Die Biiwl ises grundlehend Buch vum Grischdedum unn hod im sugenannde "Alde Teschdamend" die grundlejende Schrifde vum Judedum. Sie hod zwää Dääl: Ewe dieses Alde Teschdamend un donn es Naiï Tesdamend.

Allgemänes

Die jiedische Schrifde gheere dezu, wail Jesus vun Nazared, de Grischdus - Χριστός, de Gsalbde - Jude waa un selbad vun sich gsaad hod, doßsa ned kumme wäa fär es Gsedz zu ännäre, sunnan färs zu ärfille, es Judedum is also die Worzl vum Grischdedum.

Endschande is die Biiwl im Vordere Oriend, im Väalauf vun 1200 Joor. Des Wort Biewel (hochdoidsch: Bibel) kummt ausm Griischische vun biblos=Papyrusschdaud.

Uffbau vun de grischdlisch Biewel

Aldes Teschdamend

Pentateuch

1.Mose (Genesis)
2.Mose (Exodus)
3.Mose (Levitikus)
4.Mose (Numeri)
5.Mose (Deuteronomium)

Geschischdsbischa

Josua
Rischda
Rut
1. Samuel (1. Buuch iwwa die Käänischraische)
2. Samuel (2. Buuch iwwa die Käänischraische)
1. Buuch vun de Käänische (3. Buuch iwwa die Käänischraische)
2. Buuch vun de Käänische (4. Buuch iwwa die Käänischraische)
1. Chronik
2. Chronik
Esra
Nehemia (2. Esra)
Tobit (Tobias)
Judit
Ester Zusätze
1. Makkabäer
2. Makkabäer

Leerbischa

Psalmen
Ijob (Hiob, Job)
Sprichwörter (Sprüche)
Kohelet (Prediger, Ecclesiastes)
Hoheslied
Weisheit Salomos (Waishait)
Jesus Sirach (Ecclesiasticus)

Profeede

„Groß“

Jesaja (Isaias)
Jeremia (Jeremias)
Klagelieder (~ Jeremias)
Baruch (inkl. Brief des Jeremia)
Ezechiel (Hesekiel)
Daniel ( Zusätze)

„Klää“ (Zwölfprophetenbuch)

Hosea (Osee)
Joel
Amos
Obadja (Abdias)
Jona (Jonas)
Micha (Michäas)
Nahum
Habakuk
Zefanja (Sophonias)
Haggai (Aggäus)
Sacharja (Zacharias)
Maleachi (Malachias)

Naies Teschdamend

Evangelie

Matthäus
Markus
Lukas
Johannes

Apostelgschischd

Paulusbriif

Römer
1. Korinther
2. Korinther
Galater
Epheser
Philipper
Kolosser
1. Thessalonicher
2. Thessalonicher
1. Timotheus
2. Timotheus
Titus
Philemon
Hebräer

Kadolische Briif

Jakobusbrief
1. Petrus
2. Petrus
1. Johannes
2. Johannes
3. Johannes
Judas

Offebaarung

Je noo Konfession gheere aach nuch unnaschiedlisch viel "Apogrype" middezu, Bischa, wu ned kanonosiad worre sin.

Sunschdiches

Die Biiwl is es Buch midde measchde Iwwasedzunge unde heegschd Ufflaach inde gonze Wäld. Alladings is inde naiere Iwwasedzunge viel vunde Grafd unde Wordgewald vunde ald Luddabiewl värloregonge: " - Word des Härrn - " määnd zwaa es selwe, is awwa doch viel läbbscha als wie "Soo sääd de Härr:"

Links

Naies Teschdamend in weschtpälzisch-saarlännischer Iwwersetzung Sie gebt énhaltlicher un sachlicher Genauischkäät de Vòrrang vòr formaler Iwwerénstémmung mém Gróndtext un bemieht sich óm e nadeerlichi un zeitgemäßi Spròch.
Die gonz Biiwl online in achd daitsche Fassunge und ä naindi zum Heere un in 21 onna Schbrooche, inglusiv de Vulgada un de Sebduaginda.