp 2024-08-09] [zarchiwizowane z adresu 2016-12-19].
- ↑ Décret n° 2019-549 du 31 mai 2019 portant création de l'établissement public expérimental Institut polytechnique de Paris et approbation de ses statuts [online], 2019 [dostęp 2024-08-09].
- ↑ The World's Billionaires, „Forbes” [dostęp 2017-04-19] (ang.).
- ↑ Podręczny słownik chemiczny, Romuald Hassa (red.), Janusz Mrzigod (red.), Janusz Nowakowski (red.), Katowice: Videograf II, 2004, s. 53, ISBN 83-7183-240-0.